Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૧૭૫ મુખ રાખી ત્યાં રહેલો છે. “જો કદાચ રોપાયમાન થાઉં, તો લોકોને મારનારો ન થાઉં - એમ વિચારી તેણે મુખ બહાર ન રાખ્યું.
આ અનશન કરેલા સર્પની અનુકંપાથી સ્વામી પણ ત્યાં રોકાયા. એટલા માટે કે, તેને દેખીને કોઈ તેને મારવા માટે પ્રયત્ન ન કરે.હજુ કોઈ ગોવાળીઆ પણ પાસે આવતા નથી. બે ઝાડની વચ્ચે સંતાઈને કેટલાક ગોવાળો પાષાણથી તેને મારે છે, તો પણ તે તલના ફોતરા જેટલો પણ ચલાયમાન થતો નથી. કાષ્ટો ઠોકીને ખસેડે છે, તો પણ બિલકુલ ચલાયમાન થતો નથી. ત્યારે તે ગોવાળિયાઓએ લોકોનાં મનને આશ્ચર્ય કરનાર સમગ્ર વૃત્તાન્ત નજીકના ગામ, નગર વગેરેના લોકોને જણાવ્યો. સર્પ તરફના ભયનો ત્યાગ કરીને એક સરખો લોકોનો પ્રવાહ દર્શન કરવા ઉલટ્યો અને ભગવંતને વંદન કરી ચંદન, પુષ્પ અક્ષત, ધૂપ વગેરેથી તેની પૂજા કરવા લાગ્યા. તે માર્ગે આવનારી દૂધ વેચનારી ગોવાલણો તેના ઉપર ઘી, માખણ વગેરે છાંટે છે. એટલે ઘીની ગંધથી ખેંચાઈ આવેલી કીડીઓ તેને ચટકા ભરે છે. આરપાર નીકળી ચાલણી સરખું શરીર કરે છે, તેની પીડા સહન કરતો, પોતાના કર્મની પરિણતિના ફલને વિચારતો, બીજા જીવો ઉપર ક્રોધ ન કરતો સમભાવમાં રહેલો તે સર્પ પંદર દિવસ તે સ્થિતિમાં રહ્યો. ત્યાર પછી કાલ પામીને આઠમા દેવ લોક વિષે પ્રગટ તિર્જી કાંતિનાં કિરણો વડે આકાશને મેઘધનુષ સમાન રંગવાળુ કરતો, અતિશય ઋદ્ધિથી અલંકૃત મહદ્ધિક દેવ થયો. જે તેણે અનશન કર્યું, તથા કીડીઓના ચટકા વગેરે પીડા સહન કરી અને શ્રેષ્ઠ દેવલોક સ્થાન મેળવ્યું. તે તેની પારિણામિકી બુદ્ધિ સમજવી. (૪૨)
ગાથા અક્ષરાર્થ – સર્પ દ્વારમાં ચંડકૌશિક નામનો સર્ષ, તેણે વીર પ્રભુને જોતાં ઝેરી દૃષ્ટિ ફેંકી તથા ભગવંતને ત્રણ વખત ડંખ આપ્યા, છતાં પણ ભગવંત મૃત્યુ ન પામ્યા. પોતાના ઉપર ભગવાન પડવાના ભયથી પોતાના સ્થાનથી દૂર ચાલ્યો ગયો. દાઢાનું ઝેર ભગવંત પર નાખ્યા પછી ત્રણ ત્રણ વખત સજજડ ક્રોધ કરીને ભગવાનના દેહને અવલોકન કરવા લાગ્યો, ત્યારે તેની દૃષ્ટિનું ઝેર નીકળી ગયું અને બોધિ ઉત્પન્ન થવા સાથે જાતિસ્મરણ, સમ્યકત્વ તથા સમાધિમરણ લક્ષણવાળી યથાર્થ આરાધના પ્રાપ્ત થઈ. (૧૪૭)
(શ્રાવકપુત્રમાં થી વિચિત્ર ગેંડો) . ૧૪૮-ગેંડા નામના પશુવિશેષ દ્વારના વિચારમાં કોઈક શ્રાવકપુત્ર યૌવનવયમાં ઘૂતાદિના વ્યસનવાળો થવાથી સર્વથા ધર્મથી તેનું તન તદ્દન બહાર ભટકતું હતું. મૃત્યુ પામી, તે મોટી અટવીમાં ગેંડો પશુ થયો. તે સર્વ બાજુથી પૂંઠના બંને પડખામા બશ્વરના આકારવાળું લટકતું ચામડું હોય તેવો અને તેને મસ્તક પ્રદેશમાં એક શીંગડું ઉગેલું હોય છે, ભેંશના આકારવાળો હોય છે. ગાઢ અંધકાર સમાન કાળો હોવાથી માર્ગમાં મુસાફર લોકોને હણવા લાગ્યો. કોઈક વખત કોઈક સાધુઓને વિહાર કરતા દેખ્યા. તેને મારવા માટે નજીક આવતો હતો, પરંતુ અતિ તીવ્ર તપના ઢગલા સ્વરૂપ મુનિ હોવાથી સાધુઓનો જે અવગ્રહ અર્થાત્ સાધુ જે સ્થાનમાં રહેલા હતા, તે પ્રદેશમાં તે પ્રવેશ કરવા સમર્થ ન થયો. વિચાર કરવા લાગ્યો, એટલે જાતિસ્મરણ જ્ઞાન થયું, સમ્યક્ત્વ-લાભ થયો, તે તરત જ અનશન કરી કાલ
