Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
ઉપદેશપદ-અનુવાદ
३४४ કર.” પુત્રનાં વચન સાંભળી મનમાં ખુશ થઈ અને મૌન બની. બીજા દિવસે ઘોડા ઉપર સ્વાર થઈને સ્થાવર સાથે ગોકુળમાં ચાલ્યો. ચાલતાં અને જતાં સ્થાવર વિચારે છે કે - “જો કોઈ પ્રકારે મુનિચંદ્ર આગળ ચાલે, તો પાછળથી ખગથી પ્રહારકરી જલ્દી તેને હણી નાખું હવે મુનિચંદ્ર પણ બહેને કહેલા વૃત્તાન્તથી સાવધાન હતો અને તેથી એક સાથે બંને માર્ગમાં અપ્રમત્તપણે જતો હતો હવે ઘોડો કોઈક વિષમ પ્રદેશમાં આવ્યો, એટલે ચાબૂકના મારથી સ્થાવરે તેને માર્યો, એટલે મુનિચંદ્ર આગળ ચાલવા લાગ્યો. શંકા સહિત મુનિચંદ્ર જેટલામાં આગળ ગયો, તેટલામાં સ્થાવર પાછલા ભાગમાં તરવાર ખેંચીને તેનો વધ કરવા તૈયાર થયો. મુનિચંદ્ર તે પ્રમાણે પડછાયો દેખ્યો, એટલે તરત પોતાનો ઘોડો વેગથી આગળ દોડાવ્યો અને તરવારનો પ્રહાર ચૂક્વાયો. ગોકુળમાં પહોંચ્યો, ગોકુળના સ્વામીએ તેની સરભરા કરી. એકબીજાએ બીજી, ત્રીજી વાતો કરીને દિવસ પૂરો કર્યો.
હવે પ્રથમ દાવમાં નિષ્ફળતા પામેલો સ્થાવર બીજા પ્રકારે ઘાત કરવાનો ઉપાય દેખે છે અને વિચારે છે કે, “રાત્રે નક્કી તેનો ઘાત કરીશ.” હવે મકાનના મધ્યભાગમાં રાત્રે જ્યારે પથારી તૈયારકરી, એટલે મુનિચંદ્ર કહ્યું કે, “હું લાંબા સમયે અહિં આવ્યો છું, તો ગાયના વાડામાં આ શવ્યા તૈયાર કરો, જેથી ત્યાં રહેલો હું ગાય અને ભેંસોની સંખ્યા દરેકની કેટલી કેટલી છે? તે સર્વ હું તપાસી લઉં.' તે પ્રમાણે પરિવારે કર્યું, તો ત્યાં રહેલો તે વિચારવા લાગ્યોકે, “આજે આ નોકરની સર્વ ચેષ્ટાઓ અને કપટજાળ દેખી લઉં.” આ એકાંતમાં રહ્યોએમ જાણીને અને તેને દેખીને સ્થાવર મનમાં આનંદ પામ્યો. કારણ કે, આજે સુખેથી તેનો વધકરી શકાશે અને મારું કાર્ય પૂર્ણ થશે.” જયારે સર્વે મનુષ્યો સુઈ ગયા, ત્યારે મુનિચંદ્ર તીક્ષ્ણ તરવાર ગ્રહણ કરીને શવ્યાની અંદર તેવી કોઈ નકામી વસ્તુ ગોઠવીને ઉપર ખોળનું વસ્ત્ર આચ્છાદિત કરીને સ્થાવરનું માયાજાળનું દુર્વિલસિત દેખવા માટે સાવધાનીપૂર્વક અપ્રમત્તપણે મૌન ધારણ કરીને એકાંતમાં કોઈ ન દેખે તેમ ઉભો રહ્યો. હવે રાત્રિના છેડાના કાળમાં વિશ્વસ્ત સ્થાવર ત્યાં આવીને જેટલામાં ત્યાં પ્રહાર કરવા ગયો, એટલે તરત જ મુનિચંદ્રે તેને તરવારનો ઝાટકો મારીને મૃત્યુશરણ કર્યો. આ ચિંતાનો અંત લાવવા માટે અર્થાત્ આને માર્યાનો આરોપ પોતાનાં ઉપર ન આવે, તે માટે ગાયના વાડામાંથી ગાયોને બહારકાઢીને તેને નસાડી મૂકી અને બૂમ પાડવા લાગ્યો કે, “અરે ! દોડો દોડો, આપણી ગાયોને ચોરો હરણ કરી જાય છે. આ સ્થાવરનો વધ કર્યો. એટલે પુરુષો ચારે બાજુ દોડ્યા. ગાયો પાછી વાળી, ચોરો નાસી ગયા-એમ લોકોએ વિચાર્યું. ત્યાર પછી સ્થાવરનું મરણોત્તર સર્વ કાર્ય પતાવ્યું. “શું થયું હશે ?” એમ ચિંતાવાળી માતા માર્ગમાં નજર કરતી હતી, એટલામાં મુનિચંદ્ર જલ્દી એકલો ઘરે આવી ગયો. તરવાર ખીલી ઉપર લટકાવીને આપેલા આસન ઉપર બેઠો એટલે તેની ભાર્યા તેના પગ ધોવા લાગી. પુત્રને જીવતો દેખી શોકવાળી માતાએ પૂછયું કે, “હે વત્સ ! સ્થાવર કયાં ગયો?” તેણે કહ્યું કે, “ધીમે ધીમે તે પાછળ આવે છે.' તો ક્ષોભ પામેલી માતા જ્યાં તરવારતરફ નજર કરવા લાગી, તો તરવાર પર લાગેલા લોહીની ગંધથી કીડીઓ આવતી દેખી. બરાબર બારીકીથી નજર કરી લોહીથી ખરડાયેલી તરવાર દેખી, તો પ્રબલ કોપાગ્નિથી સળગેલી એવી તે પાપિણીએ નજીકમાં યવ, ઘઉં આદિ