________________
૧૫૪૬
एवं चक्विंदियवसट्टे वि, घाणिंदियवसट्टे वि, रसेंदिय बसट्टे वि, फासिंदियवसट्टे वि - जाव- अणुपरियट्टा । - વિયા. સ. ૧૨, ૩. ૨, સુ. ૨૨
७१. कोहाइकसायवसट्ट जीवाणं कम्मबंधाइ परूवणं
(तए णं) संखे समणोवासए समणं भगवं महावीरं वंदइ नमंसइ, वंदित्ता नमंसित्ता एवं वयासी
.
૫. જો વસટ્ટે જું મંતે ! નીવે જિં સંધર, િપરેડ, વિ વિળા, વિં ૩વનિફ ?
उ. संखा ! कोहवसट्टेणं जीवे आउयवज्जाओ सत्त कम्मपगडीओ, सिढिलबंधणबद्धाओ, घणियबंधणबद्धाओ पकरेइ - जाव- दीहमद्धं चाउरंतं संसारकंतारं अणुपरियट्टा ।
एवं माणवसट्टे वि, मायावसट्टे वि, लोभवसट्टे वि -ખાવ- અનુપરિયટ્ટ ।
- વિયા. સ. શ્ર, ૩. ૧, સુ. ૨૬-૨૮
७२. पयडिबंधाइ चउव्विहा बंध भेया
चउव्विहे बंधे पण्णत्ते, तं जहा
૨. વાડીનંથે,
૨. વિર્દ વધે,
રૂ. અનુમાન બંધે,
૪.
સબંધે
७३. कम्माणं उवकमाई बंध भेय परूवणं
चव्वि उवक्कमे पण्णत्ते, तं जहा
- ટાળે. . ૪, ૩. ૨, સુ. ૨૧૬ (૨)
૨. બંધળોવમે,
રૂ. ૩વસામળોવમે, (૨) વંધળોવવામે વવિદે વળત્તે, તં નહા
૨. વાવંધળોવવમે, ૨. ર્દિવંધળોવવમે, રૂ. અનુભાવનંધળોવમે, ૪. સંબંધળોવવમે । (૨) ૩ડીરોવવામે ધડવિષે પળત્તે, તં નહીં
૧. વારંવીરળોવવમે, ર્. ફિંડવીરોવવાને, રૂ. અનુભાવનવીરળોવવમે, ૪. પાડવીરોવવામે ।
સમ. સમ. ૪, મુ. ધ્
Jain Education International
૨. ઉદ્દીરગોવને,
४. विप्परिणामणोवक्कमे ।
For Private
૭૧.
૭૨.
૭૩.
દ્રવ્યાનુયોગ ભાગ-૩
આ પ્રમાણે ચક્ષુઈન્દ્રિયવશાર્ત, પ્રાણેન્દ્રિયવશાર્ત, રસનેન્દ્રિયવશાર્ત અને સ્પર્શેન્દ્રિયવશાર્તા જીવ પણ પરિભ્રમણ કરે છે ત્યાં સુધી સમજવું જોઈએ. ક્રોધાદિ કાયવશાર્ત જીવોનાં કર્મ બંધાદિનું પ્રરુપણ : (આના પછી) શંખ શ્રમણોપાસકે શ્રમણ ભગવાન મહાવીરને વંદન-નમસ્કાર કરી અને વંદન નમસ્કાર કરીને આ પ્રમાણે પુછ્યું -
પ્ર. ભંતે ! ક્રોધવશાર્પ જીવ કેટલી કર્મ પ્રકૃતિઓનો બંધ, ઉપાર્જન, ચય અને ઉપચય કરે છે ?
ઉ. શંખ ! ક્રોધવશાર્તજીવ આયુકર્મનેછોડીને શિથિલબંધન બદ્ધ શેષ સાત કર્મ પ્રકૃતિઓને ગાઢ બંધનથી બદ્ધ કરે છે -યાવત્- દીર્ઘમાર્ગવાળા ચાતુર્ગતિક સંસાર રુપી અરણ્યમાં પરિભ્રમણ કરે છે.
આ પ્રમાણે માનવશાર્દ, માયાવશાર્ત અને લોભવશાર્તા જીવ પણ પરિભ્રમણ કરે છે અહીં સુધી કહેવું જોઈએ.
પ્રકૃતિબંધ આદિ ચાર પ્રકારનાં બંધ ભેદ : બંધ ચાર પ્રકારનાં કહ્યા છે, જેમકે -
૧. પ્રકૃતિ-બંધ - કર્મપુદ્દગલોનો સ્વભાવ બંધ,
૨. સ્થિતિ-બંધ - કર્મપુદ્દગલોની કાળમર્યાદાનો બંધ,
૩. અનુભાવ-બંધ - કર્મપુદ્દગલોનાં રસનો બંધ, ૪. પ્રદેશ-બંધ કર્મ-પુદ્દગલોનાં પરિમાણનો બંધ.
-
કર્મોનાં ઉપક્રમાદિ બંધ ભેદોનું પ્રરુપણ : ઉપક્રમ ચાર પ્રકારનાં કહ્યા છે, જેમકે - ૧. બંધનોપક્રમ,
૨. ઉદીરનોપક્રમ,
૩. ઉપશમનોપક્રમ, ૪. વિપરિણામનોપક્રમ, (૧) બંધનોપક્રમ ચાર પ્રકારનાં કહ્યા છે, જેમકે
૧. પ્રકૃતિ-બંધનોપક્રમ ૨. સ્થિતિ-બંધનોપક્રમ, ૩. અનુભાવ-બંધનોપક્રમ, ૪. પ્રદેશ-બંધનોપક્રમ. (૨) ઉદીરનોપક્રમ ચાર પ્રકારનાં કહ્યા છે, જેમકે - ૧. પ્રકૃતિ-ઉદીરનોપક્રમ, ૨. સ્થિતિ-ઉદીરનોપક્રમ, ૩. અનુભાવ-દીરનોપક્રમ, ૪. પ્રદેશ-ઉદીરનોપક્રમ.
Personal Use Only
www.jainelibrary.org