Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૫૧૮
ઉપદેશપદ-અનુવાદ કે, “હે વત્સ ! અતિ ઉત્સુક મનવાળી તારી માતાનાં દર્શન કર.” બે હસ્ત-કમળ એકઠા કરી કહ્યું, “જેવી પિતાજીની આજ્ઞા તેમને પ્રણામ કરવા પૂર્વક વિધિથી કુમારે માત્ર તરફ પ્રયાણ કર્યું. ઘણા દિવસના પુત્રવિરહના કારણે સૂકાઈ ગયેલા શરીરવાળી, દુર્બળ ફિક્કા પડી ગયેલ કપરોલવાળી જાણે જન્માન્તર પ્રાપ્ત કરેલ હોય, તેવી પ્રથમ વખત માતાને દેખી, એટલે પુત્રનાં દર્શનથી મેઘધારાથી સિંચાએલી કંદબપુષ્પની માળા માફક એકદમ એટલી હર્ષ પામી કે, તે અંગમાં પણ સમાતો ન હતો. વહુ-સહિત પગે માતાને પ્રણામ કર્યા, માતાએ પણ “પર્વત સરખા લાંબા આયુષ્યવાળો તું થજે અને વહુને પણ આઠ પુત્રોની માતા થજે.' એવા પ્રકારનો આશીર્વાદ આપ્યો. સાથેના પરિવારે બનેલો સર્વ વૃત્તાન્ત અહિં નિવેદન કર્યોથોડી વાર પછી પિતાએ જણાવેલા પ્રસાદમાં આવીને સુખેથી વાસ કરવા લાગ્યો. (૨૭૫)
'ક્રમે કરી રાજય પ્રાપ્ત કર્યું. સર્વ પૃથ્વી સ્વાધીન કરી. પ્રલયકાળના અગ્નિ સમાન પ્રતાપથી શત્રુરૂપી વૃક્ષોને જેણે હણી નાખેલા છે, એવો તે દેવસેન રાજા દરરોજ વિધાધરોથી લવાતાં તાજાં વિકસિત અને સુગંધયુક્ત પુષ્પો અને સુગંધી ચૂર્ણાદિ પદાર્થોના ભોગો ચંદ્રકાન્તા ભાર્યા સાથે ભોગવતોહતો. આ પ્રમાણે અતિ ગાઢ સ્નેહ-સાંકળમાં જકડાએલા બંનેના દિવસો પસાર થતા હતા, ત્યારે કોઈક સમયે ચન્દ્રકાન્તા સુખે નિદ્રા કરતી હતી, ત્યારે સ્વપ્નમાં ગૃહાંગણમાં મનોરમ ફલપુષ્પોના સમૂહથી લચી પડતા, સુંદર, ચમકતા પુષ્કળ પત્રો જેને ઉત્પન્ન થયા છે. સારા છાંયડાવાળાં એવા કલ્પવૃક્ષને દેખ્યો. સર્વ સ્વપ્ન-સ્વરૂપ તેણે પતિને નિવેદન કર્યું, એટલે આપણા કુલમાં મનોવાંછિત પૂર્ણ કરનાર કલ્પવૃક્ષ સમાન પુત્ર-લાભનું ફળ જણાવ્યું. કંઈક અધિક નવ માસ પછી પુત્ર ઉત્પન્ન થયો. “કુલકલ્પતરુ' એવું નામ સ્થાપન કર્યું. ક્રમે કરી યૌવનવય પામ્યો. કોઈક દિવસે સેવકોના પ્રમાદદોષથી પુષ્પો, ગંધ વગેરે ભોગોના પદાર્થો તાજાં-નવીન ન પ્રાપ્ત થવાથી તે ચંદ્રકાન્તા પ્રિયાએ કરમાઈ ગએલ વાસી પુષ્પાદિકથી શૃંગાર સજયો, તે એટલો અત્યંત મનોહર રૂપવાળો ન થયો, એટલે સખીઓએ ઉપહાસ કરતાં કહ્યું કે, “તું પિતાને તેટલી વલ્લભ જણાતી નથી. કારણ કે, ભોગના પદાર્થો નિર્માલ્ય હતા, તે તને મોકલ્યા છે.” તે જ ક્ષણે વૈરાગ્ય પામી કે, મારા પિતા પણ મારા પ્રત્યે સ્નેહ-રહિત થઈ જાય, તો પછી માનવું પડે કે, આ જગત શૂન્ય છે.” ચિત્તમાં આવા પ્રકારનું ચિંતન કરવાથી નિર્મોહી બનેલીને જયારે રાજાએ દેખી, ત્યારે રાજાનો પણ સ્નેહ-પિશાય વિષયોમાંથી ચાલ્યો ગયો. ત્યાર પછી તેઓ સકલ જગતને બાળકોના ધૂળના ઘર-સમાન અથવા પવનથી ઉડતી ધ્વજા સમાન ચંચળ-અનિત્ય માનવા લાગ્યા. આ પ્રમાણે સંસારથી વિરક્ત માનસવાળા એવા તેમના દિવસો પસાર થતા હતા, ત્યારે ત્યાં વિપુલયશ નામના તીર્થકર ભગવંત સમવસર્યા.
સૂર્યનાં બિંબ સરખા ગોળ આકૃતિવાળા, આગળ ચાલતા ધર્મચક્રથી ઘણા શોભાયમાન, અંધકાર દૂર ચાલ્યો ગયો હતો. વળી અતિમનોહર પાદપીઠ સહિત સ્ફટિકરત્નના બનેલા સિંહાસન તેમ જ આકાશમાં ચંદ્ર સરખાં ત્રણ છત્રોથી ભગવંતે શોભા પામતા હતા. વિજળીના ઢગલા સરખા તેજસ્વી સુવર્ણમય નવ કમળો ઉપર પગ સ્થાપન કરીને ઢળાતા હતા, પ્રલયકાળના મેઘસમાન ગંભીર દુંદુભિના ભંકારશબ્દથી દિશાના અંતો બધિરિત કર્યા છે -
