Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
મસ્તકથી નમસ્કાર કરીને બે હાથ જોડી પોતાને સવારે આવે ચંદ્રપાન સ્વપ્નનું નિવેદન કર્યું. સ્વપ્ન-પાઠકને રાજ્યફળનો નિશ્ચય થવાથી પ્રથમ તેણે પોતાની લાવણ્ય-અમૃતથી પૂર્ણ કન્યા સાથે મૂલદેવનાં લગ્ન કર્યા. “ આ સ્વપ્નના ફળથી તને સાત દિવસમાં નક્કી રાજય-પ્રાપ્તિ થશે.” એ પ્રમાણે પંડિતનું કથન સ્વીકારી તેણે મસ્તક સાથે અંજલિ જોડી પ્રણામ કર્યા. અનુક્રમે બેન્નાતટ નગરે પહોંચ્યો અને વિચાર્યું કે, “હું તદ્દન નિધન છું. આવી સ્થિતિમાં મારે નગરમાં કેવી રીતે ભ્રમણ કરવું ?” એટલે રાત્રે કોઈક ધનવાનના ઘરમાં ખાતર પાડવા ગયો. રાજપુરુષો દેખી ગયા, એટલે પકડ્યો અને બાંધ્યો. પછી રાજા પાસે લઈ ગયા. નીતિશાસ્ત્રમાં ચોરી કરનાર માટે વધનો દંડ કહેલો છે-એમ સ્મરણ કરતાં પ્રધાને જણાવ્યું. તેને વધ કરવાની આજ્ઞા થઈ અને વધભૂમિએ લઈ જાય છે, ત્યારે આ વિચારવા લાગ્યો કે, “પહેલાની વાત શું જૂઠી પડશે ? એવામાં તેનું સજ્જડ પુણ્યકર્મ ઉદયમાં આવવાથી તે વખતે નગરમાં ઉગ્ર શૂલવેદનાથી હેરાનગતિ ભોગવતો અપુત્રિયો રાજા મૃત્યુ પામ્યો. હવે નવો રાજા મેળવવા માટે પાંચ દિવ્યો -હાથી, ઘોડા,છત્ર, ચામર-જોડી અને કળશ અધિવાસિત કર્યા. એટલે રાજયના અધિષ્ઠાયક દેવતાઓ તેમાં અધિષ્ઠિત થયા. તે દિવ્યો સમગ્ર નગરીમાં પરિભ્રમણ કરી રાજ્યયોગ્યપુરુષને શોધતા હતા.અનુક્રમે ફરતા ફરતા ચોકમાં આવ્યાં, ત્યારે ગધેડા ઉપર સ્વાર થયેલ, સૂપડાના છત્રવાળો, સરાવલાની બનાવેલી માળા પહેરલો, ગેરંગથી રંગાયેલ શરીરવાળો, મેશ ચોપડેલ અને મેશથી ખરડાયેલ શરીરવાળો સન્મુખ આવતો મૂલદેવ ચોર દેખાયો.એટલે હાથી ગુલગુલ શબ્દ કરવા લાગ્યો, ઘોડો છેષારવ કરવા લાગ્યો. ત્યાર પછી હાથીએકળશ ગ્રહણ કરી મૂલદેવનો અભિષેક કર્યો, તેમ જ તેને પોતાની ખાંધ પર બેસાડ્યો. બંને બાજુ બે ચામરો વીંજાવા લાગ્યા અને છત્ર આપોઆપ ઉપર જઈને સ્થિર થઈ ગયું. તે સમયે સમગ્ર આકાશતલ ભરાઈ જાય તેવા શબ્દો કરતાં વાજીંત્રો વાગવા લાગ્યાં. ચારણો વગેરે જય જયકાર શબ્દ બોલવા લાગ્યા. મોતી, મણિ આદિ રત્નોથી અલંકૃત ચોરસ સિંહાસન ઉપર બેઠો, એટલે સામંત વગેરેએ તેને પ્રણામ કર્યા. મહારાજ બનીને પોતાના પ્રતાપથી વૈરી રાજાઓને વશકર્યા અને તે સજજન મનુષ્યોને માન આપવા લાગ્યો. એ પ્રમાણે ઇચ્છા મુજબ રાજ્ય ભોગવવા લાગ્યો. લોકવાયકા ચાલી કે, “આ રાજાને ચંદ્રપાન કર્યાનું સ્વપ્ન આવેલું, તેના પ્રતાપથી આવું રાજ્ય પ્રાપ્ત થયું. આ વાત પેલા મુસાફરે સાંભળી અને તે વિચારવા લાગ્યોકે, મને પણ તેનું સ્વપ્ન આવેલું, તો મને રાજ્ય કેમ ન મળ્યું ? લોકોએ તેને કહ્યું કે, “સ્વપ્નગુપ્ત ન રાખતાં ગમે તેવા લોકો પાસે પ્રગટ કર્યું, તેથી ન ફળ્યું. હવે જો મને બીજીવાર તેવું સ્વપ્ન આવશે, તો તેવા સ્વપ્નપાઠક પાસે વિધિ-પૂર્વક નિવેદન કરીશ કે, જેથી મને રાજય-સંપત્તિ પ્રાપ્ત થાય. દહિ, છાશ આદિ પ્રચુરતાવાળા ભોજનમાં પરાયણ બની ઇચ્છા પ્રમાણે સૂઈ રહેતો અને સ્વપ્નની ઝંખના કર્યા કરતો. લાંબા કાળ સુધી કલેશ પામ્યો. જેવી રીતે આવું ધારેલ સ્વપ્ન દુર્લભ છે, તેમ મેળવેલું મનુષ્યપણું હારી ગયા પછી પાર વગરના સંસાર સમુદ્રમાં ફરી મનુષ્યપણું પામવું અતિ દુર્લભ છે. હવે અહીં ચાલુ કથાનો બાકીનો ભાગ પણ કહીએ છીએ. મૂલદેવ રાજા એક વખત વિચારવા લાગ્યો કે, “મને રાજય મળ્યું, મદ ઝરતા હજાર હાથીઓ મળ્યા, પણ દેવદત્તા વગર સર્વ શૂન્ય જણાય છે. (૯૩)
