________________
વેદના અધ્યયન
૧૬૯
धूमप्पभाए एवं चेव दुविहा।
णवरं-जे बहुयतरागा ते सीयं वेयणं वेदेति, जे थोवतरागा ते उसिणं वेयणं वेदेति, तमाए तमतमाए य सीयं वेयणं वेदेति, णो उसिणं वेयणं वेदेति, णो सीओसिणं वेयणं वेदेति'।
ધૂમપ્રભા પૃથ્વી (નાં નૈરયિકોમાં પણ આ પ્રમાણે બંને વેદનાઓ કહેવી જોઈએ. વિશેષ: જે શીતવેદના વેદે છે તે નૈરયિક અધિક છે, જે ઉષ્ણ વેદના વેદે છે તે નૈરયિક અલ્પ છે. તમા અને તમસ્તમા પૃથ્વીનાં નૈરયિક શીતવેદના વેદે છે. પરંતુ ઉષ્ણવેદના તથા શીતોષ્ણ વેદના
વેદતા નથી. પ્ર. ૬.૨, ભંતે ! શું અસુરકુમાર શીત વેદના વેદે છે,
ઉષ્ણવેદના વેદે છે કે શીતોષ્ણ વેદના વેદે છે ? ઉ. ગૌતમ ! તે શીત વેદના પણ વેદે છે, ઉષ્ણ વેદના
પણ વેદે છે અને શીતોષ્ણ વેદના પણ વેદે છે. ૬.૩-૨૪. આ પ્રમાણે વૈમાનિકો સુધી કહેવું જોઈએ.
6.
૫. તે ૨. સુરદુમારા મંતે! સિય વેથvf વેરિ.
उसिणं वेयणं वेदेति, सीओसिणं वेयणं वेदेति ? उ. गोयमा ! सीयं पि वेयणं वेदेति, उसिणं पि वेयणं
वेदेति, सीओसिणं पि वेयणं वेदेति । ટું રૂ-૨૪. વં -Mવિ- નાળિTI
- quoT, ૫. ૩૬, સુ. ૨૦૧૫-૨૦૧૬ (२) दब्बओदारे चउब्विहा वेयणाप. कइविहा णं भंते ! वेयणा पण्णत्ता? उ. गोयमा ! चउब्विहा वेयणा पण्णत्ता, तं जहा
૨. ઢો, ૨. વેગો, રૂ. 4ો , ૪. ભાવના प. दं. १. णेरइया णं भंते ! किं दव्वओ वेयणं वेदेति
--ગાવ-વુિં માવો વેગvi વેલેંતિ? उ. गोयमा ! दवओ वि वेयणं वेदेति -जाव-भावओ
वि वेयणं वेदेति । હું ૨-૨૪. પુર્વ --માળિયા
- પvor. . રૂ૫, સુ. ૨૦૦-૨૦ દ્ર (૩) સારીરા તિવિહા - . વિદ મંતે ! વેચTT TUત્તા? ૩. નયમ તિવિદ વેચTT ggyત્તા, તે નહીં
. સારીરી, ૨. માસા, રૂ. સારીરમાસિTI ૫. તે ૨. શેરી નં મંતે ! વિં સરીર વેયને વેતિ,
माणसं वेयणं वेदेति, सारीरमाणसं वेयणं वेदेति ?
(૨) દ્રવ્યાદિ દ્વારમાં ચતુર્વિધ વેદના : પ્ર. ભંતે ! વેદના કેટલા પ્રકારની કહી છે? ઉ. ગૌતમ ! વેદના ચાર પ્રકારની કહી છે, જેમકે –
(૧) દ્રવ્યથી (૨) ક્ષેત્રથી (૩) કાળથી (૪) ભાવથી. પ્ર. ૬.૧. ભંતે ! શું નૈરયિક દ્રવ્યથી વેદના વેદે છે
-ચાવતુ- ભાવથી વેદના વેદે છે ? ઉ. ગૌતમ ! તે દ્રવ્યથી પણ વેદના વેદે છે -યાવ
ભાવથી પણ વેદના વેદે છે. દ.૨-૨૪. આ પ્રમાણે વૈમાનિકો સુધી કહેવું જોઈએ.
(૩) શારીરિકાદિ ત્રિવિધ વેદના : પ્ર. ભંતે ! વેદના કેટલા પ્રકારની કહી છે ? ઉ. ગૌતમ ! વેદના ત્રણ પ્રકારની કહી છે, જેમકે –
૧. શારીરિક, ૨. માનસિક, ૩. શારીરિક-માનસિક. પ્ર. ૮,૧, ભંતે ! શું નૈરયિક શારીરિક વેદના વેદે છે,
માનસિક વેદના વેદે છે કે શારીરિક-માનસિક
વેદના વેદે છે ? ઉ. ગૌતમ ! તે શારીરિક વેદના પણ વેદે છે, માનસિક
વેદના પણ વેદે છે અને શારીરિક-માનસિક વેદના પણ વેદે છે.
૮.૨-૨૪. આ પ્રમાણે વૈમાનિકો સુધી કહેવું જોઈએ. (4) વિચા. સ. ૨૦, ૩. ૨, સુ.
उ. गोयमा! सारीरं पिवेयणं वेदेति, माणसं पि वेयणं
वेदेति, सारीरमाणसं पि वेयणं वेदेति ।
હું ૨-૨૪. પૂર્વ-- માળિયા
૨.
(૨) નીવા. ડિ. ૨, ૩. ૨, મુ. ૮૧ (૨)
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org