Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૨૭૮
ઉપદેશપદ-અનુવાદ પામતો જાય છે. ૯૩૫૮) એ જ વસ્તુ વિચારે છે –
૩૫૯ - કહેલા લક્ષણવાળા ધર્માનુષ્ઠાન આગળ જણાવીશું તેવા સ્વભાવવાળું એટલેકે, આગળ વિશેષ ધર્માનુષ્ઠાનમાં જોડનાર થાય છે. એકલું પોતે જ થાય છે એમ નહિ પરંતુ નક્કી બીજાં કાર્યો કરવાની તાકાતવાળું - બીજા નવા નવા આગળ આગળના ધર્મોમાં જોડાવા રૂપબીજાં કાર્યો કરવા આ આજ્ઞાવાળું ધર્માનુષ્ઠાન થાય છે. ઉત્તરોત્તર સગતિ પમાડનાર થાય છે. તે માટે દૃષ્ટાંત આપે છેકે - દીપકની જેમ. વાયરા વગરના કાચના ફાનસમાં રહેલો સ્થિર દીપક બીજાં કાર્યોકરવા જેમ સમર્થ થાય છે. ચાલુ પ્રકાશ આપવો તે મુખ્ય કાર્ય અને સારા સ્થાનમાં સ્થાપન કરેલો તે કાજળ પણ ત્યાં એકઠું કરી રાખે છે. તે કાજળ તરુણી સ્ત્રી કે બાળકના નેત્રમાં નિર્મળતા લાવવા સમર્થ છે. આ રૂપ દીપકનું કાર્યાન્તર, તેમ આજ્ઞાયોગવાળું અનુષ્ઠાન પણ બીજા અનુષ્ઠાનને લાવનારું છે. (૩૫૯).
હવે શુદ્ધ આજ્ઞાયોગના મહાસ્યનો સંગ્રહ કરતા કહે છે કે –
૩૬૦ - અનુબંધવાળા શુદ્ધ આજ્ઞાયોગ-સહિત જે ધર્માનુષ્ઠાન, તે સમ્યગ્દર્શનની નિર્મલતા કરનાર થાય છે. આત્માની અંદર અપ્રગટ ઉત્પન્ન થયેલા અદ્ભૂત ગુણવિશેષો સાધુજન યોગ્ય અનુષ્ઠાનનો સંગ્રહ કરનાર સિદ્ધાન્ત-આલાપકો જે બત્રીશ સંખ્યામા, સુધર્માસ્વામી આદિ આચાર્ય ભગવંતોએ કહેલા છે. “દોષ છૂપાવ્યા સિવાય આલોયણા લેવી, આપત્તિમાં દઢધર્મતા રાખવી” એ વગેરપાંચ ગાથામાં કહેલા બત્રીશ યોગસંગ્રહ લૌકિક દષ્ટાંતોથી પૂર્વાચાર્યે કહેલા છે. (૩૬)) તે જ દષ્ટાન્ત કહે છે –
(શુદ્ધઆજ્ઞાયોગ ઉપર ચિત્રકારનું દૃષ્ટાંતો ૩૬૧ - સાકેત નગરમાં મહાબલ નામના રાજા, ત્યાં વિમલ અને પ્રભાકર નામના બે ચિત્રકારો હતા. તે બંનેએ ચિત્રકાર્ય શરૂ કર્યું. એકે છ મહિનામાં પૂર્ણ કર્યું, બીજાએ તેટલા સમયમાં માત્ર ભૂમિકમ-તેને સાફ-મજબૂત લીસી-ચકચકાટ બનાવી. (૩૬૧)
૩૬૨ થી ૩૬૬ - વિષાદ, પ્રપંચ, અભિમાન વગેરે દુર્ગુણોથી રહિત સાકેત નામનું નગર હતું. ત્યાં ચતુરંગ સેના-યુક્ત મહાબલ નામનો રાજા હતો. મંથન કરાતા સમુદ્ર જળમાં ઉત્પન્ન થયેલ ફીણ-સમૂહ સમાન ઉજ્જવલ કીર્તિ પામેલો, સ્નેહીજન-પ્રણવર્ગને નિર્મલ ફલ આપનાર એવી કીર્તિથી જગતને ઉજ્જવલ કરનાર તે રાજા હતો. રાજ્ય કાર્યો પૂર્ણ થયા પછી સભામાં બેઠેલો તે રાજા કોઈક દૂતને પૂછવા લાગ્યો કે - “બીજા રાજાઓને ત્યાં જે છે, તેવું અહિં મારા રાજ્યમાં શું નથી ?” દૂતે કહ્યું કે, “હે દેવ ! આપને ત્યાં સર્વથી કંઈક અધિક રાજય-સામગ્રીઓ છે, માત્ર જઘન્ય રાજાને ત્યાં હોય, તેવી એકે ય ચિત્રસભા નથી. ચિત્રકારોની શ્રેણિકના નાયક એવા વિમલ અને પ્રભાકર નામના બે ચિત્રકારોને મોટું માન આપી, રાજાએ બોલાવ્યા તેમને કહ્યું કે, લોકોના ચિત્તને આહ્લાદ આપનારી સર્વ શ્રેષ્ઠ એવી આ સભાને ચિત્રામણવાળી જલ્દી બનાવી દો. “આપની આજ્ઞા પ્રમાણ” કહી તે કાર્યનો સ્વીકાર કર્યો. રાજાના ગૌરવ સન્માનના પાત્રભૂત એવા તે બંને ચિત્રકારોએ તે કાળને ઉચિત
