Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૩૬૧
હતી, તેને ધોઈને સાફ કરવા લાગ્યા વળી કહ્યું કે, “આપ ઉભા થાવ, આપણે આ સ્થાનથી જઈને, વસતિવાળા સ્થાનમાં જઈને હું તે પ્રમાણે કરીશ, જેથી અતિ શીઘ કાળમાં તમે નિરોગી થઈ જશો.' ત્યારે ગ્લાનમુનિએ કહ્યું કે, “હું આ સ્થાનેથી ક્યાંય પણ જવા શક્તિમાન નથી. નંદિષેણે કહ્યું કે, “તમે મારી પીઠ પર ચડી જાવ' એટલે તે ખભે ચડી ગયા. ત્યાર પછી તે દેવસાધુએ દૈવીમાયાથી અતિશય અશુચિ દુર્ગધમય મૂત્ર અને વિષ્ટા એવાં છોડ્યાં છે, જેથી અતિશય દુર્ગધ ઉછાળતા, મરેલા કોહાએલા શિયાળ, બિલાડી, ઉંદર વગેરેના કલેવરોથી પણ અધિક દુર્ગધ ફેલાવતા એવા અત્યન્ત ક્લેશ કરાવનાર અશુભ સ્પર્શ હોવાથી પીઠપ્રદેશને અપકાર કરનાર હતા. વળી તેનો તિરસ્કાર કરતા બોલવા લાગ્યા કે, “હે મુંડિય ! તને ધિક્કાર થાઓ, તે મારા જાડા-પેશાબના વેગનો નાશ કર્યો, તેથી હું વધારે દુઃખ પામું છું.' એમ ડગલે-પગલે આક્રોશ કરવા લાગ્યા. આ સાંભળીને નંદિષેણ મુનિભગવંત જે સમતા રાખતા હતા, તે કહે છે. (૬૩૫).
તેનાં કઠોર અરુચિકર વચનોને ગણકારતા નથી કે મન ઉપર લાવતા નથી. તેવાં કઠોર. વચનો બોલનાર પ્રત્યે ગર્તા કરતા નથી, અતિદુઃસહ્ય અશુભગંધ આવવા છતાં નાક મચકોડતા નથી. ત્યારે શું કરતા-વિચારતા હતા ? તે કહે છે - તેની દુર્ગધને ચંદન સમાન માનતા, મેં તેમના માટે જે કઈ પ્રમાદ આચર્યો હોય, તેનું “મિચ્છામિ દુક્કડ થાઓ-એમ બોલતા હતા. વળી આ સમતાધારી મુનિવર વિચારતા હતા કે, “ગામમાં પહોંચીને આ મુનિને સમાધિ થાય, તેવા કયા અન્ન-પાન પાણીની એષણામાં જાણી જોઈને વિઘાતો ઉભા કર્યા. આક્રોશ વચનો સંભળાવ્યાં. તેનાથી બને તેટલો સાધુનો સમતાગુણ હરાવવા પ્રયત્ન કર્યો, પરંતુ સમતાના સમુદ્ર એવા આ સાધુને ક્ષોભ પમાડવા તે દેવ સમર્થ ન થયો, ત્યારે તે દેવ તે મુનિની સ્તુતિ કરવા લાગ્યો કે, “ખરેખર તમારો જન્મ સફલ છે, જીવિત પણ સફળ છે' વગેરે વચનોથી પ્રશંસા કરીને દેવ પોતાના સ્થાને ગયો. નંદિષેણમુનિ પોતાના ઉપાશ્રયે પાછા આવ્યા. ગુરુ સમક્ષ જે બન્યું હતું, તેની આલોચના કરી, એટલે ગુરુએ ધન્યવાદ આપીને તેની પ્રશંસા કરી હવે ચાલુ અધિકાર સાથે આ વાતને જોડતા કહે છે કે, “જેમ નંદિષેણ મુનિએ પાણીની એષણાશુદ્ધિનો વિનાશ ન કર્યો, તેમ સાધુએ અદીનભાવથી સૂત્રયોગના અનુસાર હંમેશાં એષણા-સમિતિ પ્રયત્ન કરવો.” (૩૯) પ્રસંગોપાત્ત નંદિષેણ મુનિનું આગળના ભવનું ચરિત્ર
કહે છે
ત્યાર પછી નંદિષેણ મુનિએ પોતાના અભિગ્રહને અખંડિતપણે પૂર્ણ કરી સાધવાનું કાર્ય સાધી લીધું. મૃત્યુકાળ પ્રાપ્ત થયો, ત્યારે સુંદર મનોહર ભાવના ભાવવા લાગ્યા કે, “જીવે જે કોઈ દુષ્કર્મ કર્યો હોય, તે અવશ્ય ભોગવવાં જ પડે છે. “ હું એમ માનું છું કે, “મારા જેવું દુર્ભગપણે બીજા કોઈને મળ્યું નહિં હશે કે જેવું મને હતું એમ વિચારી મૂઢે આ પ્રકારનું નિયાણું કર્યું - “મેં આ મારા જીવનમાં જે તપ કર્યું છે, તેનું ફલ હું આવતા ભવમાં સમગ્ર સૌભાગ્ય-સમૂહના શેખરરૂપ આકૃતિને ધારણકરનારો થાઉં' એવા પ્રકારના સંકલેશથી કરેલા તપનું અલ્પ સાંસારિક ફલ માગી લીધું. તેની આલોચના, પ્રતિક્રમણાદિ ન કર્યો અને મૃત્યુ
