Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૧૫૨
ઉપદેશપદ-અનુવાદ સિંહાસન પર વિરાજમાન થયા અને નિષ્ક્રમણ-સમયે તેઓએ વિવિધ પ્રકારનાં ઉજ્જવલ વસ્ત્રો પહેર્યા હતાં. બાવનાચંદનથી તેમના શરીરે વિલેપન કર્યું હતું. સિંહાસન પર બેઠા હતા, ત્યારે એમ જણાતું હતું કે, જાણે ઉદયાચલ પર્વત ઉપર સૂર્ય અને ચંદ્ર શોભતા હોય-તેવી શોભા પામતાહતા. પોતાની શરીર-કાંતિથી સમગ્ર દિશા-વલયોને પ્રકાશિત કરતા હતા. અતિજોરથી વગાડાતા ઢોલ તથા વાજીંત્રોના શબ્દોથી આકાશ પૂરાય તેમ વરઘોડો ચાલતો હતો. તેવી રીતે ભગવંતના ચરણકમળ પાસે પહોંચીને ત્રણ પ્રદક્ષિણા આપી. નમસ્કાર કરીને તેઓએ વિધિ પૂર્વક પ્રવ્રજયા અંગીકાર કરી. યશોમતિ પણ ઉત્તમ શ્રાવિકા બની. શાલ, મહાશાલ બંનેએ અગિયાર અંગોનો અભ્યાસ કર્યો. હવે કોઈક સમયે વીર ભગવંત રાજગૃહથી વિચરતા વિચરતા ચંપા નગરીએ પધાર્યા, ત્યારે તે સમયે આ બંનેએ વિનંતિ કરી કે, “અમે આપની અનુજ્ઞાથી પૃષ્ઠચંપાએ જઈએ. અમારા સંસારપક્ષનાકોઈક કદાચ પ્રવ્રયા અંગીકાર ન કરે, તો પણ સમ્યકત્વ તો પામશે.” સ્વામી તો જાણે છે કે નક્કી તેઓ પ્રતિબોધ પામશે, એટલે સહાયક તરીકે શ્રી ગૌતમસ્વામીને આપ્યા. ભગવંત ચંપાનગરીએ અને ગૌતમસ્વામી પૃષ્ઠચંપામાં ગયા. ત્યાં જિન-પ્રણીત ધર્મનું તેઓએ શ્રવણ કર્યું. ગાગલિએ પુત્રનો રાજયાભિષેક કર્યો. ત્યાર પછી શાલ,મહાશાલ અને નવદીક્ષિત ગાગલિ એમ ત્રણેય અતિસંવેગ પામ્યા અને સર્વવિરતિના પરિણામની ધારા પણ વૃદ્ધિ પામવા લાગી. ગૌતમસ્વામી તે ત્રણેને સાથે લઈને જ્યારે માર્ગમાં જતા હતા. ત્યારે શાલ-મહાશાલને ઉત્કૃષ્ટ હર્ષ થયો કે – (૪૦) આવા પ્રકારના શુદ્ધ ભાવથી આપને સંસારથી ઉદ્ધર્યા એમ વિચારતાં તેમને કેવલજ્ઞાન થયું. ત્રીજાને એવા પ્રકારનો ભાવ થયો કે, તેઓએ દીક્ષા લેતી વખતે મને રાજયગાદી આપી અને વળી દીક્ષા પણ આપી, આના સરખા બીજા કોણ ઉપકારી હોઈ શકે? આવા શુદ્ધ ધ્યાનની શ્રેણી પર ચડ્યા,એટલે તેમનાં ઘાતકર્મો નાશ પામ્યાં અને મનોહર કેવલજ્ઞાન ઉત્પન્ન થયું. પૂર્ણ કેવલજ્ઞાન પામ્યા પછી તેઓ ભગવંતની પાસે જવા માટે ચંપાપુરી તરફ ચાલ્યા.ગૌતમસ્વામીની પાછલ પાછળ ચાલતા તેઓ કાલક્રમે સમવસરણમાં ત્રણ પ્રદક્ષિણા આપી. તીર્થને નમસ્કાર કરીને કેવલિપર્ષદામાં જવા લાગ્યા અને ગૌતમસ્વામી જેટલામાં ત્રણ પ્રદક્ષિણા કરીને ભગવંતના ચરણમાં પડીને ઉભા થયા અને તેમને કહેવા લાગ્યા કે, “અરે ! ક્યાં જાઓ છો ? અહિ આવી ભગવંતના ચરણમાં પ્રણામ કરો.” એટલે જગત્રભુએ કહ્યું કે, “હે ગૌતમ ! કેવલીઓની આશાતના ન કરો.” તુષ્ટ માનસવાળા તેમણે તેમને ખમાવ્યા અને સંવેગ પામેલા ગૌતમ વિચાર કરવા લાગ્યા કે, “મને સિદ્ધિ થશે કે નહિ?” આટલું દુષ્કર તપ કરવા છતાં પણ હું કેવલજ્ઞાન મેળવી શકતો નથી. આગળ ભગવંતે સમગ્ર પર્ષદામાંકહેલું હતું કે, “જે કોઈ પોતાના પ્રભાવથી (લબ્ધિથી) અષ્ટાપદ પર્વત પરચડી જાય અને વિનયવાળો થઈ ત્યાંનાં ચૈત્યોને વાંદે, તે તે જ ભવે સિદ્ધિ પામે, તેમાં સંદેહ નથી.” (૫૦).
(ગૌતમસ્વામીનું અષ્ટાપદ પરગમન) તે વચન સાંભળીને પરસ્પર દેવતાઓ હર્ષ પૂર્વક વાતો કરવા લાગ્યા અને એ વાત
