Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૩૬૮
ઉપદેશપદ-અનુવાદ નગરીમાં દેવકની પુત્રી દેવકી સંબંધી કાનને આનન્દ આપનાર કેટલાક ગુણો સાંભળ્યાં. તેના પ્રત્યે કરેલી સ્પૃહાવાળો તે જેટલામાં રહેલો હતો, તેટલામાં નારદજી ત્યાં આવી પહોંચ્યા,તેમની યથાયોગ્ય પૂજા-સત્કાર કર્યા પછી દેવકી સંબંધી રૂપની પૃચ્છા કરી, તુષ્ટ થએલા નારદજીએ વિસ્તારથી તેના રૂપનું વર્ણન કરી સંભળાવ્યું. ત્યાર પછી ક્રીડા કરતાં કરતાં તે નારદજી તે જ નગરીમાં દેવકીની પાસે જ ગયા અને તેના ઘણા ગુણો જાણીને તેવી રીતે કહી સંભળાવ્યા, જેથી તેનો કામસાગર શોભાયમાન થયો. ત્યાર પછી દેવકરાજાને પુત્રીના ચિત્તની ખબર પડી, એટલે વસુદેવ કેસની સાથે ત્યાં આવ્યા. શુભ દિવસ આવ્યો, ત્યારે તેની સાથે દેવકીનાં લગ્ન કર્યા. ભાર પ્રમાણ વજનથી અધિક સુવર્ણ, વિવિધ રત્નોના ઢગલા, નન્દ ગોપથી રક્ષણ કરાતી કોટિ સંખ્યા પ્રમાણ ગાયો ભેટમાં આપ્યા. અનુક્રમે ભોગો ભોગવતા સાત સ્વપ્નોથી સૂચિત શ્રીકૃષ્ણ નામનો પુત્ર જન્મ્યો. તેનાવક્ષસ્થલમાં શ્રીવત્સ શોભતું હતું અને તમાલપત્ર સમાન શ્યામ કાંતિ હતી કૃષ્ણપુત્ર જયારે પૂર્ણ યૌવન પામ્યા અને તેવા પ્રકારના બહુ વિસ્તારવાળા વૃત્તાન્તથી કંસનો ઘાત કર્યો, એટલેકંસના સસરા જરાસંઘ અધિક ક્રોધાયમાન થયા. એટલે ભય પામેલા યાદવો શૌરીપુરીનો ત્યાગ કરીને પશ્ચિમ દિશામાં ગયા. અનેક કુલ કોટિ યાદવો સહિત કૃષ્ણજીએ લવણસમુદ્રના અધિપતિ પાસે ત્રણ ઉપવાસ કરીને માગણી કરી. ઈન્દ્રમહારાજે ત્યાં આગળ નિર્માણ કરવા માટે કુબેરને આજ્ઞા કરી કે, ત્યાં સર્વ પ્રકારની સગવડવાળી સુવર્ણમય નિવાસ કરવા લાયક નગરીનું નિર્માણ કરી આપવું. ત્યાં વસુદેવની સંતતિ પુત્ર-પૌત્રાદિકની વૃદ્ધિ થઈ, અનુક્રમે વંશમાં પિતામહ-દાદાની પદવી પ્રાપ્તકરી. પૂર્વભવમાં પાલન કરેલા વિશુદ્ધ અભિગ્રહના ફલરૂપ વસુદેવને સૌભાગ્ય લોકસમહૂમાં શિરોમણિપણું પ્રાપ્ત થયું. પ્રસંગ ન હોવા છતાં પણ મંદિરના પૂર્વભવમાં કરેલા ધર્મના ફલ સ્વરૂપ વસુદેવનું ચરિત્ર પણ મેં અહીં અહીં તેમના ચરિત્રમાંથી ઉદ્ધર્યું છે. (૧૫૭) નદિષેણ-ચરિત્ર સમાપ્ત. (૪) આદાનભંડ મત્ત નિકખેવણા સમિતિ ઉપર સોમિલ મુનિનું ઉદાહરણ કહે છે)
બ્રાહ્મણની જાતિવાળા કોઈક સોમિલ નામના મુનિ ગુરુકુળવાસમાં રહેતા હતા. તે સ્વભાવથી જ લેવા-મૂકવાના પ્રસંગે એટલે પાત્રો, પુસ્તક, દંડ વગેરે વસ્તુ નીચે મૂકતાં કે ગ્રહણ કરતાં તે સમિતિમાં દરરોજ પૂર્ણ પ્રયત્ન કરતા અર્થાત્ત તેમાં ઉપયોગ વાળા રહેતા હતા. એ પ્રમાણે સમય પસાર થતાં કોઈક વખતે ગુરુએ સંધ્યા-સમયે જણાવ્યું કે “હે ભદ્ર! આવતી કાલે પ્રાતઃકાળે બીજે ગામ વિહાર કરવાનો છે. તેણે પણ મોટા ગામમાં જવા નિમિત્તે પાત્રા, ઝોળી વગેરે બાંધવા. વસ્ત્રોનાં વિટિયા કરવા રૂપ તૈયારી કરી, જવા નીકળ્યા, પરંતુ ગમે તે કારણે અપશકુન થવાથી ગુરુ પાછા ફર્યા. ત્યારે ગુરુએ મધુર વાણીથી પ્રેરણા કરી કે, “નેત્રથી બરાબર સ્થાન દેખીને, અને રજોહરણથી બરાબર સ્થાનની પ્રાર્થના કરીને યથાસ્થાને તારાં ઉપકરણ-પાત્રો વગેરે સ્થાપન કર.” તે સમયે કેટલાક અસહન થવાના પરિણામના કારણે અકસ્માત્ એમ ગુરુની સામે બોલી નંખાયું કે - “શું ઉપકરણ સ્થાપન કરવાના સ્થળે
