Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૩૨૭
નિર્મળ મોટા મુક્તા ફલયુક્ત હાર તરત થઈ ગયો. રાજપુરુષો અને વધભૂમિના સેવકો જે જે તેને પ્રતિકૂળપણે શિક્ષા કરે છે, તે તે સર્વ તેને અનુકૂળપણે પરિણમે છે. તે પુરુષોએ કોઈ વખત પૂર્વે ન દેખેલ અને નહિં સાંભલેલ સર્વ વૃત્તાન્ત ભય પામતાં પામતાં રાજાને નિવેદન કર્યો અને કહ્યુ કે, ‘હે દેવ ! આ શિક્ષા માટે યોગ્ય નથી. આ તો કોઈ બીજા પ્રકારનો દૈવી પુરુષ જણાય છે, તેની હીલના-લઘુતા કરવી ઠીક નથી. જો એ વિફરશે તો સર્વનો વિનાશ થશે.’ ‘નક્કી દુર્જનના ચરિત્રનું આચરણ કરનારી મારી રાણીએ ખોટું કલંક ચડાવ્યું જણાય છે, માટે તે ખમાવવા લાયક છે.'
એમ ચિંતવીને ચતુરંગ સેના-સહિત નગરલોકોથી અનુસરતા માર્ગવાળો વિનયથી નમી રહેલા મસ્તકવાળો દધિવાહન રાજા જયકુંજર નામના હાથી પર બેસીને ત્યાં ગયો અને પોતાની સાથે હાથી ઉપરબેસાડીને નગરના મધ્યભાગમાંથી જેટલામા લઈ જવાયો, ત્યારે લોકોની પ્રશંસાના શબ્દો ઉછળ્યા. મંથન કરેલા ક્ષીરસમુદ્રના ફીણ સરખા ઉજ્જવલ શીલયુક્ત જેનું ચરિત્ર છે, એવામનુષ્યનેકોઈદિવસ સ્વપ્નમાં પણ કલંક લાગે ખરું ? આવા કાળમાં પણ, આવા પ્રકારના સંકટ સમયમાં સર્વાંગથી ડૂબી ગયેલો હોવા છતાંપણ મહાપુણ્ય અને સત્ત્વશાળી પાર ઉતરી જાય છે, તો શીલનું ફળ પ્રત્યક્ષ અનુભવાય છે. તેં આજે પોતાનું કુળ ઉજાળ્યું, દેશાન્તરોમાં કીર્તિ ફેલાવી સજ્જનનો માર્ગ ખુલ્લો કર્યો.'
આવા પ્રકારનાં સજ્જન લોકો વડે બોલાતાં વચનો શ્રવણ કરતો અને મસ્તક પર લોકો વડે વધાવાતાં પુષ્પોને જીલતો રાજભવનમાં પહોંચ્યો.રાજાને વિનંતિ કરી કે હે સ્વામિ ! હવે મારું મન શ્રમણપણું અંગીકાર કરવાનું થયું છે, તો તે ગ્રહણ કરવાની મને રજા આપો.' દધિવાહન રાજાએ,સમગ્રબંધુઓ અને નગરલોકોએ તે વાતની અનુમતિ આપી. એટલે તેણે મહાવ્રતો અંગીકાર કર્યાં. અતિનિષ્ઠુર હૃદયવાળી, ખરાબ વર્તનવાળી પેલી અભયા રાણી અતિલજ્જા પામવાના કારણે ‘હવે પોતાની બીજી કોઈ ગતિ નથી' (૧૨૫) તેમ ધારી કોઈ ન જાણે તેવીરીતે ગળે ફાંસો બાંધી ઉબંધનથી મૃત્યુ પામી, કુસુમપુર નગરની બહાર વ્યંતરી બની.પેલી પંડિતા ધાવમાતાને ત્યાંથી કાઢી મૂકી, એટલેતે પણ અહીં આવીને દેવદત્તા નામની ગણિકાના ઘરમાં દાસી થઈ. ત્યાં પોતાનો અને તે સુદર્શનનો વૃત્તાન્ત કહેવા લાગી કે, અભયા સરખાએ માનપૂર્વક પ્રાર્થના કરી, તો પણ તે ક્ષોભ ન પામ્યો અને વશ ન થયો. તે મહાત્મા પણ વિહાર કરતા કરતા તે નગરમાં ગયા. પેલી ધાવમાતાએ ધીમે ધીમે ગોચરી-ભ્રમણ માટે જતાં હતા,ત્યારે તેને જોયા. એટલે ગણિકાને કહ્યું કે, ‘મારી સ્વામિનીનું જેના કારણે મરણ થયું, તે સુદર્શન શ્રેષ્ઠી આ જાય છે.’ (૧૩૦)
પોતાનાં રૂપ, સૌભાગ્ય આગળ કોઈ પદાર્થ અસાધ્ય નથી-એમ જોનારી આ ગણિકાએ કુતૂહળથી તેને ક્ષોભ પમાડવા માટે દાસીનેકહ્યુ કે, ‘અલિ ! કોઈ પ્રકારે તેવાં તેવાં વચનથી વિશ્વાસ પમાડીને તેને કોઈ પ્રકારે મારા ઘરમાં પ્રવેશ કરાવ, જેથી હું તેને જે યોગ્ય હશે, તે કરી લઈશ.' ત્યારપછી પ્રણામ કરવા પૂર્વક તેણે મુનિને વિનંતિ કરી કે, ‘આપણા ચરણકમળના સ્પર્શ કરવા વડે કરી આ ઘરના ઘણા પ્રદેશોને આપ પવિત્ર કરો, મુનિજનને યોગ્ય આહાર-પાણી પણ આપ ગ્રહણ કરો.' અતિસરળ મનવાળો તે કુટિલ સ્ત્રીઓનાં મનને ન
