________________
૧ ૩૫૬
દ્રવ્યાનુયોગ ભાગ-૩
ઉ.
तम्मयतज्जिए चेव तदाहारे तप्परिणय वण्ण
ત્રસજીવોની, તેમના સ્વરૂપમાં જીવવાવાળા તેમજ બંધ-રસ-શ્વાસ વૌવા
તેમના આશ્રયે રહેલ જીવોને પૃથ્વી આદિ આધારભૂત છે, પૃથ્વી આદિ જ જેમનો આહાર છે એવા જીવોને તથા પૃથ્વી આદિનાં વર્ણ, ગંધ, રસ, સ્પર્શોથી
જેમનો શરીરરૂપ સ્વભાવ પરિણત થઈ રહ્યો છે. अचक्खुसे चक्खुसे य, तसकाइए असंखे थावर
કેટલાક ચક્ષુથી જોઈ શકે છે. કેટલાક ચક્ષુથી જોઈ काए य सुहुम-बायर-पत्तेयसरीरनाम-साधारणे
શકતા નથી. એવા અસંખ્ય ત્રસ જીવોને, સ્થાવર
જીવોને તથા અનન્ત સૂક્ષ્મ, બાદર, પ્રત્યેક શરીર अणंते हणंति अविजाणओ य परिजाणओ य जीवे।
અને સાધારણ શરીરવાળા સ્થાવરકાયના જીવોને इमेहिं विविहेहिं कारणेहिं
જાણતા કે અજાણતાં આ (આગળ કહેલ) પટ્ટ. મા. ૨, ૩. ૨૦-૧૨
કારણોથી હિંસા કરે છે - ११. पुढविकाइयाईणं जीवाणं हिंसा कारणानि- ૧૧. પૃથ્વીકાયાદિ જીવોની હિંસાનું કારણ : 7 વિ તે?
પ્ર. તેના ક્યા-ક્યા કારણો છે ? ૩. રિસT-gqff-વાવ-વgિrળ-ફૂવ-સર
કૃષિ, પોફખરિણી, વાવ, વાવડી, કૂવા, નાનો तलाग-भिति-वेदिया-खातिया- आराम-विहार
જળાશય, તળાવ, ભિન્ની, ચૈત્ય, ખાઈ, બગીચા, ધૂમ-પાર-તાર- ડિર- 7-વરિયા-સેર
વિહાર, સ્તૂપ, પ્રાકાર, દ્વાર, ગોપુર, અટ્ટાલિકા, સંમ-વસાય વિM-ભવUT-ઘર-સરVT- T
ચરિકા, પુલ, સંક્રમ, રાજમહેલ, વિકલ્પ-નાનો आवण-चेइय-देवकुल- चित्तसभा-पवा-आयत
પ્રાસાદ, ભવન, ઘર, ઘાસનું ઝુપડું, ગુફા, દુકાન, णावसह-भूमिघर-मंडवाण य कए, भायण
ચોતરો, દેવકુલ- દેવાલય, ચિત્રસભા, પરખ, भंडोवगरणस्स विविहस्स अट्टाए पुढविं-हिंसंति
આયતન, યજ્ઞશાળા, તાપસોના આશ્રમો,
ભૂમિગૃહ, ભોંયરા, મંડપ તથા અનેક પ્રકારનાં मंदबुद्धिया।
ભાજન-ભાંડોપકરણના નિમિત્તે મંદબુદ્ધિવાળા
લોકો પૃથ્વીકાય જીવોની હિંસા કરે છે. जलं च मज्जणय-पाण-भोयण-वत्थधोवण
સ્નાન, પાન, ભોજન, વસ્ત્ર ધોવા, શૌચ વગેરે सोयमादिएहिं।
કારણોને લીધે અપૂકાયના જીવોની હિંસા કરે છે. पयण-पयावण-जलावण-विदंसणेहिं अगणिं ।
ભોજન રાંધવા અને રંધાવવા માટે પોતે અગ્નિ પ્રગટાવે, અન્ય પાસે અગ્નિ પ્રગટાવડાવે તથા દીવો સળગાવીને પ્રકાશ કરવા ઈત્યાદિ કારણોને
લીધે અગ્નિકાય જીવોની હિંસા કરે છે. सुष्प-वियण-तालयंट परिथुणक पेहुणमुह-करयल
સૂપડા વડે, વાંસનાં પંખા વડે, તાડનાં પંખા વડે, सग्ग-पत्त-वत्थ एवमादिएहिं अणिलं।
મોરપીંછનાં પંખા વડે, મુખથી, તાળી વગાડીને, હાથથી ઝાટકવામાં આવે સાગપાનથી અને વસ્ત્રથી હવા ખાવામાં આવે છે ત્યારે વાયુકાય
જીવોની હિંસા થાય છે. अगार-परियार-भक्ख-भोयण-सयणासण-फलक
અગાર-ગૃહ, પરિચાર-તલવાર આદિનું મ્યાન, મુસત્ર-૩-તત-વિતતતબ્બ-વદ-વાદ
ભક્ષ્ય-ખાવા લાયક દ્રવ્ય, ભોજન, શયનાસન, લાકડાની પાટ, સાંબેલું, ખાંડણિયો, વીણા આદિ વાદ્ય, વાજીંત્રો-એક પ્રકારનું વાદ્ય વિશેષ, નૌકા, વાહન વગેરે,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org