Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૩૬
ઉપદેશપદ-અનુવાદ જે માટે કહ્યું છે કે – “સ્નેહ કરીને પછી તેનો અપલાપ કરે નહિ, વિના કારણે પ્રીતિ રાખે, સેંકડો કષ્ટો આવી પડે તો પણ મુંઝાય નહિ, ધન આવે, તો પણ લુબ્ધ ન બને અને અભિમાન ન કરે, સજ્જન અને સરળ સ્વભાવવાળો હોય, ચંદ્ર સરખો સૌમ્ય સ્થિરતાવાળો હોય-એવા માણસ સાથેના સમાગમમાં સ્વર્ગ છે કે, પર્વતના શિખર ઉપર ?” ઉજેણીના રાજાને દાન-માનથી વશ કરી તેની સાથે પ્રીતિ કરવા લાગ્યો. ઘણી પ્રાર્થના કરવાથી તેને દેવદત્તા સમર્પણ કરી.
આ બાજુ સદ્ધડ ભટ્ટ સાંભળ્યું કે, “મૂલદેવને રાજય મળ્યું છે, એટલે તે જલ્દી બેન્નાતટ નગરે આવ્યો. રાજાને મળ્યો. એક સારું ગામ આપ્યું અને કહ્યું કે, “ફરી મારી નજરે ન આવે, તેમ તારે કરવું' એમ કહી રજા આપી. કોઈક સમયે ધનોપાર્જન કરવા માટે ઉજ્જૈણીથી દેશાન્તરમાં ઘણા પરિવાર સહિત અચલ ગયો. ત્યાં ઘણું ધન ઉપાર્જન કરી, કરિયાણાનાં અનેક ગાડાં ભરીને દૈવયોગે બેન્નાતટ નગરે આવ્યો. ત્યાં જગાત બચાવવા માટે મંજિઠ વગેરે કરિયાણામાં કિંમતી પદાર્થ છૂપાવી રાખ્યા. દાણ લેનારાઓને ખબર પડી, એટલે રાજા પાસે લઈ ગયા. ભય પામેલા નેત્રવાળા અચલને રાજાએ જોયો અને વિચાર્યું કે, “આ સાર્થવાહ અહિં ક્યાંથી આવી ચડ્યો ? આ તો આશ્ચર્ય કહેવાય.” (૧૦૦)
રાજાએ પૂછયું કે, “મને ઓળખે છે?” “શરદના પૂર્ણચંદ્રની ઉજજવલ કાંતિ સરખી જેની કીર્તિ ભવનમાં વ્યાપેલી છે, એવા આપને કોણ ન ઓળખે ?” રાજાએ પોતાનો વૃત્તાન્ત કહ્યો અને દુષ્કર સત્કાર કરીને તુષ્ટ મનથી તેને વિદાયગિરિ આપી. ત્યાર પછી અચલ ઉજેણીએ આવ્યો. બંધુ વર્ગને મળ્યો. મૂલદેવે જેવા પ્રકારનો સ્તકાર કર્યો તે સર્વ કુટુંબીઓને જણાવ્યું.
હવે બેનાતટ નગરમાં એક ઘણો ચતુર ચોર દરરોજ વૈભવવાળા શ્રીમંતોના ઘરમાં ખાતર પાડતો હતો. ચતુર એવા કોટવાળો તથા રક્ષકો ઘણો પ્રયત્ન કરે છે, પરંતુ પકડી શકાતો નથી. રાજાને નિવેદન કર્યું કે, આ ચોર દેખી શકાતો કે પકડી શકાતો નથી. નક્કી તે ચોરે અદશ્ય થવાની વિદ્યા સાધી હશે. અથવા તો કોઈ આકાશમાં ગમન કરનાર ખેચર કે દેવતા હશે. કોઈ પણ ક્યાંય તેને જોઈ શકતા નથી. ત્યાર પછી મૂલદેવે પોતે જ નીલવસ્ત્ર પહેરી પ્રચંડ કટાર હાથમાં લઈને પ્રથમ પહોરે જ તેને શોધવા નીકળ્યો. દેવકુલો, પાણીની પરબો, ધર્મશાળાઓ, સૂનાં ઘરો, ઉદ્યાનો વગેરે સ્થળોમાં ઘણા ઉપાયો કરી શોધવા લાગ્યો. હવે એક મુસાફરખાનામાં રાત્રે કે જેમાં ગાઢ અંધકારમાં કંઈ પણ દેખી શકાતું નથી. નજર બંધ થઈ જાય છે, જ્યારે દરેક મુસાફરો ઊંધી ગયા ત્યારે કપટથી મૂલદેવ પણ સૂવા લાગ્યો. એટલામાં ત્યાં પેલા મેડિક નામનો ચોર આવ્યો. ધીમેથી તેણે તેને જગાડ્યો. પેલા મંડિક ચોરે પૂછયું કે, “હે ભદ્ર ! તું કોણ છે ? પેલાએ કહ્યું કે, “અનાથ મુસાફર છું.” તો મારી પાછળ આવ, જેથી તને ઇચ્છિત અર્થની પ્રાપ્તિ થાય.” “બહુ સારું' એમકહીને રાજા તેની પાછળ ચાલ્યો. કોઈક ધનવાનના ઘરમાં ખાતર પાડ્યું અને ત્યાંથી બહાર નીકળ્યો, ત્યાંથી ઘણી ઘણી સારભૂત વસ્તુઓ લાવી રાજાના ખભા ઉપર ઉચકવા આપી. જીર્ણ ઉદ્યાનની અંદર રહેલા દેવમંદિર અને મઠની વચ્ચે ભોંયરું હતું, તેમાં રાજાને લઈ ગયો. ત્યાં રાજાએ રૂપરત્નની ખાણ
