Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૫૩૧
દૂર થવાથી અને લોકો તેના વિષથી મુક્ત થવાના કારણે આખું નગર પરમાનન્દમય બની ગયું.
આવા સમયમાં ત્યાં “વિષ્ણુ નામના એક શેઠ હતા, જેઓ હંમેશા નિષ્કલંક કુલાચારવાળા હતા, તેઓનું શીલરૂપી જળ ક્ષીરસમુદ્ર માફક ઉજ્જવલ અને પવિત્ર હતું. તેઓની કીર્તિ સર્વત્ર વિસ્તાર પામી હતી, તેમને એક દત્ત નામનો પુત્ર હતો, જે બાલ્યકાળથી જ સમગ્ર અભ્યાસ એકાગ્ર મનથી કરતો હતો. વળી પોતાના કુલને અનુરૂપ આચારોનું સતત પાલન કરતો હતો. વલી પિતાના પ્રેમનું અનન્ય પાત્ર બનવા સાથે “કુલમાં કલ્પવૃક્ષ તરીકે થશે.” એમ દરેકને તેના પ્રત્યે આદર હતો. સમગ્ર લોકનાં નેત્રોને ચકોર-ચન્દ્રિકાકારવાળું ઉદાર એવું યૌવન જયારે તેને પ્રાપ્ત થયું, ત્યારે કોઈક વખત એક નટડી ઉપર તેનો દષ્ટિપાત થયો. દેખતાં જ સર્પના ડંખ કરતાં પણ અધિકપણે તેનો રાગ એમાં એકદમ વૃદ્ધિ પામ્યો. વદ્દન અસંભાવનીય એવો તે વૃત્તાન્ત દુર્જનોને હાસ્યપાત્ર, શિષ્ટલોકોને નિંદનીય, બન્યુલોકોના મનને સંતાપ કરાવનાર, જળમાં પડેલું તેલબિન્દુ તરત વિસ્તાર પામે, તેમ આખા નગરમાં આ વાત પ્રસરી ગઈ. અરે ! વાત આખા નગરમાં તો શું પરંતુ સૂરસેન (સૂરતેજ) રાજર્ષિ પાસે પણ પહોંચી. ત્યારે સૂરતેજ રાજર્ષિ બોલ્યા કે, “સ્ત્રી-વિષયક રાગ એવો જબરો છે કે, તેને કોઈ એવી વસ્તુ નથી કે, જે તે ન કરે.” આ મુનિએ તે નટ પણાના વૃત્તાન્તથી “અરે! ધિક્કાર થાઓ, આણે કુલીન જનને અનુચિત એવું ખોટું આચરણ કર્યું.” આવા પ્રકારની નિન્દા ન કરવાથી, લગાર આ કાર્યને બહુમાનના વિષયભૂત બનાવ્યું. કોઇક દિવસે પૂર્વનાં રાજપત્ની, અત્યારનાં થયેલાં સાધ્વી વંદના માટે આવ્યાં હતાં, તેમણે કંઈક ઈર્ષ્યા-ક્રોધથી કહ્યું કે, “એવા નીચ લોકોની વાતોથી સર્યું, ઉત્તમપુરુષો સ્વપ્નમાં પણ નીચ લોકની વાતો શ્રવણ કરતા નથી.”
અહિં અતિસૂક્ષ્મ રાગ અને દ્વેષથી નીચ આચાર પ્રાપ્ત કરાવનાર એવો કર્મબંધ બંનેએ બાંધ્યો. બંનેએ પોતાનો આ અપરાધ આલોવ્યો નહિ, સમજવા છતાં ન ખમાવ્યો, એટલે કાલ કરીને તેઓ વૈમાનિક દેવલોકમાં ગયા. ત્યાં ભોગો ભોગવ્યા, આયુષ્ય પૂર્ણ થયું, એટલે દેવલોકમાંથી ચ્યવીને સૂરતેજનો જીવ કોઈક નગરમાં વણિકપુત્રપણે ઉત્પન્ન થયો.દેવી કોઈક નટલોકના ઘરે પુત્રીપણે ઉત્પન્ન થઈ. બંનેએ પોતપોતાના સ્થાનકે કલાભ્યાસ કયોં. બંનેને યૌવન પ્રાપ્ત થવા છતાં પુરુષમાં રાગનો અભાવ એટલે રાગ ઉત્પન્ન થતો નથી. સમય જતાં તે બંનેને પરસ્પર એક બીજાનું દર્શન થયું. ત્યાર પછી કોઈ પ્રકારે બંનેનો દૃષ્ટિરાગ પાછો ન હઠવાથી તેમનાં લગ્ન થયાં. “અયોગ્ય સંબંધ થયો.” એમ લોકોમાં સર્વત્ર વાત ફેલાવાથી તે વાતની પોતાના મન પર વધારે અસર થવાથી તેઓ દેશાત્તરમાં ચાલ્યા ગયા. કોઈક પ્રસંગે સાધુઓના શુદ્ધ આચરો દેખવાથી, આગલા ભવમાં તેવો આચરણો અનુભવેલા હોવાથી તેનું સ્મરણ થયું. એટલે બંનેને બોધિપ્રાપ્તિ થઈ. (૧૦૧૭)
૧૦૧૮રાગ-દ્વેષ સ્વરૂપ અલ્પ પણ અતિચાર જે આગળ કહી ગયા, તેમને અનુચિત આચારના કારણે પરિણમ્યો. તે કારણે બુદ્ધિશાળી વિવેકી આત્માઓએ શુદ્ધ આચારપાલન
