Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૫ ૨૧ મનુષ્ય પાપનાં ફલો પોતે જ ભોગવનાર થાય છે એ વાત નક્કી જ છે. આ ભોગો અને ધનને ધિકાર થાઓ, ઇન્દ્રિયોથી ઉત્પન્ન થયેલ આ સુખને ધિક્કાર થાઓ, પ્રિયના સમાગમને ધિક્કાર થાઓ, આ પરિવારને પણ તેમ જ જેઓ આ પદાર્થોમાં પ્રસક્ત બનેલા છે, તેમ જ તેમાં પ્રમાદભાવ પામેલા છે, તેઓ દુઃખે કરીને પાર પામી શકાય તેવા નરકાદિકરૂપ દુઃખો પ્રાપ્ત કરશે. ભવથી વિરક્ત થયેલા એવા મારે હવે કુશલ-પુણ્યાનુબંધી પુણ્ય બંધાય તેવા, ધર્મના કાર્યનો આરંભ કરવો જોઈએ. કારણ કે, આ મનુષ્યજન્મ, સુકુલ-પ્રાપ્તિ આદિના સંયોગો ફરી મળવા અતિદુર્લભ છે. આ સમયે ઉદ્યાનપાલક એક મનુષ્ય રાજાને વિનંતિ કરી કે, “હે દેવ ! આપના ઉદ્યાનમાં “શ્રીધર' નામના આચાર્ય પધાર્યા છે. રોમાંચિત શરીરવાલા રાજાએ આ વચન સાંભળીને વિચાર્યું કે, “અહો ! મારો અપૂર્વ શુભોદય ઉત્પન્ન થયો છે. કેવા પ્રકારના આ મારા મનોરથો અને મનોરથ પૂર્ણ થાય, તેવા આ ગુણનિધિ એવા મુનિનો યોગ કેવો મેં મેળવ્યો ! હવે વિલંબનો ત્યાગ કરીને આ સમયે તે કાર્ય કર્યું. ત્યાર પછી સમગ્ર પરિવાર-સહિત તેમની પાસે જવા માટે તરત જ તૈયાર થયો. અનુક્રમે ત્યાં પહોંચીને આદરસહિત વિધિપૂર્વક વંદના કરી.
ત્યાર પછી અનુક્રમે પોતાના ચક્રથી પૃથ્વીમંડલ સ્વાધીન કરેલ છે એવો, નવ નિધિનો સ્વામી, અનેક ગુણોવાળો ચક્રવર્તી ચૌદ રત્નોનો પ્રભુ થયો.
( ચૌદ રત્નો) સ્કુરાયમાન કિરણોની પ્રભાવના સમૂહથી રોમવિવર વિસ્તાર પામેલ હોય. સૂર્યના તેજને જિતનારા (૧) ચક્રરત્ન અહિં સેવા માટે હાજર થયું. તરુણ તમાલપત્ર-સમાન શ્યામ કાંતિવાળું, વૈરીના મસ્તકને છેદનારું, પ્રકાશિત કરેલી જિલ્લાળો જાણે યમરાજા હોય, તેમ સેવા-તત્પર તેનું (૨) ખચ્ચરત્ન શોભવા લાગ્યું. તાપ, જળ અને રજને રોકનાર એવા પ્રકારનું નીચે ઉપર તેની સેવામાં રહેનાર લક્ષ્મીદેવીએ જેમાં કમળ સ્થાપન કરેલું છે, એવું (૩) છત્રરત્ન તેને પ્રાપ્ત થયું. સંપૂર્ણ પુણ્યવાળા એવા તેને નદી-જળ તરવા કે દુઃખે કરી ગમન કરી શકાય, તેવા સ્થાને હંમેશાં કાર્યવાહક થાય, તેવું (૪) ચર્મરત્ન પ્રગટ થયું. કોઈક પર્વત-ભેદ કરવા કે ખોદવા વગેરે કાર્યમાં ઉપયોગી એવો પ્રચંડ (૫) દંડ (રત્ન) પોતાના તેજના કિરણોને છોડતો, આકાશમંડલને શોભાવનાર થયો. સૂર્યનાં કિરણોને જ્યાં પહોંચવાનો અવકાશ નથી, એવા સ્થળમાં અંધારાને ઉલેચવા ધીરે અને સમર્થ જાણે હંમેશાના અસ્તભાવને પામી હોય, તેમ તેને ચંદ્રકલા સમાન (૨) કાણિકીરત્ન પ્રાપ્ત થયું. શ્રીદેવીના મુગટમણિસમાન સ્કુરાયમાન કિરણો યુક્ત નવીન મેઘ સમાન, શ્યામ અંધકાર-સમૂહને દૂર કરવાના સામર્થ્યવાળા (૭) મણિરત્નની પ્રાપ્તિ થઈ. વિજાતા મનોહર ચામરોથી શોભાયમાન, ઝરતા મદવાળો તેની ઉંચાઈથી પરાભવિત થયેલ અંજનગિરિ સમાન (૮) હાથીરત્ન પ્રાપ્ત થયું. તેના સંપૂર્ણ પુષ્યયોગે અમ્મલિત ગતિ-યુક્ત બલવાન, મન સમાન વેગવાળું, ઉંચાઈ યુક્ત વાયુ માફક સેવા માટે (૯) અશ્વરત્ન હાજર થયું. વૈરીના ભયના અવકાશ વગરનો, અતિશય શૂરવીરતાનું પાત્ર, ઘણા શૂરવીરોને પરાભવ પમાડનાર એવો (૧૦) સેનાપતિ ઉત્પન્ન થયો.
૩૫
