Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૪૬૭ સારામાં સારું બીજ વાવે, તો તેનાં ફળો પણ પુષ્કળ મેળવે; તેમ શ્રાવક ન્યાયથી મેળવેલ દ્રવ્યથી આહાર, ઉપધિ, વસ્ત્ર, પાત્ર, મકાન, ઔષધ આદિ જો ઉદ્ગમ, ઉત્પાદન, એષણા આદિથી પરિશુદ્ધ-નિર્દોષ વસ્તુઓ સાધુ - ક્ષેત્રમાં બીજરૂપે વાવે. આ દુઃષમા કાળમાં સારી બુદ્ધિવાળા, બહુમાનવાળા તથા અગીતાર્થ ભોળા-અલ્પબુદ્ધિવાળા ખેડૂત સમાન દાતારો થશે, જેઓ શુદ્ધ દાનમાં રમણતા નહિ કરશે, તે દાતારો આધાકર્મી વગેરે દોષથી દુષ્ટ, ઘણું અને મનોહર દાન આપવામાં પક્ષપાત રહેશે તેઓ કેવા ક્ષેત્રમાં અને કેવા પાત્રમાં દાન આપશે ? તો કે, છકાયની વિરાધના કરવામાં વિશેષ આસક્ત હોય, વગર કારણે આધાકર્મી આદિ દિોષવાલા આહારાદિનું સેવન કરનારા હોય, એવા ઉખરભૂમિ સમાન પાત્રમાં દાન આપશે. શુદ્ધ આપવા લાયક આહારાદિક હશે. તો પણ ઘી, દૂધ વગેરેના માવા, ગુલાબજાંબુ અગરતળેલી વસ્તુ તૈયાર કરીને આપશે, એટલે મિથ્યા વાત્સલ્યભાવ બતાવવાની અભિલાષાવાળા તુચ્છબીજ સમાન એટલે શેકીને વાવેલાં બીજ ઉગતા નથી, તેમ તુચ્છબીજમાંથી ફળ ઉત્પન્ન થતું નથી, અથવા અનુમતવાળાઓ તલદાન, ભૂમિદાન, ગાયદાન, ધુંસરાનું દાન, હળનું દાન એવાં પાપ આરંભનાં દાનો ઘણાભાગે આરંભ કરનારા અને અબ્રહ્મચારી ઓને આપે છે અને તેમાં પુણ્યની અભિલાષા રાખે છે. આગમશાસ્ત્રાનુસારે દાનધર્મનો વ્યવહાર કરનારા ઘણા વિરલ હોય છે. તેમાં શુદ્ધ વિવેકવાળા, વિધિ સમજનારા, પાત્રનો વિવેક સમજનારા, નિર્દોષ પદાર્થ આપનારા બહુ ઓછા હશે. દુઃષમા કાળના પ્રભાવથી દાન આપવા છતાં વિવેકની-વિધિની અણસમજથી યથાર્થ ફળ પામનારા વિરલ હશે. આ પ્રમાણે સાતમા સ્વપ્નનો ફલાદેશ જણાવ્યો. (૮).
(૮) હવે આઠમા સ્વપ્નમાં કળશ જોયેલ, તેનો ફલાદેશ જણાવતા કહે છે કે – મલ દૂર કરવામાં સમર્થ અથવા નિર્મલ જળથી ભરેલ, ઉપર સુંદર સુગંધી કમળથી ઢાંકેલ એવો કળશ અને બીજો માત્ર દેખાવનો કુંભ-એમ દુઃષમાં કાળમાં કળશ સરખા બે પ્રકારના સાધુઓ થશે. એક કળશ એવા પ્રકારનો છે કે - જે વિશુદ્ધ-સંયમરૂપ મહેલના શિખર ઉપર લોકો આનંદ આપનાર શોભાવાળો, ઉપશમરૂપ પદ્મકમળથી ઢાંકેલ, તથા તપની લક્ષ્મીરૂપ ચંદનના વિલેપનથી ચમકતો, વિવિધ પ્રકારના ગુણોરૂપ પુષ્પોની માળાથી અલંકૃત, કર્મક્ષય કરવા રૂપ માંગલ્યની વિભૂતિની શક્તિયુક્ત, શુભ ગુરુની આજ્ઞારૂપ થાળમાં સ્થાપન કરેલ, જ્ઞાનરૂપ કાંતિથી તેજસ્વી એવા પ્રકારનો કળશ. બીજા કળશ કેવા હશે ? પ્રમાદરૂપી પૃથ્વીતલમાં ખેંચી ગયેલા અંગવાળા, ભગ્ન થયેલા શુદ્ધવ્રતરૂપી કાંઠાવાળા, અપયશના કાદવથી લપટાએલા, પ્રગટ અતિચારરૂપી કાદવમાં રહેલા. તેઓ પણ કાલદોષથી મુહપત્તિ તેવા દોષો સેવતા દેખીને તેમના દોષોને પ્રકાશિત જાહેર કરનારા, પોતાના આત્મિક ગુણોનો ક્ષય કરતા મોટી ઇર્ષ્યા અને ક્રોધથી કજિયાટંટા કરતા, સંયમમાર્ગ ચૂકીને ગુરુની આજ્ઞારૂપી થાળથી ભ્રષ્ટ થયેલા-એટલે ગુરુની આજ્ઞામાં ન રહેનારા હોય. પ્રાયે કરીને તેમના સમાન ગુણઠાણ વાળાના યોગ્યથી એવી નીચી ગતિમાં પટકાશે અને આબોધિ બીજરૂપ કળશનો ભંગ પણ સાથે જ પામશે. જે કેટલાક ચારિત્રવંત સંયમખમી ગુરુની આજ્ઞામાં વ્યવસ્થિત રહેનારા એવા કોઈક વિરલા ઉત્તમ આત્માઓ સદ્ગતિને પામશે. હે રાજન ! આઠમા સ્વપ્નનો આ ગર્ભાથે તમને સમજાવ્યો.