________________
૧૭૬૬
उ. गोयमा ! एवं मूलाईमा दस उद्दसेगा कायव्वा बंसबग्ग सरिसा,
गबरं- परिमाणं जहण्णेणं एक्को वा, दो वा, तिण्णि वा उक्कोसेणं संखेज्जा वा, असंखेज्जा वा, अणंता वा उववज्जंति,
अबहारो
ગોયમા ! તેનું અનંતા, સમ!-સમ અવદીરમાળાअवहीरमाणा अणंताहिं ओसप्पिणि उस्सप्पिणीहिं एवइकालेणं, अवहीरंति नो चेव णं अवहिया सिया, ठिई जहणेण वि उक्कोसेण वि अंतोमुहुत्तं ।
सेसं तं चैव । -વિયા. સ.૨૨, ૬.o, સુ.-૪ ५३. लोहीआईणं मूल-कंदाइजीवेसु उववायाइ परूवणं૫. અહ ભંતે ! સોહી નીદૂ થીન્દૂ-થીમા-મસળીसीहकण्णी-सीउंढी मुसुंढीणं एएसि णं जे जीवा मूलत्ताए वक्कमंति, ते णं भंते! जीवा कओहिंतो उववज्जंति ?
उ. गोयमा ! एत्थ वि दस उद्देसगा जहेब आलुयवग्गे ।
गबरं-ओगाहणा तालवग्ग सरिसा,
सेसं तं चैव । -વિયા.સ.૨૨,૬.૨,સુ.o ५४. आय - कायाईणं मूल कंदाइजीवेसु उबवायाइ परूवणं
૫.
अह भंते ! आय-काय - कुहुण कुंदुक्क उव्वेहलियसफा सज्झा छत्ता साणिय कुराणं एएसि णं जे जीवा मूलत्ताए वक्कमंति ते णं भंते ! जीवा ओहिंतो उववज्जंति ?
उ. गोयमा ! एत्थ विमूलाईया दस उद्देसगा निरवसेसं जहा आलुयवग्गे ।
- વિયા. ત. ૨૩, વ. ૨, સુ.શ્
५५. पाढाईणं मूलकंदाइजीवेसु उववायाइ परूवणं
૫.
अह भंते ! पाढा-मियवालुंकि मधुररस रायवल्लि पउम मोढरि दंति - चंडीणं, एएसि णं जे जीवा मूलत्ताए वक्कमंति ते णं भंते! जीवा कओहिंतो उववज्जंति ?
उ. गोयमा ! एत्थ वि मूलाईया दस उद्देसगा आलुय वग्गसरिया ।
Jain Education Internatiorial
૫૩.
૫૪.
૫૫.
દ્રવ્યાનુયોગ ભાગ-૩
ઉ. ગૌતમ ! અહીં વંશવર્ગનાં સમાન મૂળાદિ દસ ઉદ્દેશક કહેવા જોઈએ.
વિશેષ : આનું પરિમાણ જઘન્ય એક, બે કે ત્રણ અને ઉત્કૃષ્ટ સંખ્યાત, અસંખ્યાત કે અનન્ત જીવ ઉત્પન્ન થાય છે.
અપહાર :
ગૌતમ ! તે અનન્ત છે. જો પ્રતિ-સમયમાં એક-એક જીવનો અપહાર કરાય તો અનન્ત અવસર્પિણી-ઉત્સર્પિણીજેટલા કાળમાં અપહરણ થઈ શકે છે પરંતુ તેનો અપહાર થયો નથી. તેની સ્થિતિ જઘન્ય અને ઉત્કૃષ્ટ અન્તર્મુહૂર્તની હોય છે. બાકી બધુ વર્ણન પૂર્વવત્ છે.
લોહી આદીના મૂળબંદાદિ જીવોમાં ઉત્પાતાદિનું પ્રરુપણ : પ્ર.
ભંતે ! લોહી, ની, થીહૂં, થીભગા, અશ્વકર્ણી, સિંહકર્ણી, સીઢી અને મુંસુઢી આ બધી વનસ્પતિઓનાં મૂળરુપમાં જે જીવ ઉત્પન્ન થાય છે તો ભંતે ! તે ક્યાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ?
ઉ. ગૌતમ ! આલુક વર્ગના સમાન અહીં પણ મૂળાદિ દસ ઉદ્દેશક કહેવા જોઈએ.
વિશેષ : આની અવગાહના તાલવર્ગનાં સમાન છે. બાકી બધુ વર્ણન પૂર્વવત્ છે.
આય-કાયાદિનાં મૂળ કેદાદિ જીવોમાં ઉત્પાતાદિનું
પ્રરુપણ :
પ્ર. ભંતે ! આય, કાય, કુહણ, કુન્નુરુક, ઉવ્રેહલિય, સફા, સેજ્જા, છત્રા, વંશાનિકા અને કુરા આ વનસ્પતિઓના મૂળરુપમાં જે જીવ ઉત્પન્ન થાય છે તો ભંતે ! તે ક્યાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ? ઉ. ગૌતમ ! અહીં પણ આલુક વર્ગનાં સમાન મૂળાદિ સમગ્ર દસ ઉદ્દેશક કહેવા જોઈએ.
પાઠાદિનાં મૂળ કંદાદિ જીવોમાં ઉત્પાતાદિનું પ્રરુપણ : પ્ર. ભંતે ! પાઠા, મૃગવાલુંકી, મધુ૨૨સા, રાજવલ્લી, પદ્મા, મોઢરી, દંતી અને ચંડી આ બધા વનસ્પતિઓનાં મૂળરુપમાં જે જીવો ઉત્પન્ન થાય છે તો ભંતે ! તે ક્યાંથી આવીને ઉત્પન્ન થાય છે ? ઉ. ગૌતમ ! અહીં પણ આલુકવર્ગનાં મૂળાદિ દસ ઉદ્દેશક કહેવા જોઈએ.
For Private Personal Use Only
www.jainelibrary.org