Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
उ४०
ઉપદેશપદ-અનુવાદ જલાવવામાં આવે, તો તેમાંથી કિંમતી પાંચે વર્ણના રત્નો ઉત્પન્ન થશે. આ પ્રમાણે પટ્ટ વાંચીને અર્થ સમજયો, એટલે તે વિચારવા લાગ્યો -
બુદ્ધિશાળી બીજા હિતકારી પુરુષોના વચનોમાં કદાપિ ફેરફાર ન હોય, તો પછી એકાંત વાત્સલ્ય-ભક્તિવાળા મારા નિપુણ પિતાજીની તો વાત જ શી કરવી ? કાર્યના પરમાર્થનો વિનિશ્ચય કર્યાપછી નગરમાં ઘોષણા કરાવે છે કે - “મારી પાસે બુદ્ધિ પુષ્કળ છે, પરંતુ વૈભવ નથી, તો શું કરું ?” આ પ્રમાણે માર્ગમાં ત્રણ-ચાર માર્ગોમા, ચોક-ચૌટામાં બોલતો બોલતો ભ્રમણ કરતો હતો. લોકોએ કલ્પના કરી કે, “બાપડો વૈભવ-રહિત થયેલો હોવાથી આમ વ્યાકુળ બની ગયો છે. “(૭૫) તે નગરના સ્વામી રાજાએ સાંભળ્યું અને તેને કૌતુક થયું, તેને બોલાવ્યો. છેવટે ધન આપવાનું નક્કી કર્યું. એક લાખ સોનામહોરો ગ્રહણ કરીને દેખાવનું ગાંડપણ કંઈક ઓછું કર્યું. ગોમયદ્વીપના માર્ગના જાણકાર એક નિર્યામકને સાથે આવવાનું નક્કી કર્યું. ગામ, ખાણ, નગર વગેરેના ઉકરડાના કચરા વહાણોમાં ભર્યા. લોકો બોલવા લાગ્યા કે, “આ બેમાંરાજા ગાંડો થયો છે કે શું ? કે જે આવાને ધન આપે છે અને ધનનો ઉપયોગ કચરો ભરીને સામે પાર વેપાર કરવા લઈ જાય છે.” હવે આ પણ અહીંથી પ્રયાણ કરવા પૂર્વક લોકોના વચનની અવગણના કરીને નિર્વિને તે દ્વીપે પહોંચી ગયો. પટ્ટમાં લખેલ હતું, તે પ્રમાણે સર્વ અનુષ્ઠાન કર્યું. (૮) ,
ગાયો જોવામાં આવી. તે ગાયોનું ઘણું છાણ ગ્રહણ કરીને વહાણો ભર્યા અને જલ્દી પોતાના દેશમાં આવ્યો. સમુદ્રકિનારે સર્વેવહાણોમાંથી છાણ નીચે ઉતાર્યું રાજાને મળ્યો.રાજાએ આદર-ગૌરવપૂર્વક પૂછયું કે, “પ્રાણોનો સંશય થાય, તેવું સાહસ કરીને બીજા દ્વીપે ગયો હતો, તો તે દ્વીપાન્તરમાંથી શું કરિયાણું અહીં આપ્યું છે ?' તેણે કહ્યું કે, “હે દેવ ગોબર-છાણ લાવ્યો છું.” “શું આ ગાંડો છે? એ હકીકત સત્ય જ છે કે શું? અથવા તોહવે કાર્ય થવાનું થઈ ગયું, જે થયું તે ખરું આની પાસેથી દાણ ન ગ્રહણ કરવું' એમ વિચારી તેનું વહાણ શુલ્ક વગરનું કર્યું “આપની મહાકૃપા' એમ કહ્યું.રાજા અને લોકો તેને હસવા લાગ્યાકે, “ધિક્કાર થાઓઆના ગાંડપણને જેના પ્રસાદયોગે આવો અપૂર્વ લાભ મેળવ્યો, ડાહ્યો છતાં ગાંડામાં ખપીલોકોના અપમાનને હીલનાને સહન કરીને તે છાણાના પિંડાઓ પોતાની ઘરમાં દાખલ કરાવી દીધા. ત્યાર પછી અગ્નિ પ્રજવલન કરી રત્નો બનાવ્યાં રાજા પાસેથી જે લાખ દીનારસોનામહોરો ગ્રહણ કરી હતી.તે બમણી કરીને રાજાના ભંડારમાં પાછી આપી. હવે તેને અહિ વેપાર કરવાનો અધિકાર મળી ગયો. દરરોજ રત્નોનો મોટો વેપાર કરવા લાગ્યો, તેના પ્રભાવથી ભુવનમાં ભોજન, વસ્ત્રાદિ વસ્તુઓનો ભોગ ભોગવનારો તથા બંધુ, મિત્ર,તેના રહેવાસી લોકોવડે પૂજનીય બન્યો. ઇચ્છિત પદાર્થ પ્રાપ્ત કરવા વડે મનનાં સંતોષને પામેલોબન્યો. જેમ તે પિતાના નિરૂપણ કરેલા પટ્ટકમાં લખેલા અર્થથી નિશ્ચલ બન્યો, તેમ જ ચિંતવેલા મનોરથોથી અધિક ભાવ પામ્યો.તેમ પટ્ટક સમાન જિનેશ્વરની આજ્ઞાનો નિશ્ચય કરનાર કોઈકકદાચ ક્યાંક મુર્ખ લોકોથી હીલના-તિરસ્કારપામતો હોય, તો તેથી આ જિનેશ્વરનો ધર્મ આચરવાને માટે તે અયોગ્ય બની જાય છે? તે વાત તું જ મને કહે. ધનવાન લોકોને એકલા પોતાના પેટ ભરનારા બનવું, તે અનુચિત છે. અર્થાત્ તું એકલી જ ધર્મ કરે