Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૫૪૫
પાછો આવ્યો છું. બીજાં કાર્યોમાં એવો ગૂંથાઈ ગયો હતો, જેથી અહિં આવવા જેટલો સમય ન હતો, તેથી આવ્યો ન હતો. આ સાંભળીને કુટ્ટણી મનમાં વિચારવા લાગી કે, ચિંતામણિની વાત ભૂલી ગયો છે, એટલે ખુશી થઈ. તો પણ “હું જૂઠ બોલનારી ગણાઇશ” એમ ધારીને ચિંતામણિ સમર્પણ કરતી નથી.
- ત્યાર પછી નિરાંતે બેઠેલી રતિસેનાને સુમિત્રે કહ્યું કે-હે પ્રિયે ! જો તું રોષાયમાન ન થાય, તો હું કંઈક કૌતુક બતાવું.” ત્યારે કહ્યું કે, “બતાવો” એમ કહેતા, આગળ કહેલા યોગઅંજનથી તેને ઉંટડી કરીને તે પોતાના ઘરે ચાલ્યો ગયો. હવે કુટ્ટણીએ ભોજન-સમયે બૂમ પાડીને માતાએ બોલાવી. જ્યારે પ્રત્યુત્તર ન મળ્યો, એટલે ગભરાતી જોવા ગઈ. તેવું ઉંટીનું રૂપ દેખી વિચારવા લાગી કે, શું આ ઉંટડી તેને ખાઈ ગઈ હશે કે શું? આ રાક્ષસી જણાય છે, નહિતર આ મહેલ ઉપર તે કેવી રીતે આરૂઢ થઈ શકે, ભય પામેલી તે એકદમ બૂમ પાડીને પોકારવા લાગી. ત્યારે પરિવાર અને બીજા લોકો દોડી આવ્યા. દરેકને આશ્ચર્ય થયું અને પૂછયું કે, “તારી પુત્રીનો આ કયો દુષ્ટ વૈરી છે? એના જવાબમાં પરિજને જણાવ્યું કેકોઈ અજાણ્યો પરદેશી આવ્યો હતો. ત્યારે લોકો કહેવા લાગ્યા કે, કોઇ સર્વજ્ઞ હશે. “હે ભદ્રે ! આ જ તારી પુત્રી છે' કોઈક ઇંદ્રજાલિક વિદ્યા જાણકારે આનું વિકૃત સ્વરૂપ કરી નાખેલું છે. તો તે જેટલામાં દૂર ન ચાલ્યો જાય તેટલામાં જલ્દી રાજાને નિવેદન કરો. ત્યારે પછી કુટ્ટણીએ તરત વીરાંગદ રાજાને નિવેદન કર્યું. રાજાએ વિચાર્યું કે, “મારા મિત્ર સુમિત્ર સિવાય આ બીજાનું કાર્ય સંભવતું નથી'-એમ શંકા કરતાં તેને પૂછ્યું કે, “હે ભદ્ર ! તેની સાથે સમાગમાં થયાને તેને કેટલો સમય થયો ? તેણે જણાવ્યું કે, “જે દિવસે આપે આ નગર સ્વાધીન કર્યું, તે જ દિવસે સમાગમ શરુ થયેલ, પરંતુ વચમાં તે ક્યાંય ગયો હતો. હમણાં પાછો આવ્યો હતો અને મેં દેખ્યો. એ સાંભળીને સંભ્રમ પામેલા રાજાએ નગરના રખેવાળ પુરુષોને તેની શોધ કરવા આજ્ઞા કરી. સેવકોને જણાવ્યું કે, “દેવની માફક વિનય કરવા પૂર્વક જલ્દી તેને અહિં માનપૂર્વક લાવવો.' '
ત્યાર પછી કટ્ટણીની દાસીએ બતાવેલ તે આવવાની ઇચ્છા કરતો ન હતો, છતાં પણ મધુર વચનથી સમજાવીને રાજા સેવકો તેને લઈ આવ્યા દૂરથી જ તેને ઓળખી લીધો.રાજાએ ઉભા થઈ તેને આલિંગન કર્યું. “મહાધૂર્ત એવા મારા મિત્રનું કુશલ વર્તે છે ?' એમ રાજાએ પૂછયું. તેણે પણ પ્રણામ કરવા પૂર્વક મસ્તક નમાવતાં જણાવ્યું કે, “આપની કૃપાથી' રાજાએ કહ્યું કે બીજી હકીકતો હાલ રહેવા દે, પરંતુ અત્યારે કહે કે, આ બિચારી કુટ્ટણીની પુત્રીને ઉંટડી કેમ બનાવી ? તો કે, પોતાની મેળે વૃક્ષ-પલ્લવો સહેલાઇથી ચરી શકે તેને ભોજનનું વ્રત હોતું નથી. વાહનમાં બેસવાનું વ્રત પણ તેને સંભવતું નથી. એટલે તેની માતાએ કહ્યું કે, “આ ગપ્પાં હાંકવાના છોડી દો, જલ્દી તેને સારું કરી આપ. તારું જાદુઈ વિજ્ઞાન જાણી લીધું છે.” સુમિત્રે પ્રત્યુત્તર આપ્યો કે, “હે પાપિણી ! આ મારું જાદુપણું કશું નથી. તેને મહાઉદરવાલી ગધેડી બનાવીશ અને સમગ્ર નગરની વિષ્ટા તારી પાસે ઉચકાવી ઢગલો કરાવીશ, જેથી મહાશાલ નગરમાં અશુભગંધ ન ફેલાય; અથવા તે મહારત્ન પાછું સમર્પણ કર.” રાજાએ પુછયું કે, “હે મિત્ર ! રત્ન કેવું? તેણે કહ્યું કે, એના પ્રસાદથી મેં આપનો
