Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૪oo.
ઉપદેશપદ-અનુવાદ કરેલા અંગવાળાં, જેમણે પાપ શમાવેલાં છે, એવી આ શ્રમણી છે, તે સ્વામિની ! એના વિશાળ નિર્મલ દયા-યુક્ત માનસમાં રાજહંસ પણ સ્થાન પામી શકતો નથી. જે ધન્ય હોય, તે જ એમના દર્શન પામી શકે છે. ધન્ય હોય, તે જ ભક્તિ-રાગથી તેમને વંદન કરે છે, ધન્ય પુરુષો જ તેમનાં વચનને શ્રવણકરે છે અને હંમેશા તેનો અમલ કરે છે. તે સાંભળીને સર્વ સખીઓ ત્યાં ગઈ અને વંદના કરી સાધ્વીએ પણ સૂત્રમાં કહેલી વિધિ પ્રમાણે તેઓને ધર્મકથા કહેવી શરુ કરી કે, “દરિદ્રને જેમ રત્નપૂર્ણ રોહણાચલ પર્વતની પ્રાપ્તિ થાય, તેમ દુર્લભ મનુષ્યપણું પ્રાપ્ત કરીને બુદ્ધિશાળીએ રત્ન-સમાન ધર્માનુષ્ઠાન જરૂર ગ્રહણ કરવું જોઈએ. સિદ્ધ કરેલી મહાવિદ્યા પણ ફરી સ્મરણ કરવામાં ન આવે, તો જેમ નિષ્ફલ થાય છે, તે પ્રમાણે ધર્મમાં પ્રમાદ કરનાર પામેલું મનુષ્યપણું પણ હારી જાય છે. પ્રાર્થના કરવામાં પ્રસાદ કરનારને ચિંતામણિરત્ન પણ ધનસમૃદ્ધિ આપતું નથી, તેમ ધર્માચરણમાં આળસ કરનારાનો મનુષ્યજન્મ નિષ્ફલ થાય છે. (૨૫) જેમ દુર્લભ કલ્પવૃક્ષને દેખીને મૂઢ મનુષ્ય. તેની પાસે કોડી માગે, તેમ મોક્ષફલ આપનાર મનુષ્યપણામાં મૂર્ખ મનુષ્ય વિષયોની માગણી કરે છે. તો હવે તમે સમ્યકત્વને ગ્રહણ કરો, પાપ દૂર કરનાર સંયમને અંગીકાર કરો, મહાતપની સેવન કરો. જો તમે જન્મ-મરણનો છેડો લાવવાની ઈચ્છા કરતા હો, તો જીવરૂપી સુવર્ણને સંયમરૂપ કુલડીમાં નાખીને તપસ્યારૂપ અગ્નિથી ખૂબ તપાવીને કર્મ-કલંકથી મુક્ત કરવામાં આવે, તો તદ્દન નિર્મલ સુવર્ણ સરખો કર્મરહિત આત્મા થાય, તેમાં સંદેહ નથી. નક્કી આ દેહ વિનાશ પામવાના સ્વભાવવાળો છે. દેહનું ફળ હોય તો તપ અને સંયમની સાધના કરવી. જીવન તો. એકદમ વહી જાય છે, માટે ધર્મમાં પ્રમાદ ન કરવો.” - 1 : : !b' ! . . . . .
આ પ્રમાણે ગણિનીના મુખચંદ્રમાંથી ઝરેલ વચનામૃતનું પાન કરતી એની તે ચારેય સખીઓનું સમગ્ર મિથ્યાત્વ-વિષ ક્ષણાર્ધમાં નાશ પામ્યું. ત્યારે તેઓએ કહ્યું કે, હે ભગવતી ! આપે અમારા ઉપર કૃપા કરી આપે જે કહ્યું તેમાં ફેરફાર નથી, પરંતુ અમે હજુ મંદસત્ત્વવાળા આત્માઓ છીએ. તમોએ તો તપ અને ચારિત્રનો આ ભાર આકડાના રૂ માફક સહેલાઈથી ઉચક્યો છે, જ્યારે અમોને તો આ તપચારિત્રનો ભાર મેરુપર્વત કરતાં પણ અધિક લાગે છે. તો હવે મોહ-મદારીથી નૃિત્ય કરવાના અને પ્રમાદની ઊંડી ખાઈમાં પડેલા એવા અમોને હસ્તાલંબન સમાન ગૃહસ્થોચિત ધર્મ આપો.” “આ યોગ્યાત્માઓ છે. એમ વિચારીને સાધ્વીએ પ્રધાન અને માર્ગના મુખ્ય સાધનભૂત એવું નિર્મલ સમ્યકત્વ નિસ્પૃહ ભાવથી તેમને આપ્યું વળી ઉપરાંત કહ્યું કે, “સર્વ અણુવ્રતો, ગુણવ્રતો ધારણ કરવા તમે સમર્થ ન બની શકો, તો પણ તમે પતિ સિવાય બીજા પુરુષનો સંગ ન કરવાની દઢ નિયમ કરો. એકરણ નિયમનું સ્વરૂપ મતિવૈભવવાળા પુરુષો નીતિનિપુણપણે આવી રીતે કહે છે કે પતિ જાતે પાપ ન કરે, બીજાપાપ કરતા હોય તેમને પણ પાપ કરતાં રોકે આમ કરવાથી નિર્મલ કીર્તિ ચંદ્ર, સૂર્ય સધી વિસ્તાર પામે છે, તેમ અકરણે નિયમનું પાલન કરવાંથી પરંપરાએ કલ્યાણ પામી મુક્તિ પ્રાપ્ત કરનાર થાય છે. આ લોકમાં પણ દેવતાઓ આ નિયમથી પ્રભાવિત થઈ આધીન બને છે, તેમ જ જીવોએ ચિતવેલાં સમગ્ર કાર્યોની સિદ્ધિ થાય છે. કુલવતી સ્ત્રીઓ માટે આ