Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૨૫૯
લઈને ભ્રમણ કરવું પડશે, તે સ્થાનેથી નીકળ્યા. કહ્યું કે, “હંમેશાં મારી સરખી તમામ ક્રિયા તારે કરવાની જ.”
કોઈક સમયે દેવે આખા ગામને સળગાવ્યું, ઉન્માર્ગેગમન કર્યું. યક્ષની પૂજા કરે તો પતન થવાલાગ્યું. ધાન્યના ભોજનનો ત્યાગ કરી ભુંડને વિષ્ટા ચાટતો દેખાડ્યો,તથા બળદને સ્વાદિષ્ટલીલા ઘાસની ચારી છોડીને કૂવા પાસે દૂર્વા ખાવાનો અભિલાષ કર્યો આ વગેરે વિદુર્વાને તેને બતાવ્યા. સળગતા ગામનો તૃણથી ઓલવવામાં આદિ શબ્દથી વૈદ્ય ઉન્માર્ગે ગયા.પૂજા કરાતા યક્ષ પતન પામતા હતા. કુડંગ-ધાન્યનો ત્યાગ કરીને વિષ્ટાનું ભક્ષણ, બળદ લીલા ઘાસની ચારીનો ત્યાગ કરીકૂવા પાસે દૂર્વા ખાવા ગયો. આ વગેરે બોલતો હતો, ત્યારે અહંદત્તે કહ્યું કે, “આ દરેકનું આચરણ અયુક્ત છે – એમ બોલ્યો. ફરી દેવથી પ્રેરાયેલો તે નિઃસ્પૃહવૃત્તિથી વિચારવા લાગ્યોકે, આ મનુષ્યવૈદ્ય નથી.” કંઈક સંવેગ પામ્યો, એટલે આગળની સર્વ હકીકત દેવે કહી. ત્યાર પછી તેને વૈતાઢ્ય પર્વત પર “સિદ્ધિ નામના કૂટમાં બે કુંડલો બતાવ્યાં, એટલે ભાવથી સમ્યકત્વ-પ્રાપ્તિ થઈ. ત્યાર પછી ક્રમે કરી પ્રવ્રયા અંગીકાર કરી. તેમાં પણ ખાસ ગુરુભક્તિનો અભિગ્રહ આરાધવાથી દેવલોકમાં ઉત્પન્ન થયો. (૨૮૪ થી ૩૨૦ ગાથા) ઉપસંહાર કરતાં કહે છે –
૩૨૧ - જેમ પવિત્ર માર્ગમાં ભૂલો પડે અને દિશા-મોહ-અણસમજ થાય, તેના વિઘ્ન સમાન આ મોહ અલના સ્વરૂપ આ પ્રથમ તો અત્યત ધર્મની અરુચિરૂપ હોય છે, અહિ અહંદરને મોક્ષમાર્ગમાં જે પ્રતિબંધક -રોકનાર ધર્મની અરુચિ છે. ત્યાર પછી તે પછીના ઉત્તરકાળમાં સર્વ અતિચાર પરિહાર-પૂર્વક સમ્યગ્દર્શનાદિ રૂપ મુક્તિ માર્ગની આરાધના પ્રાપ્ત
થઈ. (૩૨૧)
આ પ્રમાણે ગ્રંથિભેદ થયો હોય, તેવાને પણ અવશ્ય વેદવા લાયક વિવિધ ચિત્રકર્મના કારણે ત્રણ પ્રકારના પ્રતિબંધો-રૂકાવટ થાય છે, તે દષ્ટાન્તોથી પ્રતિપાદન કરીને હવે કહેલા પદાર્થનો ઉપસંહાર કરતા જે પ્રમાણે તે વિદ્યા પ્રાપ્ત ન થાય, તેનો ઉપદેશ આપતાકહે છે –
૩૨૨ - આ પ્રમાણે મેઘકુમાર, દહન દેવ અને અહંદતનાં ઉદાહરણ અનુસાર ભયંકર પરિણામવાળાં, ધર્મને રૂકાવટ કરનારા કારણો જાણીને સર્વઅતિચારનો પરિહાર-ત્યાગ કરવા પૂર્વક શ્રુતચારિત્ર ધર્મની આરાધના રૂપ, અનેક કલ્યાણ-સમૂહરૂપ, કલ્પવૃક્ષના અંકુરના આકરણરૂપ ધર્મબીજને અનુલક્ષીને કહેલ બુદ્ધિરૂપ ધનવાળા પુરુષે તે મેળવવા માટે સર્વ અવસ્થામાં અજ્ઞાન, સંશય, મિથ્યાજ્ઞાન વગેરે આઠ પ્રકારના પ્રમોદોનો ત્યાગ કરી આચરવાનો આદરથી પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. સડેલું બીજ વાવનાર ખેડૂતો ચાહે તેટલો પ્રયત્ન કરે તો પણ ખેતીમાં સંપૂર્ણ ફલ કદાચિત પણ મેળવી. શકતા નથી. જો તે શુદ્ધબીજ હોય તો અધિક ફળ મેળવે છે, તે પ્રમાણે-ચાલુ ધર્મબીજની શુદ્ધિમાં ભવભીરુ એવા ભવ્યાત્માઓએ આદર તત્પર બનવું જોઈએ. (૩૨૨)
