Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૩૨૨
ઉપદેશપદ-અનુવાદ દ્વારા મુખ અને હૃદયથી અભિનંદિત કરાયેલાં છત્રીસ હજાર સાધ્વીઓના પરિવારવાળાં, ઉત્પન્ન કરેલા કેવલજ્ઞાન અતિશયવાળાં, મુક્તિગતિને પામેલા છે. બાલ્યકાળમાં પણ પુણ્યયોગે રાજય પ્રાપ્ત કરનાર, અખંડિત ભુજદંડને ધારણ કરનાર કરકંડુના પણ દધિવાહન પિતા હતા. તેને શરદચંદ્ર સમાન મુખવાળી નીલકમલપત્ર સમાન નેત્રવાળી સર્વ અંતઃપુરમાં પ્રધાનભૂત ગુણવાળી અભયા નામની પ્રિયા હતી. અભયાએ ચિંતવેલાં કાર્યને પાર પમાડનારી દરેકકાર્યમાં સુતરાઈવાળી પંડિતા નામની ધાવમાતા હતી.
ત્યાં આગેવાન મહાજન પુરુષોમાં સુપ્રતિષ્ઠિત ક્ષીરસમુદ્ર સમાન ઉજ્જવલ લક્ષ્મીવાળા, જેણે ઉત્તમ ગુરુપાસેથી શાસ્ત્રના પરમાર્થ પ્રાપ્ત કરેલા, પોતાની અવસ્થાને ઉચિત ધર્મકાર્યમાં દિવસો પસારકરતા ઋષભદાસ નામના એક શ્રેષ્ઠી હતા. તે શ્રેષ્ઠીને પવિત્ર કાર્ય કરનાર, લજ્જા-મર્યાદાના આશ્રયભૂત, સર્વાગે મનોહર એવી અર્હદાસી નામની ભાર્યા હતી. તેમના ઘરે ભેંશોની રક્ષા કરનાર અને તેને લાયકના કાર્યોમાં સમર્થ ભદ્રક સ્વભાવવાળો સુભગ નામનો સેવક હતો. કોઈક દિવસે વિકાલ સંધ્યા સમયે શિયાળાની સખત ઠંડીમાં નદીના કિનારે ભેંશો લઈને જતો હતો, ત્યારે કોઈ ચારણસાધુ આકાશભાગમાંથી નીચે ઉતરી બે હાથ લાંબા કરી કાઉગ્નમાં તદ્દન ઉઘાડા શરીરવાળા રહેલાહતા, તેમને જોયા, તેમના ગુણમાં લાગેલા બહુમાન વાળા, ગુણોનું સ્મરણ કરતાં કોઈ પ્રકારે તેણે રાત્રિ પસાર કરી અરુણોદય થયો અને જેટલામાં તે ત્યાં જાય છે, તેટલામાં સૂર્યોદય થવાનો સમય થયો. અંધકાર ભેદાઈ ગયો, એટલે ભુજાયુગલ ઉંચાકરી નો અરિહંતા' એમ બોલીને તે જ ક્ષણે તે સાધુ ગગનતલમાં ઉડી ગયા આકાશમાં ઉડતા મુનિવરને તેણેદેખ્યા,તે નમુક્કાર પણ સાંભળ્યો, તો તે નમુક્કારમાં ઉત્પન્ન થયેલી શ્રદ્ધાવાળો રાત્રિ-દિવસ તે જ ભણ્યા કરતો હતો. હવે શ્રેષ્ટીએ કોઈક વખત આ પ્રમાણે એકપદ બોલતા તેને દેખીને પ્રતિષેધ કર્યો કે, “આ પ્રમાણે બોલવામાં નક્કી દોષલાગે છે.” ત્યારે તે સુભાગે શેઠને કહ્યું કે, “હું ક્ષણવારપણ પદ બોલ્યા વગર રહી શકતો નથી.' આમ કહ્યું એટલે શેઠ વિચારવા લાગ્યા કે, “આ જીવ કોઈ નજીકનો મોક્ષગામી જણાય છે. કારણ કે,તે પદમાં તેની કેટલી ભક્તિ છે, તો હવે એને સમગ્ર નવકાર આપવો જોઈએ. જેને જિનપ્રતિમા સમક્ષ સારા મુહૂર્ત આખો સંપૂર્ણ નમસ્કાર આપ્યો અને શેઠે કહ્યું કે, “હે સૌમ્ય ! શુદ્ધપણે હંમેશાં આ નમસ્કાર મનમાં ચિંતવવો જોઈએ.
કોઈક સમયે વર્ષાકાળ પ્રવર્તતો હતો, ત્યારે ભેંશોને લઈને નદી પાસે પહોંચ્યો અને તેને ચરાવવા લાગ્યો. વળી સામા કિનારે ગયો અને ત્યાં બીજાની ક્ષેત્રભૂમિમા ચરાવવા લાગ્યો. વરસાદ ખૂબ વરસ્યો, જેથી નદી ઉભરાઈ ગઈ. કદાચ ઘરે નહિપહોંચ્યા તો શેઠ ઠપકો આપશે, તે ભયથી ભેંશોના રક્ષણ માટે તેણે નદીમાંકૂદકો માર્યો, જેથી ઉદરમાં ખીલો ભોંકાયો. (૨૫).
જે નવકારનું સ્મરણ કરવાથી આ લોકમાં આરોગ્ય, અર્થ-કામની ઇચ્છા પ્રમાણે સિદ્ધિ, સ્વર્ગ અને ઉત્તમકુળમાં પરલોકમાં જન્મ થાય છે. ભાવથી તે નવકારનું સ્મરણ કરવામાં આવે, તો આવા ગુણો પ્રાપ્ત થાય છે. આ પ્રમાણેનિરંતર પંચનમસ્કારનું અતીત સ્મરણ કરતો
