________________
વ્યુત્ક્રાંતિ અધ્યયન
૨૦૦૧
૩. કોચમ! હિતમારા કામળિયો
तेहिंतो वाणमंतराण वि भाणियो।
1.
૨૩. નોસિયેવા મં! ગોહિત ૩વવપ્નતિ?
ઉ. ગૌતમ ! જેના-જેનાથી અસુરકુમારોની ઉત્પત્તિ
કહી છે તેના-તેનાથી વાણવ્યંતર દેવોની પણ
ઉત્પત્તિ કહેવી જોઈએ. પ્ર. .૨૩, ભંતે ! જ્યોતિષ્ક દેવ ક્યાંથી આવીને
ઉત્પન્ન થાય છે ? ઉ. ગૌતમ ! પૂર્વવત ઉપપાત સમજવું જોઈએ.
વિશેષ:જ્યોતિષ્કોની ઉત્પત્તિ સમૂછિમ અસંખ્યાત વર્ષાયુષ્ક-ખેચર-પંચેન્દ્રિય- તિર્યંચયોનિકો તથા.
અન્તર્દી પજ મનુષ્યોને છોડીને કહેવી જોઈએ. પ્ર. ભંતે ! વૈમાનિક દેવ ક્યાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય
૩.
યમ! હવે વેવ णवरं-सम्मुच्छिम-असंखेज्जवासाउय-खहयर-अंतरदीवगमणुस्सवज्जेहिंतो उववज्जावेयव्वा ।
प. वेमाणिया णं भंते ! कओहिंतो उववज्जंति ?
किं णेरइएहिंतो उववज्जति -जाव- देवेहितो શું (તે) નૈરયિકોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે उववज्जति ?
-વાવ- દેવોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે? उ. गोयमा ! णो णेरइएहिंतो उववज्जंति,
ઉ. ગૌતમ! (તે) નૈરયિકોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થતા
નથી, पंचेंदियतिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति,
(પરંતુ) પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિકોમાંથી આવીને
ઉત્પન્ન થાય છે, मणुस्सेहिंतो उववज्जंति,
મનુષ્યોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે, णो देवेहिंतो उववति ।
દેવોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થતા નથી. एवं चेव सोहम्मीसाणगा भाणियब्बा।
આ પ્રમાણે સૌધર્મ અને ઈશાન કલ્પનાં વૈમાનિક
દેવો(ની) ઉત્પત્તિનાં વિષયમાં કહેવું જોઈએ. एवं सणंकुमारगा वि।
સનકુમાર દેવોનાં ઉપપાતના વિષયમાં પણ આ
પ્રમાણે કહેવું જોઈએ. णवरं-असंखेज्जवासाउय-अकम्मभूमगवज्जेहिंतो વિશેષ : તે અસંખ્યાત વર્ષાયુષ્ક અકર્મભૂમિકોને उववज्जति।
છોડીને ઉત્પન્ન થાય છે. एवं-जाव-सहस्सारकप्पोवग-वेमाणियदेवाभाणियवा। આ પ્રમાણે સહસ્ત્રાર કલ્પપપન્નક વૈમાનિક
દેવોનો ઉ૫પાત પણ કહેવો જોઈએ. प. आणयदेवा णं भंते ! कओहिंतो उववज्जति ? પ્ર. ભંતે ! આનત દેવ ક્યાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય
છે ? किं नेरइएहिंतो उववज्जति -जाव- देवेहितो શું તે નૈરયિકોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે उववज्जति?
-ચાવત- દેવોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ? ૩. ગોચમા ! નો જોરહંતો વવતિ,
ઉ. ગૌતમ!(તે)નૈરયિકોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થતા
નથી. नो तिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति,
તિર્યંચયોનિકોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થતા નથી. ૨. વિયા. સ. ૨૪, ૩. ૨૨, ૩. ?
રૂ. () વિચા. સ. ૨૪, ૩. ૨૪, મુ. ? ૨. વિયા. સ. ૨૪, ૩. ૨ ૩, સુ. ?
(૩) નીવા. પરિ. , ૩. રૂ, સુ. ૨૦૨ (૩) Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org