Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૫૪૩ હે સૌભાગી ! અમોએ અમારો બનેલો વૃત્તાન્ત તમોને જેવો બન્યો હતો, તેવો જણાવ્યો. પોતાના મનમાં રહેલો વૃત્તાન્ત કહેતાં મોટો સ્નેહ ઉત્પન્ન થયો. તો તે મહાસત્ત્વશાળી ! આ અમારા વૃત્તાન્તથી તો અમે પૂર્ણ કંટાળેલા છીએ. આવા શૂન્ય અરણ્યવાસમાંથી તેમ જ ભયંકર યમરાજા સરખા આનાથી અમને મારી ન નાખે તે પહેલાં મુક્ત કરાવ.” તેમની હકીકતત સાંભળીને પ્રાર્થના-ભંગ કરવામાં ભીરુ કરુણા-સમુદ્ર તેના લાભથી ઉલ્લસિત માનસવાળા સુમિત્રે પૂછયું કે, “અત્યારે તે કયાં ગયો છે? કેટલા દિવસે પાછો ફરે છે? ત્યારે તેઓએ કહ્યું કે, “તે રાક્ષસકીપે જઈને બે કે ત્રણ દિવસ થયા પછી ઇચ્છા પ્રમાણે આવે કે ન પણ આવે, કદાચ અમે વેલો ન બોલાવીએ, તો પંદર દિવસ કે એક મહિનો પણ ત્યાં રોકાઈ જાય આ જ રાત્રે તો નક્કી તે આવશે જ. તો તમારે છેક ભૂમિતલમાં રત્નની વખારમાં રહેવું, જીવિતની રક્ષા કરવી. સવારે યથાયોગ્ય લાગે, તેમ કરજો. ત્યાર પછી વેગીલા અશ્વને બોલાવવો’-એમ બોલતી તેને ફરી ઉંટડી બનાવીને સુમિત્ર અદશ્ય થયો. રાક્ષસ પણ સંધ્યા-સમયે આવી પહોંચ્યો અને બંનેને સ્વાભાવિક અવસ્થાવાળી કરીને પછી નાક મચકોડતો છી છી કરતો કહેવા લાગ્યો કે, “આજે મનુષ્યની ગંધ કેમ આવે છે ?” ત્યારે સુંદરીઓએ કહ્યું કે, “અમે મનુષ્ય હોવાથી તેની તમને ગંધ આવે છે.” તેમ કહીને વિશ્વાસમાં લીધો. ત્યાર પછી રાત્રિ પસાર કરીને જતો હતો, ત્યારે બંનેએ કહ્યું કે, “હે દેવ ! અમને એકલીને અહિ બીક લાગે છે, તો તમારે જલ્દી આવવું. ત્યાર પછી તે પોતાના ધારેલા સ્થાનકે ગયો.
સુમિત્રે પણ અંજનયોગની ડાબડી ગ્રહણ કરી, તે બંનેને માનુષી બનાવી નીચે ઉતારી. ફરી ઉંટડી બનાવી તેમના ઉપર રત્નોનો ભાર આરોપણ કરી બંનેને લઈને તે મહાશાલ નગર તરફ ચાલ્યો. કેટલાક દિવસો પસાર થયા પછી એક ભૂતની તંત્ર વિદ્યામાં સિદ્ધિ પામેલાને આ હકીકત જણાવી, તો તેણે તેને સાત્ત્વન આપ્યું. ઘણું વિકરાળ રૂપ કરીને ભયંકર અટ્ટહાસ્યથી અતિશય ખેચરોને ત્રાસ પમાડતો. પોકાર કરીને ત્રણે લોકને ચકિત કરતો તે દુષ્ટ રાક્ષસ નજીક આવ્યો ત્યાર પછી મંત્ર-પ્રભાવની અચિત્ય શક્તિથી અરે રે ! પાષિષ્ઠ દુષ્ટ અનાર્ય ! તું આજે ક્યાં નાસી જાય છે ? એમ કહીને તે મંત્રસિદ્ધ પુરુષે તેને ઠુંઠાની જેમ ખંભિત કરી સ્થિરતા ધારણ કરાવી. તેનો પ્રભાવ સમજી ગએલો તે દુષ્ટરાક્ષસ કહેવા લાગ્યો કે- જે એમ છે, તો એમના વિષે જે વૈરભાવ છે, તેનો ત્યાગ કર. પેલાએ કહ્યું કે-“ભલે, પરંતુ મારી પ્રિયતમાઓને મને પાછી અપાવો. ત્યારે તેણે તેને કહ્યું કે, શ્રેષ્ઠ સ્ત્રીઓની પ્રાર્થના માટે તપથી ભ્રષ્ટ થઈ ભયંકર મરણ પ્રાપ્ત કરવા છતાં હજુ તેની મમતા કેમ છોડતો નથી ? બીજું તું આવી અનુચિત હલકી દેવગતિ તેમ જ નરકાગ્નિના સંતાપના કારણભૂત આવી દુર્ગતિ પામ્યો છે, છતાં હજુ સંતોષ પામ્યો નથી કે, દુર્ગછા કરવા યોગ્ય મનુષ્યનો સંગ કરવામાં આનંદ માને છે ! તું સર્વથા આમનો ત્યાગ કર અને તેમની પીડાઓ દૂર કર.” એ પ્રમાણે સિદ્ધપુરુષે કહ્યું, એટલે તેનું વચન સ્વીકારીને “ભલે એમ થાઓ, હવે ભલે મહાપુરમાં વાસ કરે.” એમ બોલતો તે રાત્રે ફરનારો રાક્ષસ ગયો.
ત્યાર પછી સુમિત્રે હર્ષ પામીને તેને કહ્યું કે, “અહો ! તમે મહાસત્ત્વશાળી,
