Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૧૨૯ પણ પહેલાની મર્યાદા વિનય-વેયાવચ્ચ વગેરે છોડતા નથી' એમ કહીને શોક બંધ કરાવ્યો. (૨૫) આટલા લાંબાકાળથી સુંદર ચારિત્ર પાલન કરવા છતાં પણ હું નિવૃત્તિ-મોક્ષ પામીશ કે નહિ? એવા સંશયવાળા આચાર્યને તે કેવળી સાધ્વીજીએ ફરી કહ્યું કે, “હે મુનીદ્ર ! તમે મુક્તિ મળવાનો સંદેહ કેમ કરો છો ? તમે ગંગા નદી ઉતરતાં ઉતરતાં તરત નિવૃતિના કારણભૂતકર્મનો ક્ષય નક્કી કરશો જ.” એ સાંભળીને સૂરિ નાવડીમાં બેસીને ગંગાનો પાર પમાડવા માટે નદી ઉલ્લંઘન કરવા લાગ્યા, પરંતુ આચાર્ય જયાં જ્યાં બેસે, ત્યાં ત્યાં કર્મદોષથી નાવડીના ભાગો ગંગા નદીના ઉંડા જળમાં ડૂબવા લાગે છે, સર્વ વિનાશની શંકાથી નિર્ધામકોએ નાવડીમાંથી અન્નકાપુત્ર આચાર્યને પાણીની અંદર ફેંક્યા. (૩૦).
હવે શ્રેષ્ઠ પ્રશમરસના પરિણામવાળા અતિ પ્રસન્ન ચિત્તવૃત્તિવાળા,પોતે સમગ્ર આસ્રવદ્વારને બંધ કર્યા છે તેવા, દ્રવ્ય અને ભાવ બંને પ્રકારેપરમ નિઃસંગતાને પામેલા અત્યંત વિશુદ્ધ શુક્લધ્યાનથી ક્ષયકરેલા કર્મવાળા, જળ-સંથારામાં રહેલા સર્વથા યોગનો નિરોધ કરેલા-એવા તે આચાર્ય ભગવંતને નિર્વાણની પ્રાપ્તિ સાથે મનોવાંછિત પદાર્થની પણ પ્રાપ્તિ થઈ. આ પ્રમાણે પોતાની પુત્રી પુષ્પચૂલાને સ્વપ્નમાં નરક અને સ્વર્ગ દેખાડતી દવભાવ પામેલી દેવીની પારિણામિકી બુદ્ધિ સમજવી. (૩૪)
અક્ષરાર્થ - પુષ્પવતી દેવીએ પુષ્પચૂલ અને પુષ્પચૂલા નામના પુત્ર-પુત્રીના યુગલને જન્મ આપવો. ભાઈ-બહેનનો ગાઢરાગ દેખવાથી માતા વિરુદ્ધ પિતાએ તેમનો વિયોગ ન થાય માટે બંનેને પરણાવી દીધા. તેના વૈરાગ્યથી માતાએ દીક્ષા લીધી અને દેવલોક પામી.પુત્રીને નરકમાં દુઃખો અને સ્વર્ગનાં સુખો સ્વપ્નમાં દેખાડ્યાં. તે નિમિત્તે પ્રતિબોધ પામી. સ્વપ્નની હકીકત અગ્નિકાપુત્ર આચાર્યને પૂછી.તેથી પ્રતિબોધ સમ્યક્તપ્રાપ્તિ, પુષ્પચૂલાએ દીક્ષા લીધી.તેને કેવલજ્ઞાન થયું. ઇચ્છા મુજબ આચાર્યની ગોચરી કેવલજ્ઞાન બળથી લાવી આપતી હતી, કેવલજ્ઞાન જાણ્યું - એટલે બંધ કરી. ગંગા નદી ઉતરતાં ઉતરતાં આચાર્યને કેવલજ્ઞાન અને સિદ્ધિ પ્રાપ્ત થઈ. (૧૩૧)
છે ઉદિતોય રાજા , ૧૩ર- શ્રી ઋષભસ્વામીને કેવલલક્ષ્મીની પ્રાપ્તિથી પ્રસિદ્ધિ પામેલી સમગ્ર નગરોમાં સહુથી ચડિયાતી શ્રીપુરિમતાલ નામની નગરી હતી. ત્યાં હંમેશાં જેની રાજલક્ષ્મીનો ઉત્તરોત્તર ઉદય થાય છે - એવા ઉદિતોદય નામનો રાજા હતો અને તે નિરંતર જિનેશ્વર ભગવંતના ચરણકમળમાં પ્રણામ કરવામાં તત્પર રહેતો.તેને શ્રીકાન્તા નામની રાણી હતી કે, જે મિથ્યાત્વ-મોહના ઝેરને ઉપશાન્ત કરી જિનશાસને કહેલા આચાર સેવન કરવામાં ઘણી કુશળ બની હતી. કોઈક સમયે તેના અંતઃપુરમાં એકપરિવ્રાજિકા આવીને પોતાના નાસ્તિકવાદના ધર્મનું સ્વરૂપ વિસ્તારથી કહેવા લાગી. જિનેશ્વરના પ્રવચનમાં કુશલતા પામેલી શ્રીકાન્તા રાણીએ હેતુ યુક્તિથી તેને જિતી લીધી, એટલે તે ક્ષણેવિલખી પડેલીને દાસીઓ હસવા લાગી. તે પ્રદેશમાંથી કાઢી મૂકી, એટલે તે અતિશય દ્વેષ કરવા લાગી.વારાણસી નગરીમાં જઈને ત્યાં તે શ્રીકાન્તા દેવીનું એક ચિત્રમય પ્રતિબિંબ કરાવી તે નગરના ધર્મરુચિ નામના રાજાને
