Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૩૭૩
કરી વહોરી લાવ.” એ પ્રમાણે કહ્યું-એટલે ધર્મરુચિ સાધુ ત્યાંથી આહાર પરઠવવા માટે નીકળ્યા. વિષાદ વગરના મનવાળા દશ દોષરહિત અંડિલભૂમિમાં જઈને સમગ્ર દિશાઓનું અવલોકન કરીને પ્રતિક્ષણે ઉલ્લસિત પરિણામવાળા જેટલામાં ત્યાં પરઠવવા તૈયાર થયા, તેટલામાં તેની ગંધથી વનમાં રહેલી કીડીઓ એકઠી થઇને ક્ષણવારમાં મૃત્યુ પામવા લાગી રખે, મારા પ્રમાદથી આ સર્વે આટલી બધીનો વિનાશ થાય, આના કરતાં તો મારે પોતાને જ આનું ભોજન કરી લેવું યોગ્ય છે.” મનમાં સિદ્ધ ભગવંતોને સ્થાપન કરીને તેમની સાક્ષીએ પોતાના અપરાધો પ્રગટ કરીને, વ્રતોને ઉચ્ચરીને, પરિશુદ્ધ ભાવનાવાળો તે કડવી તુંબડીના ઝેરવાળા ભોજનને વાપરીને તેની વેદના ભોગવતો પંચનમસ્કારના શુભ પરિણામવાળો મૃત્યુ પામી સર્વાર્થસિદ્ધિ નામના વિમાનમાં ઉત્પન્ન થયો. (૬૫) ગયાને લાંબો કાળ થયો, હજુ ધર્મરુચિ સાધુ પાછા ઉપાશ્રયે ન આવ્યા, એટલે આચાર્ય મહારાજે સાધુઓને આજ્ઞા કરી કે, “ચારે બાજુ તપાસ કરો કે, “તે મુનિ હજુ પાછા કેમ ન આવ્યા ? તપાસ કરતાં બહારની અંડિલભૂમિમાં તેમને મૃત્યુ પામેલા દેખ્યા. પાછા આવીને સૂરિને જણાવ્યું કે, “તેઓ તો કાળધર્મ પામ્યા.'
આચાર્ય ભગવંત પૂર્વના જ્ઞાનવાલા હોવાથી ઉપયોગ મૂક્યો, તો તે જ ક્ષણે જાણવામાં આવ્યું કે, “કડવી તુંબડીનું દાન કરનાર નાગશ્રી છે અને તેનો સમગ્ર વૃત્તાન્ત પણ જાણી લીધો. સમર્થ પુરુષોએ ચૈત્ય નાશ કે યતિઘાત કરનારની ઉપેક્ષા કે પ્રમાદ કરવો મૌન બેસી રહેવું, તે કોઈ પ્રકારે ઉચિત નથી. કારણ કે, તેવા દોષો ઉત્પન્ન થવાના ફરીથી પ્રસંગો ઉત્પન્ન ન થાય - અર્થાતુ સામર્થ્યવાળા પુરષોએ આવાં અપ્રકાર્યોનો પ્રતિકાર ફરજિયાત કરવો જોઈએ,” આ પ્રમાણે વિચારણા કરીને સર્વ શ્રમણસંઘને બોલાવ્યો. તેમને જણાવ્યું કે, આ કારણે ધર્મરુચિ સાધુ કાલધર્મ પામ્યા. આ પ્રમાણે કરીને નાગશ્રીએ સુંદર કાર્ય ન કર્યું કે, જેણે ઉત્તમ ભાવસાધુને મૃત્યુ પહોંચાડ્યા. નિર્ભાગીઓ દુર્ભાગીઓ એવા લોકોના શિરોમણિભાવને તથા નરકાદિક દુર્ગતિના દુઃખની ખાણી ભાવને તે પામી છે. આ નાગશ્રીનો ગુનો હવે છાનો રાખી શકાય તેવો નથી.”
આ પ્રમાણે વિચારણા કરીને મુનિઓએ નગરના મધ્યભાગમાં ત્રણ-ચાર રસ્તા હોય તેવા તથા ચોક-ચૌટામાં ઘણા લોકો સમક્ષ આ પ્રમાણે ઉદઘોષણા-જાહેરાત કરી કે “નાગશ્રીએ આવા પ્રકારનું સાધુના પ્રાણ લેવાનું નિષ્કારણ અકાર્ય આચર્યું છે. માટે તે નગરલોકો ! આ સાધુહત્યા કરનાર નાગશ્રીને જોવી કે તેની સાથે વાર્તાલાપ કરવો યોગ્ય નથી. તેમ દેખનાર કે, તેની સાથે બોલનારને પણ તેની તુલ્ય ગણવો.” આ પ્રમાણે ગુરુના વચનથી તે મુનિઓએ નગરના મધ્યભાગમાં સ્થાને સ્થાને જઇને આ પ્રમાણે ઉદ્ઘોષણા જાહેર કરી.” તેનો વૃત્તાન્ત જાણ્યા પછી તે બ્રાહ્મણોએ તેને ઘરમાંથી કાઢી મૂકી. નગરીના ત્રણ-ચાર રસ્તા વગેરેમાં પરિભ્રમણ કરતી, લોકો વડે નિંદા પામતી, તિરસ્કારાતી, ફીટકાર કરાતી, સ્થાને સ્થાને ભીખ માગે છે, તો પણ કોઈ ખાવા આપતું નથી-એવી રીતે કાલ પસાર કરતી હતી. તેના શરીરમાં એક સામટા સોળ વ્યાધિ ઉત્પન્ન થયાં. એ પ્રમાણે જીવન પસાર કરતાં કરતાં છેવટે મૃત્યુ