Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૩૪૨
ઉપદેશપદ-અનુવાદ કોઈ અભિલાષા રાખ્યા વગર, વિવેકી આત્માઓએ ગુરુની આજ્ઞાનુસાર વિધિ પ્રમાણે કરવા જે જીવિત ધન, યૌવન આદિ જગતના પદાર્થો અનિત્ય ક્ષણભંગુર અને પાપ બંધાવનારા છે, તે પ્રમાણે બાર ભાવનાઓ ભાવવારૂપ ભાવના ધર્મ સમજવો. આ ધર્મ સમગ્ર સુખની ખાણ સ્વરૂપ સમજવો. ત્યારે પ્રકારનો આ ધર્મ પાર વગરનાં સંસારરૂપ ખારા જળવાળા સમુદ્રને તરવા માટે નવ-સમાન છે, વિશાળ દુઃખાટવીને બાળી નાખનાર પ્રચંડ વાલાવાળા અગ્નિસમાન આ ધર્મ છે. વળી આ ધર્મ સમગ્ર ત્રણે ભુવનના લોકોની લક્ષ્મીરૂપ વેલડીના મંડપ સમાન છે. સમગ્ર ઈચ્છિત ફલ-પ્રાપ્તિ માટે એકાંત કલ્પવૃક્ષ સમાન આ ધર્મ છે. વધારે કેટલુ કહેવું ? આ જગતમાં આ ધર્મ કરતાં અધિક સુંદરબીજું કંઈ નથી.”
આ પ્રમાણે પ્રવર્તિની સાધ્વીની પાસેથી જ્યારે ધર્મ સાંભળ્યો, ત્યારે વાસિત કરેલા વસ્ત્રમાં જેમ રંગ સર્વરીતે વ્યાપી જાય, તેમ તે જ ક્ષણે સોમાના આત્મામાં ધર્મ પરિણમ્યો. સમગ્ર ભુવનના મુગુટ સમાન ભક્તિપૂર્ણ સમગ્રદેવોએ જેમને નમસ્કાર કરેલ છે, એવા અરિહંત ભગવંતને દેવબુદ્ધિથી, તૃણ અને મણિ બંનેમાં સમાન બુદ્ધિવાળા, સમગ્ર ઉત્તમ ગુણો મેળવેલા હોવાથી ગૌરવવાળા એવા જે મુનિ તેઓ જ ગુરુ અને સમગ્ર કર્મ-પર્વતોનો ચૂરો કરનાર વજાશનિ-સમાન જિનેન્દ્રનો ધર્મ એવા પ્રકારનાદેવ,ગુરુ અને ધર્મરૂપ સમ્યકત્વને તથા ત્યારપછી પાંચ અણુવ્રતો, છટ રાત્રિભોજન-વિરમણ એમ સમ્યકત્વ-સહિત પાંચ અણુવ્રતો, તથા રાત્રિભોજન-ત્યાગ વ્રત અંગીકાર કર્યો. જેનો કર્મમલ નાશ થયો છે, અમૃત-રસ-પાન કરવા માફક સોમા એકદમ અપૂર્વ આનંદ પામી. ઘરે આવીને પિતા વગેરેને આ ધર્મનો વૃત્તાન્ત જણાવ્યો (૧૦૦)
હવે પિતાએ કહ્યું કે, “આજ સુધી આપણા વંશમાં કોઈએ કદાપિ જે ધર્મ કર્યો નથી, તે ધર્મ માત્ર શ્રવણ કરતાં જ મારી પુત્રીએ ગ્રહણ કર્યો. આ કારણે જનક લોક વગેરેને
અતિશય ન કલ્પી શકાય તેવો ગુસ્સો ઉત્પન્ન થયો. પછી કહ્યું કે “હે વત્સ ! આપણો પોતાનો વિશ-પરંપરાથી ચાલ્યો આવતો ધર્મ તે છોડી દીધો, તે કાર્ય તે ઘણુ જ ખરાબ કર્યું, એમ કરાવનારે પણ તને બાલિશપણામાં આરોપણ કરી, માટે પુત્રિ ! આ ધર્મનો ત્યાગ કર અને પોતાના વંશથી ચાલ્યો આવતો અને પૂર્વના પુરુષોને અલંઘનીય એવા આ ધર્મનું સેવન કર. પૂર્વના પુરુષોને લંઘન કરવા, તે તો અમંગળનું મૂળ છે. સોમા મનમાં વિચારવા લાગી કે, દેવતા સમાન માતા પિતાદિક વડીલોને પ્રત્યુત્તર આપવો મને યોગ્ય ન ગણાય, તો હવે તેમને સંતોષ કેમ પમાડવા?’ એમ વિચારકરી તેમને જણાવ્યું કે, “જેમની પાસેથી ધર્મ ગ્રહણ કર્યો છે, તે પ્રવર્તિની પાસે જ જઈને તેમને પાછો અર્પણ કરવો.” તે પ્રમાણે તેઓને પણ, ત્યાં લઈ જાય છે કે, કોઈ પ્રકારે તેઓ પણ ધર્મ પામે.” એમ ચિતવીને પેલા પ્રવૃત્તિની પાસે જેટલામાં લઈ જાય છે, ત્યારે રાજમાર્ગમાં કોઈ મહાઘોર ઘરની મારામારી જોવામાં આવી, તે અહિં કેવી રીતે થઈ ? તેને સંક્ષેપથી કહીશ (૧૨૮)
