Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૪૪૧
રથમાં બેસી જાવ રાજા હાથી પર બેસીને કુસુમ નામના ઉદ્યાનમાં પ્રભુના વંદન માટે ગયા છે. હે સ્વામિની ! તમને લાવવા માટે મને આદેશ આપ્યો છે. સરલ સ્વભાવવાળી કલાવતી પણ ઉતાવળી ઉતાવળી રથમાં આરૂઢ થઈ, સારથિએ પણ પવન સરખા વેગવાળા અશ્વોને તરતજ ચાલવા માટે પ્રેર્યા “રાજા હજુ કેટલા દૂર છે ?” હે સુંદરી ! “આ આગળ જઈ રહેલા છે.” એમ કહેતાં કહેતાં ઉંડા અરણ્યમાં પ્રવેશ કર્યો. રાત્રિ પૂર્ણ થઇ, દિશારૂપી વધૂઓનાં મુખો નિર્મલ દેખાવા લાગ્યાં, રાજાને ન દેખતી દેવી અતિશય આકુળ-વ્યાકુલ બની ગઈ. હે નિષ્કરણ અહિં રાજા કેમ ક્યાંય દેખાતા નથી ? ઉદ્યાન પણ દેખાતું નથી, તેં મને કેમ ઠગી ? વાજિંત્ર-શબ્દ કે લોકોનો કોઈ શબ્દ સંભળાતો નથી, પરંતુ આ તો ઘોર અરણ્ય છે. આ સ્વપ્ન છે? કે ઈન્દ્રજાળ છે ? કે મારી મતિનો ભ્રમ થયો છે ? જે હોય તે સત્ય કહે,” આવા ભયવાળા સંભ્રમયુક્ત પ્રલાપો સાંભળીને અને દેવીને બેબાકળાં થયેલાં દેખીને તે નિષ્કરુણ સેવક પણ કરૂણાવાળો થયો અને હવે ઉત્તર આપવા પણ અસમર્થ બન્યો. રથમાંથી નીચે ઉતરીને તેની સન્મુખ બે હાથ જોડીને શોકભરથી રૂંધાઈ ગયેલા કંઠવાળો રોતો રોતો કહેવા લાગ્યો કે, “હે દેવી ! પાપી એવા મને ધિક્કાર થાઓ, ખરેખર મારે “નિષ્કરણ' નામ સાર્થક અને સત્ય જ છે. કારણ કે, દુર્ભાગી દૈવે મને આ આકાર્યમાં જોડ્યો. હે દેવી ! પાપ કરનાર પાપી ચેષ્ટાવાળા દુષ્ટ એવા પુરુષો ન જન્મે, તે વધારે સારું છે. કારણ કે જીવિત માટે આવી ન કરવા લાયક વૃત્તિનું સેવન કરવું પડે છે. પિતા સાથે પુત્ર યુદ્ધ કરે છે, સ્નેહી બન્યુની પણ હત્યા કરે છે, આ બિચારા સેવકરૂપી શ્વાસ સ્વામીના વચનથી અગ્નિમાં પ્રવેશ કરે છે. તો હવે આ રથમાંથી નીચે ઉતરીને આ સાલવૃક્ષના છાંયડામાં અહિં બેસો.
આવો રાજાનો હુકમ હોવાથી હું બીજું કંઈ પણ કહેવા સમર્થ નથી.' વિજળી પડવાથી જે સ્થિતિ થાય, તેના કરતાં પણ અધિક તેનું વચન સાંભળીને તેમ જાણીને થરથરી ગઈ. રથથી નીચે ઉતરતી હતી ત્યારે મૂચ્છ પામીને દેવી પૃથ્વીતલ પર ઢળી પડી. રથ હાંકનાર સારથિ પણ રથ લઈને રોતો રોતો નગર તરફ પાછો ફર્યો. કોઈ પ્રકારે ફરી દેવી પાછી ભાનમાં આવી પોતાના પીયરના ઘરનું સ્મરણ કરતી અતિકરુણ રુદન કરી રહેલી હતી, એટલામાં પૂર્વે નિયુક્ત કરેલી ચંડાળની સ્ત્રીઓ ત્યાં આવી પહોંચી. હાથમાં ભયંકર છરી રાખેલી, રાક્ષસી સ્વરૂપ ધારણ કરેલી, નિષ્કારણ કોપથી ભકુટિ ચડાવવાથી ભયંકર ભાલતલવાળી, તે કોપથી કહેવા લાગી કે, “હે દુષ્ટા ! દુષ્ટ વર્તન કરનારી! તું રાજલક્ષ્મીને માણવાનું સમજતી નથી અને સ્નેહાધીન રાજાથી ૮ વિરુદ્ધ વર્તન કરનારી થાય છે ? માટે અત્યારે તારાં પાપનાં આવાં ફલો ભોગવી લે.” આવાં કઠોર વચન સંભળાવીને તરત તેની બે ભુજાઓ છેદી નાખી. કેયૂર અને રત્નસુવર્ણનાં આભૂષણોથી શોભાયમાન બંને ભુજાઓ પૃથ્વીવલય ઉપર પડી. કોઈ પ્રકારે ફરી ચેતના આવી, એટલે આ પ્રમાણે વિલાપ કરવા લાગી કે, “હે દૈવ ! મારા ઉપર વગર કારણે નિર્ભય બની કોપ કેમ કરે છે? કે જેથી વગર વિચાર્યું અણધાર્યો આવો ભયંકર દંડકરે છે. તે પાપી ! શું તારા ઘરે મારા સરખી કોઈ બાલ નથી કે, જેથી તે હતભાગી દેવ ! તું અનિષ્ટને જાણતો નથી. નહિતર બીજાને અનિષ્ટ દુઃખ આપનાર થાય નહિં.
