________________
દેવગતિ અધ્યયન
प. पभू णं भंते ! हरिणेगमेसी सक्कस्सदूते इत्थीगब्भं નસિરંસિ વા, રોમનૂવંતિ વા, સારિત્ત વા, नीहरितए वा ?
उ. हंता, गोयमा ! पभू, नो चेव णं तस्स गब्भस्स किंचि वि बाहं वा, विबाहं वा, उप्पाएज्जा, छविच्छेदं पुण करेज्जा हुमं साहरिज्ज वा, नीहरिज्ज वा । - વિયા. સ. ૬, ૩. ૪, મુ. ૨૬-૬
૧૭, મિન્દિયા યેવાળ તિરિયપયા, ઉલ્લંધન-પત્નુંધન ૫૭. सामत्थासामत्थ परूवणं
૬. देवे णं भंते ! महिड्दिए - जाव- महेसक्खे बाहिरए पोग्गले अपरियाइत्ता पभू तिरियपव्वयं वा, તિરિયમિત્તિ વા, જીંઘેત્ત વા, વલ્લંઘેત્ત વા ?
૩. ગોયમા ! તો ફટ્ટે સમદે ।
प. देवे णं भंते ! महिड्ढीए - जाब- महेसक्खे बाहिरए पोग्गले परियाइत्ता पभू तिरियपव्वयं वा, તિરિયમિત્તિ વા, ઉલ્લંઘેત્ત! વા, પર્જાઘેત્ત વા ?
૩. હંતા, ગોયમા ! વમૂ ?
- વિયા. સ. ૧૪, ૩. 、, મુ. ૨૪-૨૨ ૮, િિાર સેવ-સેવીનું પોપ્પર મળ્યુંમોળું गमणसामत्थ परूवणं
प. अप्पिढिए णं भंते ! देवे से महिड्ढियस्स देवस्स मज्झमज्झेणं वीईवएज्जा ?
૩. ગોયમા ! જો ફળકે સમદે ।
प. समिड्ढए णं भंते ! देवे समिड्ढयस्स देवस्स मज्झमज्झेणं वीईवएज्जा ?
૩. ગોયમા ! ળો ફાટ્ટે સમઢે, વમત્ત પુજ વીર્રવણખ્ખા/
प. से णं भंते! किं विमोहेत्ता पभू, अविमोहेत्ता पभू ?
૩. ગોયમા ! વિમોહેત્તા પમૂ, નો અવિમોહેત્તા પમૂ |
૫. તે મંતે ! વિં પુનિં વિમોહેત્તા, પછા વીવણના? पुव्विं वीईवएज्जा, पच्छा विमोहेज्जा ?
છુ. વિયા. સ. ૪, ૩. રૂ, મુ. ૨૦-૧૨
Jain Education International
૫૮,
પ્ર. ભંતે ! શું શક્રદૂત હરિણૈગમેષી દેવ, સ્ત્રીનાં ગર્ભને નખાગ્ન દ્વારા કે રોમકૂપ દ્વારા ગર્ભાશયમાં રાખવા કે બીજી સ્ત્રીનાં ગર્ભાશયમાં રાખવામાં સમર્થ છે ?
ઉ. હા, ગૌતમ ! (હરિણૈગમેષી દેવ) સમર્થ છે. તે દેવ એ ગર્ભાશયને થોડી કે કંઈ પણ પીડા પહોંચાડતા નથી. પરંતુ તે ગર્ભનું છેદન-ભેદન કરે છે, એટલી સૂક્ષ્મતાથી તે ગર્ભને અંદર રાખે છે અથવા અંદરથી બહાર કાઢે છે. મહર્દિકાદિ દેવના તિર્યક્ પર્વતાદિનાં ઉલ્લંઘન પ્રલંઘનનાં સામર્થ્ય-અસામર્થ્યનું પ્રરુપણ :
૧૯૬૩
પ્ર. ભંતે ! શું મહર્ધિક યાવ- મહાસુખવાળા દેવ બાહ્ય પુદ્દગલોને ગ્રહણ કર્યા વગર તિર્છા પર્વતને કે તિર્થાંભીંતને એકવાર ઉલ્લંઘન કરવામાં કે વારંવાર ઉલ્લંઘન કરવામાં સમર્થ છે ?
ગૌતમ ! આ અર્થ સમર્થ નથી.
ઉ.
પ્ર.
ભંતે ! શું મહર્ક્ટિક -યાવ- મહાસુખવાળા દેવ બાહ્ય પુદ્દગલોને ગ્રહણ કરીને તિર્થા પર્વતને કે તિર્કી ભીંતને એકવાર ઉલ્લંઘન કરવામાં કે વારંવાર ઉલ્લંઘન કરવામાં સમર્થ છે ? ઉ. હા, ગૌતમ ! સમર્થ છે.
અલ્પઋદ્ધિક આદિ દેવ-દેવીઓનું પરસ્પર મધ્યમાંથી ગમન સામર્થ્યનું પ્રરુપણ :
પ્ર. ભંતે ! શું અલ્પઋદ્ધિક દેવ, મહર્દિક દેવનાં વચમાંથી જઈ શકે છે ?
ગૌતમ ! આ અર્થ સમર્થ નથી.
ઉ.
પ્ર.
ભંતે ! શું સમર્દિક (સમાન શક્તિવાળા) દેવ સમર્દિક દેવનાં વચમાંથી જઈ શકે છે ?
ઉ. ગૌતમ ! આ અર્થ સમર્થ નથી, સમાન સમૃદ્ધિવાળા દેવનાં પ્રમત્ત (અસાવધાન) થવાથી જઈ શકે છે. પ્ર. ભંતે ! શું તે દેવ તે (સમર્દિકદેવ)ને વિમોહિત કરીને જઈ શકે છે કે વિમોહિત કર્યા વગર જ જઈ શકે છે ?
ઉ. ગૌતમ ! તે દેવ વિમોહિત કરીને જઈ શકે છે, વિમોહિત કર્યા વગર જઈ શકતા નથી.
પ્ર. ભંતે ! શું તે (સમાનઋદ્ધિવાળા) દેવને પહેલા વિમોહિત કરીને પછી જઈ શકે છે કે પહેલા જઈને પછી વિમોહિત કરે છે ?
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org