Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૪૧૨
ઉપદેશપદ-અનુવાદ સહિત મોટા વહાણમાં બેસાડ્યો. હર્ષ પામેલા તે બંને સ્નેહવાળી કથા કરતા કરતા ભરત સન્મુખ જતા હતા, જેટલામાં સમુદ્ર કાંઠેથી નીકળ્યા. બે રાત્રિ-દિવસ ગયા. એટલે હૃદય હરણ કરનારી ધર્મની ભાર્યાને લોચન જોતો હતો, ત્યારે કામદેવાગ્નિ વ્યાપેલા દેહવાળો તે ચિંતવવા લાગ્યો કે, “અહો ! વિધિએ લાંબા કાળે પોતાના વિજ્ઞાનનો પ્રકર્ષ અત્યારે આ રમણીનું શ્રેષ્ઠ રૂપ રચીને પ્રગટ કર્યો, અથવા તો નિરંતર કાર્ય કરતાં કરતાં અતિશય થાકી ગયેલા કામદેવના ઉપર જયનો વિજય મેળવવા માટે હાથબાલાના બાનાથી આને બનાવી હશે-એમ હું માનું છું. મારાં યૌવન કે ધન અથવા તો રૂપ કે જીવિતનું મને શું પ્રયોજન છે? જો આ સુંદરી જાતે ઉત્કંઠિત બની મારા ગળે ન વળગે તો નક્કી આ પોતાના ભર્તારને છોડીને બીજા પુરુષની ઇચ્છા નહીં જ કરે. કારણ કે, “પાકેલી કેરી છોડીને લીંબોળી ખાવાની અભિલાષા કોણ કરે ?' આ પ્રમાણે તે પાપકર્મી અનેક કુવિકલ્પ-સર્પથી ડંખાએલા આત્માવાળો દુર્ભવીની જેમ ધર્મને મારી નાખવા તૈયાર થયો. મધ્યરાત્રિ-સમય થયો અને બીજાઓ ઉંઘી ગયા હતા, તેમ જ બીજા કાર્યમા રોકાએલા હતા, ત્યારે તેણે પ્રમત્તચિત્ત-ઉંઘતા તે ધર્મને ઉંડા સમુદ્રમાં ફેંકી દીધો. પ્રભાત-સમય થયો, ત્યારે ઋદ્ધિસુંદરીએ પોતાના પતિને ન દેખવાથી “હવે મારે શું કરવું?” તેમ મૂઢ બનેલીએ કરુણશબ્દથી રુદન ચાલુ કર્યું. “હું તારું દાસપણું સ્વીકારીને તારા મનની શાંતિ કરીશ.હવે તું કહે કે, અત્યારે અમારા સરખાએ શું કરી શકાય ? આ પ્રમાણે તેનો વચનોલ્લાપ સાંભલીને વિચક્ષણા એવી તેણે તેના મનોભાવ ઓળખી લીધા. સંવેગ :ભાવિત મનવાળી તે પોતાના રૂપની નિંદા કરવાલાગી.વિચારવા લાગી કે, “નક્કી આણે જ આ મહાપાપ કરેલું છે. કારણ કે, “રાગગ્રહના વળગાડવાળાને કાર્યાકાર્યનો વિવેક હોતો નથી.” તો હવે રાત્રે મારે પણ આ સમુદ્રમાં પડવું યુક્ત છે. કારણ કે, “પતિના વિયોગમાં કુલસ્ત્રીઓને મરણ એ જ શરણ હોય છે.” (૫૦)
અથવા તો જિનમતમાં બાલ-મરણ પ્રયત્નથી નિષેધેલું છે, જો જીવતી હોઈશ તોકદાચિતુ સુંદર ધર્મ અને ચારિત્ર લેવું સંભવે છે, તો જીવતા રહેવું યોગ્ય છે, પરંતુ સમજી શકાતું નથી કે, આવા સંકટમાં સમુદ્રના છેડે પહોંચતાં સુધીમાં અખંડિત શીલગુણ કેમ ટકાવી શકીશ? અથવા એક ઉપાય છે, હાલ શાંતિથી સમજાવીને કાલ પસાર કરવો, “આશામાં પડેલો પુરુષો સો વરસ પણ પસારકરે છે.” એમ વિચાર કરીને તેણે કહ્યું કે, “હવે મારી બીજી કઈ ગતિ હોઈ શકે ? માટે સમુદ્રનો પાર પામ્યા પછી ઉચિત વિચારીશું.” આશાએ બંધાએલ એવા તે મહોધે તેની વાત સ્વીકારી અને “શ્વાન જેમ રોટલીના ટુકડા માટે રાહ જુવે તેમ કિનારો આવવાની રાહ જોવા લાગ્યો.
હવે અનીતિ કરનારને દેખીને કોપાયમાન થયેલ દેવતાએ ખરાબ વાયરો વિકર્થીને એકદમ યાનપાત્ર ફોડીને નાશ પમાડ્યું. પુણ્યયોગે સુખ આપનાર જેમ સમ્યકત્વ પ્રાપ્ત થાય, તેમ પાટિયું પ્રાપ્ત કરીને સંસાર સરખા ભયંકર સમુદ્રને તે પાટિયાથી સુંદરી પાર પામી ગઈ. આગળ કોઈ ભાંગી ગયેલા યાનપાત્રાનું પાટિયું પ્રાપ્ત થવાથી ધર્મ પુણ્યયોગે એકદમ સ્થાનેશ્વરના સ્થલમાં મળ્યો એકબીજાનો અણધાર્યો મેળાપ થવાના કારણે આનંદામૃતરસથી
