Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૨૮૮
ઉપદેશપદ-અનુવાદ ત્યાર પછી તે બર્બરફૂલવાસી અનાર્ય, મ્લેચ્છ, ભીલ, કોળી, પર્વતનો આશ્રય કરનારા, વૃક્ષપત્રોથી શરીર ઢાંકનારા, ચંડાળ, ચામડાં પકાવનારા, ધોબી, રંગારા, દાસ વગેરે તુચ્છ જાતિમાં ઉત્પન્ન થયો. ત્યાર પછી ચૂર્ણપુરમાં શેઠપુત્રપણે ઉત્પન્ન થયો. વૃક્ષપત્રનાં વસ્ત્રો પહેરવાં ઇત્યાદિ જેમાં સાધુ-પ્રદ્વેષ સંબંધી ઉપાર્જન કરેલ લાભાન્તરાય, દૌર્ભાગ્યાદિ પાપકર્મ ખપી ગયું-તે કર્માનુબંધનો વિચ્છેદ થયો-તૂટી ગયું તે ભવમાં કોઈક તીર્થકર ભગવંતનો યોગ થયો, એટલે પૂર્વજન્મ સંબંધી વૃત્તાન્ત પૂછયો, એટલે સમગ્ર જન્મનો સર્વ વૃત્તાન્ત કહ્યો. ફરી બોધિલાભરૂપ ધર્મપ્રાપ્તિ થઈ. વૈરાગ્ય પામેલા તેણે પૂછયું કે, “અહિં સાધુના ઉપર કરેલા પ્રક્રેષરૂપ અપરાધનું શું પ્રાયશ્ચિત્ત કરવું જોઈએ ?” ભગવંતે કહ્યું કે, “સાધુપુરુષોનું બહુમાન, પોતાની અપેક્ષાએ તેઓને મહાન ગુણવાળા માનવા જોઈએ.” એ પ્રાયશ્ચિત્ત જણાવ્યું. ત્યાર પછી તેણે દરરોજ પાંચસો સાધુઓને વિનય-બહુમાન પૂર્વક વંદન કરવાનો અભિગ્રહ કર્યો. જે દિવસેકોઈ પ્રકારે અભિગ્રહ પૂર્ણ ન થાય, તે દિવસે તેને અન્ન-પાનનો ત્યાગ થાય છે. એ પ્રમાણે પોતાની પ્રતિજ્ઞામાં દઢ રહ્યો અને પોતાનું જીવન પસાર કરતો હતો. બોધિલાભ પછી છ મહિના જીવીને સમાધિપૂર્વક કાલધર્મ પામીને બ્રહ્મ-દેવલોકમાં દેવપણે ઉત્પન્ન થયો. દેવલોકમાં પણ તીર્થકરોની ભક્તિ, મહાવિદેહ આદિ ક્ષેત્રોમાં, નંદીશ્વરાદિકનાં ચૈત્યોમાં અરિહંત પરમાત્માઓની નિરંતર ભક્તિ કરતો હતો. જગતના સર્વ જીવ પ્રત્યે વાત્સલ્યભાવ રાખનાર, અપાર કરુણાસમુદ્ર, સ્મરણમાત્રથી નમન કરનારા જીવોનાં મનોવાંછિત પૂરનાર એવા તીર્થકર ભગવંતની ભક્તિ, વંદન, પૂજન, ધર્મશ્રવણ વગેરે ધર્માનુષ્ઠાન કરવા લાગ્યો. દેવલોકનું આયુષ્ય પૂર્ણ થયું, એટલે ત્યાંથી ચ્યવીને ચંપાપુરીમાં ચંદ્રરાજાના પુત્રપણે ઉત્પન્ન થયો. (૪00)
૪૦૧- જન્મની સાથે તે બાળકને સાધુનાં દર્શન થયાં, એટલે ભવાંતરના સંસ્કારથી તેમના વિષે પ્રીતિ-આદરભાવ જાગ્યો. પૂર્વભવનું સ્મરણ થયું, ચારિત્ર-રક્ષણ વિષયક અધીરજ ઉત્પન્ન થઈ કે, “સાધુનાં દર્શન વગર મારા પરિણામ કેવી રીતે ટકશે ? માતા પિતાએ પ્રિયસાધુ” એવું તેનું નામ પાડ્યું. બાલભાવ પૂર્ણ થયા પછી સાધુપણાની દીક્ષા અંગીકાર કરી.તે ગ્રહણ કર્યા પછી “મારે સર્વાગથી સર્વ પ્રકારનો સાધુનો વિનય કરવો' એવો અભિગ્રહ ગ્રહણ કર્યો. (૪૦૧)
૪૦૨ - અભિગ્રહ પરિપાલના-આરાધનાના છેડે સમાધિથી મૃત્યુ પામી શુક્ર આદિ દેવલોકની અંદર ક્રમે ક્રમે દરેક ભવમાં સંયમશુદ્ધિના યોગે ઉત્પન્ન થયો. છેલ્લા ભવમાં સર્વાગમના અર્થપૂર્ણ અથવા આગમાનુસારી સંપૂર્ણ પ્રવ્રજયાની આરાધના કરી સર્વવિમાનોની શ્રેણીના મુગટના માણિક્ય સમાન સર્વાર્થસિદ્ધ વિમાનથી અહિં આવ્યો છે. ત્યાં પણ દીક્ષા ગ્રહણ કરી. તેમાં કેવલજ્ઞાન મેળવી સિદ્ધિપદમાં પહોંચ્યો. આ પ્રમાણે સાધુનો પ્રષ કરનાર ક્ષુલ્લકની વાતકરી. (૪૦૨)
હવે ચૈત્યદ્રવ્યનો ઉપયોગ કરનાર સંકાશ સંબંધી વ્યાખ્યા કરાય છે –
