Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૩૪૮
ઉપદેશપદ-અનુવાદ (પરિગ્રહ પરિમાણ વ્રત ઉપર લોભાસકત પુરૂષની કથા)
જો પુત્રનો બલિ અર્પણ કરવામાં આવે, તો અમુક સ્થાનમાં જે નિધિ-ભંડાર છે, તે પ્રગટ થાય છે, જેથી જીંદગીનું દારિદ્રય, દુઃખ અને બીજી વિડંબનાઓ નાશ પામે છે – એટલે કાળી ચતુર્દશીની રાત્રિએ તેણે નિધાન-રક્ષા કરનારી દેવીને પુત્રનો વધ કરીને અર્પણ કર્યો. અત્યંત પાપ-પરવશ બનેલા તેને નિધાન પ્રગટ થવાછતા પણ નિધિ તેને ફળ્યો નહિ. બીજા. લોકોના જાણવામાં આવ્યું કે, નિધાનની વાંછાએ બલિ આપ્યો, પરંતુ પુત્ર ગુમાવ્યો અને નિધાન મળ્યો નહિ, લોકોએ તેને ધિક્કાર્યો કે, આ અધમાધમ અને ન દેખવા લાયક પુરુષ છે. તેનું નામ પણ લેવું ઠીક નથી.” એને મહા અભિમાની નગરના કોટવાલ લોકોએ પકડ્યો, તેને નગ્ન કરીને શરીરે ક્ષાર રાખ ચોપડીને કેદખાના તરફ લઈ જવાતા હતા, ત્યારે સોમાના માતા -પિતાએ દેખ્યો. ત્યારે ઘણે ભાગે આ સંતોષનું ફલ અનુભવે છે - એમ જાણ્યું. દુઃખ પૂર્વક કહ્યું કે, લોભાધીન ચિત્તવાળા જીવોને ગુણ અને દોષનું જ્ઞાન હોતું નથી અને લોભના કારણે આવાં દુરંત દુઃખો પ્રાપ્ત કરેલ છે, ત્યારે સોમાએ કહ્યું કે, “આ લોભ-સર્પ એકદમ આગળ વધતો હતો, તેને મેં ચારે બાજુથી થંભાવી દીધો છે. ' હે પુત્રી ! તે ખરેખર સુંદર આચરણ કર્યું છે કે, જેથી તેને સંતોષ પ્રાપ્ત થયો છે, તો હવે અર્ધક્ષણ જેટલો સમય પણ તેનો ત્યાગ ન કરીશ.પાંચે આશ્વવોનું અનુક્રમે ફૂલ દેખીને જેમને મહાસંવેગ ઉત્પન્ન થયો છે-એવા ભાવિતમતિવાળા તેઓ ગણિની-સાધ્વીજીની વસતિ ઉપાશ્રયે પહોંચ્યા ત્યારે અણધાર્યું રોમાંચ ખડાં થાયતેવા પ્રકારનું આ પાપકૃત્ય તેમના જોવામાં આવ્યું –
( રાત્રિ-ભોજન-ત્યાગ ઉપર)
રાત્રિ-સમયે કોઈ પુરુષ ગાઢ અંધકારમાં વેંગણના શાક સાથે રોટલો ભોજન કરતાકોઈ પ્રકારે મુખમાં કોળિયો નાખતા, ન દેખાય તેવા પ્રકારના નાના દેહવાળા વિંછીને કોળિયા સાથે નાખ્યો. તેના અતિતીક્ષ્ણ કાંટાથી તેનું તાળવું ભેદાયું તે વ્યતર જાતિનો હોવાથી તેનું ઝેર ઘણું ભયંકર સ્વભાવવાળું હતું. ત્યારપછી તેનું સમગ્ર મુખ સૂઝી ગયું અને તે મહાભયંકર દુઃખઅનુભવવા લાગ્યો. (પ્રન્ધાગ્ર ૯૦૦૦) વિવિધ પ્રકારનાં ઉપાયકરનાર વૈદ્યોએ વિવિધ જાતિનાહજારો ઔષધોના પ્રયોગો કર્યા. બે હાથ ઉચા કરીને કૂદવાલાગ્યો. પીડા ન સહી શકવાથી ગદગદ સ્વરે બોલવા લાગ્યો. ન સાંભળી શકાય તેવા વિરસ શબ્દથી રડવાલાગ્યો. આવી સ્થિતિ દેખવાથી તેઓએ વિચાર્યું કે, “આ રાત્રિભોજન કરવાનું ફલ ભોગવે છે. ત્યારે સોમાપુત્રી કહ્યું કે, મેં રાત્રિભોજનનો ત્યાગ કર્યો છે.” “હે પુત્રી ! તેથી કરીને જગતમાં તું કૃતાર્થ થયેલી છો, તો સમગ્ર દોષને નાશ કરનાર એવા તારા ગુરુણીનાં દર્શન કરીએ.” ત્યાર પછી વિનયપૂર્વક તેમની પાસે ગયા. પ્રથમ પ્રણામ કર્યા, વસતિ-સ્વામીનાગૃહચૈત્યની નજીકના સ્થાનમાં અતિસાવધાનીથી રહેલા હતા. (૨૫૦) તે પરિવાર સહિત ગણિની અતિઉજ્જવલ શીલવંતી અનેક સાધ્વીજીની વચ્ચે તારાગણની વચ્ચે ચંદ્રબિંબ શોભા પામે, તેમ અતિશોભા પામતાં હતાં. હર્ષ પામેલા હૃદયથી દર્શન કરી, વિનયપૂર્વક વંદના કરી સોમા કહેવા લાગી
