Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૩૫૦
ઉપદેશપદ-અનુવાદ આદિ ભેદવાળા ઝેરમાં અહિં ઝેર કયું છે ?
આ વગેરે ઘણા પ્રશ્નો થયા, તેમ જ તેના ઉત્તરો પણ આપ્યા. જે ઉત્તરો ભદ્રિક જીવોને સમજવા દુર્લભ છે. આ પ્રમાણે તેમને જિન ધર્મ પરિણમ્યો અને તેમાં તેઓ ભદ્રિક પરિણામવાળા બન્યા.હવે સ્વપ્નમાં પણ માતા-પિતા સોમાને ધર્મકાર્યમાં રોકનારા ન થયા, પરંતુ તેના ઉત્સાહને વધારનારા થયા.તે શ્રીમતી અને સોમા બંનેને સખીઓ જિનધર્મને પરિપાલન કરીને અનુક્રમે સદ્ગતિ પામી અને પરંપરાએ સર્વ કર્મનો ક્ષય કરીને શિવપદ મેળવશે. (૨૬૮) હવે સંગ્રહગાથાનો અક્ષરાર્થ કહે છે –
શ્રીપુર નગરમાં નન્દન વણિકની શ્રાવિકા ધર્મનું પાલન કરતી જિનશાસનની પૂર્ણ શ્રદ્ધાવાળી શ્રીમતી નામની પુત્રી હતી.પુરોહિતપુત્રી સોમા નામની તેની સખી હતી. કાલક્રમે તેમની મૈત્રી વૃદ્ધિ પામી. દરરોજ ધર્મ-વિચારણા કરતી સોમાને સમ્યકત્વરૂપ બોધિની પ્રાપ્ત થઈ, તેમ જ શ્રાવકજન-યોગ્ય વ્રત ગ્રહણ કરવાની અભિલાષા થઈ. તેની પરીક્ષા માટે શ્રીમતીએ ઝુંટણ વણિકનું દષ્ટાંત જણાવ્યું.તે આ પ્રમાણે
અંગદિકા નગરીમાં ધનશેઠ હતા.કોઈક સમયે સ્વામીપુર નગરથી શંખશેઠ ત્યાં ગયા. વેપારના સંબંધથી બંનેની પ્રીતિ વૃદ્ધિ પામી. તે કાયમ વધારવા માટે તેમણે કોઈ સંતાન ન હોવા છતાં અરસ્પરસ પુત્ર-પુત્રીના વિવાહ-સંબંધ જોડવામાટે નિર્ણય કર્યો ક્રમે કરી ધનને પુત્ર, શંખને દુહિતા-પુત્રી થઈ.યોગ્ય વયના થયા, એટલે વિવાહ લગ્ન થયા. ભોગો ભોગવવા લાગ્યા. કોઈક સમયે ભાગ્યપલટવાથી દરિદ્રતા ઉત્પન્ન થઈ. પત્નીએ ભર્તારને કહ્યું કે, “મારાપિતાને ત્યાં જઈ ઝુંટણક નામનું ઘેટા જેવું પશુ માગી લાવો, કૂતરાના જેવી તેની આકૃતિ હોય છે, તે પશુના રૂંવાડાથી છ મહિનામાં કંબલરત્ન હું કાંતી આપીશ અને તેનું લાખ સોનૈયાનું મહામૂલ્ય ઉપજશે. આ પશુને બિલકુલ શરીરના સ્પર્શ વગર રાત કેદિવસ ક્ષણવાર પણ છૂટું ન મૂકવું. આપણા મનુષ્યના શરીરની ઉષ્ણતા વગર એ જીવી શકતું નથી. કાર્યના પરમાર્થને ન જાણનાર એવા મૂર્ખલોકો હાસ્યકરે, તો તેમને ગણકારવા નહિ, આપણે આપણા કાર્યની સફળતા માટે સાવધાની રાખવી.” પતિએ આ વાત સ્વીકારી.સાસરાને ત્યાં ગયો. ઝુંટણક પશુ પ્રાપ્ત કરીને ઘરે પાછા આવતી વખતે સાસરાપક્ષમાંથી પણ વારંવાર શીખામણ આપી હતી કે, “મૂર્ખલોકો માર્ગમાં મશ્કરી કરે, તોપણ શરીરથી તેને છૂટું ન પાડીશ... ઘર તરફ પાછા આવતાં માર્ગમાં લોકો હાસ્ય કરવા લાગ્યા. એટલે લજજા પામવાના કારણે તેનો ઉત્સાહ મંદ પડી ગયો અને નગર બહારના બગીચામાં મૂકીને તે ઘરે ગયો. પત્નીએ પૂછયું કે, “ઝુંટણક ક્યાં છે? તો કહે છે કે, “બહાર મૂક્યું છે પત્નીએ કહ્યું કે, ખરેખર ભલા-ભોળા લાગો છો, આટલા વખતમાં તે મૃત્યુ પામ્યો હશે.”
હવે અલ્પકિંમતનું રત્નકંબલ થશે. જો સીધે સીધું અહીં લાવ્યા હોત, તો મહામૂલ્યવાળું રત્નકંબલ કાંતી શકાતે.” ચાલુ અધિકારમાં જોડતા કહે છે - ઝુંટણપશુ સમાન પારમાર્થિક શુદ્ધ ધર્મ. બાકીનું સર્વપોતાની બુદ્ધિથી જોડી દેવું. જેવો ધનનો પુત્ર દરિદ્ર હતો, તે પ્રમાણે આ
