Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૪૪૯
શોભા પામી. જેથી સર્વ લોકોનાં નેત્રને આહલાદ ઉપજાવનારી બની.
ત્યાર પછી એકદમ જાગી ગયો. તે સમયે પ્રભાતિક મધુર શબ્દવાળું વાજિંત્ર વાગવા લાગ્યું. વિચારવા લાગ્યો કે, “આ સ્વપ્ન અત્યંત અદ્ભુત છે. વળી જાગ્યો, ત્યારે વાજિંત્રના શબ્દનું શુભ નિમિત્ત સાંભળ્યું. વળી ગુરુના વચનનું સ્મરણ કરતાં હવે ગુરુને હું જાતે પૂછીશ' - એમ વિચારીને પ્રાતઃકાળનાં કર્તવ્યો કરીને તરત ગુરુની પાસે ગયો. તેમના ચરણમાં વંદન કર્યું અને તે સ્વપ્ન ગુરુને સંભળાવ્યું, એટલે ગુરુએ સ્વપ્નનો ફલાદેશ સમજાવ્યો-કલ્પવૃક્ષ એટલે તું, હે રાજન ! છેદાએલી લતા તે વિયોગ પામેલી દેવી, હું એમ માનું છું કે, એણે પુત્રને જન્મ આપ્યો છે અને તે તને આજે જ મળશે. “આપના ચરણના પ્રસાદથી એમ જ થાઓ. આપના વચનમાં મને પૂર્ણ શ્રદ્ધા છે. ગુરુ આજ્ઞા પાલન કરનારનું કયું કલ્યાણ ન થાય? એવા બહુમાનવાળા રાજા ગુરુને વંદન કરીને પોતાના સ્થાને ગયો. દત્તને બોલાવ્યો. લજ્જાથી નમી ગયેલા વદનવાળા રાજાએ તેને કહ્યું કે, “હે મિત્ર ! આવું અકાર્ય મારાથી બની ગયું છે. ઉજ્જવલ ચંદ્રમંડલ સમાન મારા પૂર્વના કુલને મૂઢ એવા મેં મસીનો કૂચડો ફેરવ્યો. (૩૭૫).
હવે તેનાં દર્શન નહિં થાય તો, સર્વથા મારે મરણનું શરણ છે, એવો નિયમ લીધો છે. તો તું રથ સાથે અશ્વ ઉપર બેસીને વનમાં જઈ તેને જીવતી ખોળી લાવ, જે જલ્દી નહિ લાવીશ, તો મારે નિયમ અફર છે. અથવા તો તેના મરણનો નિશ્ચય મેળવી લાવ. એ પ્રમાણે દત્તને કહ્યું. તરત જ તે ત્યાંથી નીકળ્યો, ગભરાતો ગભરાતો વનમાં ભ્રમણ કરતો હતો, ત્યારે દૈવયોગે એક તાપસકુમાર જોવામાં આવ્યો. “અરે તાપસુકમાર ! તેં અગર બીજા કોઈએ આ અરણ્યમાં પ્રસૂતિ કરવાની ઇચ્છાવાળી દેવાંગના-સમાન કોઈ એક તરુણી સ્ત્રી દેખી છે?” તેણે પૂછ્યું કે, “તમો અહિં ક્યાંથી આવો છો ?” દત્તે કહ્યું કે, શંખપુરથી. તાપસકુમારે કહ્યું કે, હજુ રાજા તેના ઉપરનો વૈરભાવ કેમ છોડતા નથી કે, તમને અત્યારે અહિ શોધવા મોકલ્યા છે? આ કુમાર આ વિષયમાં કંઈક જાણે છે, તેથી દર ઘણો હર્ષ પામ્યો. અને કહેવા લાગ્યો કે, હે ઋષિકુમાર ! આ કથા ઘણી લાંબી છે, તે અત્યારે કહેવાનો સમય નથી. આ વિષયમાં એ પરમાર્થ છે કે, જો રાજા તેને જીવતી નહિ દેખશે, તો નક્કી ભડભડતી ચિતાઅગ્નિમાં પ્રવેશ કરશે. તો તેમના સમાચાર કહો અને શંખરાજાને જીવિતદાન આપો.” આ પ્રમાણે દત્તે કહ્યું, એટલે દયાના પરિણામવાળો તાપસ દત્તને કુલપતિ પાસે લઈ ગયો અને તેની હકીકતથી વાકેફ કર્યા. તાપસીઓની મધ્યમાં રહેલી કલાવતીને બોલાવી, તેણે દત્તને જોયો, એકદમ તેનો કંઠ રૂંધાઈ ગયો અને નીસાસા મૂકતી રુદન કરવા લાગી. કલાવતીએ અંતરમાં ધીરજ ઘણી ધારણ કરી, છતાં ઘણા મહાદુઃખથી તેનું હૃદય ભરાઈ ગયેલું હોવાથી રુદન કરતાં દત્તની આગળ વમન થઈ ગયું. ક્ષણવાર ધીમું ધીમું રુદન કરતા દત્તે પણ તેને આશ્વાસન આપ્યું. “હે સ્વામિની ! તમે ખેદ ન કરો. આમાં કોઇનો અપરાધ નથી, આ તો માત્ર પૂર્વે કરેલા પાપકર્મના ઉદયનાં ફળો અનુભવાય છે. આ સંસારમાં પ્રાણીઓ વિવિધ પ્રકારના શુભ કે
