________________
દ્રવ્યાનુયોગ ભાગ-૩
૨૦૦૦ प. जइ तिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति,
किं एगिंदिय-तिरिक्खजोणिएहिंतो उववज्जंति -जाब- पंचेंदिय-तिरिक्खजोणिएहिंतो उवव
ગંતિ ? गोयमा! एवं जेहिंतो पंचेंदिय-तिरिक्खजोणियाणं उववाओ भणियो, तेहिंतोमणुस्साण विणिरवसेसो भाणियब्वो। णवर-अहेसत्तमाएपुढविनेरइय-तेउ-वाउकाइएहितो ण उववज्जति।
પ્ર. જો તિર્યંચયોનિકોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે
તો શું એકેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિકોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે વાવત- પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયો
નિકોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ? ઉ. ગૌતમ ! જેના-જેનાથી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચયોનિકોનો
ઉપપાત કહ્યો છે તેના-તેનાથી મનુષ્યોનો પણ સમગ્ર ઉ૫પાત તે પ્રમાણે કહેવો જોઈએ. વિશેષ : (મનુષ્ય) અધ:સપ્તમ નરક પૃથ્વીનાં નૈરયિક તેત્કાયિક અને વાયુકાયિકોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થતા નથી. દેવોમાં સર્વાર્થસિદ્ધ દેવો સુધીનાં કલ્પાતીત વૈમાનિક દેવોમાંથી આવીને (મનુષ્યોની) ઉત્પત્તિ સમજવી જોઈએ.
सव्वदेवेहिंतो विउववज्जावेयवा-जाव-कप्पातीयगवेमाणियसबठसिद्धदेवेहिंतो वि उववज्जावेयवा।
- પ.પૂ.૬, ૪.૬૬૬ प. सम्मुच्छिममणुस्सा णं भंते ! कओहिंतो उववज्जति?
પ્ર. ભંતે ! સમૂચ્છિક મનુષ્ય ક્યાંથી આવીને ઉત્પન્ન
થાય છે ? ઉ. ગૌતમ ! તે નૈરયિક, દેવ, તેજસ્કાયિક, વાયુકાયિક
અને અસંખ્યાત વર્ષાયુષ્ક (મનુષ્ય તિર્યંચીને છોડીને શેષ જીવોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે.
૩. સોયમા!કવવાનો રચ-વ-તેડ-વાd-અસંહउवज्जो ।
- નીવા.દિ., મુ.૨૮ (તા.) प. गब्भवक्कंतियमणुस्सा णं भंते ! कओहिंतो
उववज्जंति ? उ. गोयमा ! उववाओ नेरइएहिं अहेसत्तमवज्जेहिं
उववज्जंति, तिरिक्खजोणिएहिंतो उववाओ असंखेज्जवासाउयवज्जेहिं उववज्जंति, मणुएहिं अकम्मभूमग-अंतरदीवग-अंसखेज्जवासाउयवज्जेहिं उववज्जंति,
પ્ર. ભંતે ! ગર્ભજ મનુષ્ય ક્યાંથી આવીને ઉત્પન્ન
થાય છે ? ઉ. ગૌતમ ! અધ:સપ્તમ નૈરયિક પૃથ્વીને છોડીને શેષ
બધી પૃથ્વીઓમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે. અસંખ્યાત વર્ષાયુષ્કોને છોડીને શેષ બધા તિર્યંચોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે. અકર્મભૂમિજ, અંતરá પજ અને અસંખ્યાત વર્ષાયુકોને છોડીને શેષ મનુષ્યોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે. બધા દેવોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે.
देवेहिं सब्वेहिं उववज्जति ।
- નવા પરિ. ૨, સુ.૪? प. द. २२. वाणमंतरदेवा णं भंते ! कओहिंतो
उववज्जंति ? किं नेरइएहिंतो उववज्जंति -जाव- देवेहितो उववज्जति ?
પ્ર. ૬૨૨, ભંતે ! વાણવ્યંતર દેવ ક્યાંથી આવીને
ઉત્પન્ન થાય છે ? શું તે નૈરયિકોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે -જાવત- દેવોમાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે?
૨. વિયાં. ૧૨૪, ૩. ૨૨, સુ. ૧, ૨૩, ૨૪ ૨. સૂત્રાંક જૈન વિશ્વ ભારતી લાડનૂથી
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org