Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૨૪૬
ઉપદેશપદ-અનુવાદ નામની પત્ની હતી. આ બંને શ્રાવકો હતા. તેમને જવલન અને દહન નામના બે પુત્રો થયા. તે બંને દીક્ષા લીધી, સૌધર્મ દેવલોકમાં પાંચપલ્યોપમના આયુષ્યવાળા દેવો થયા. આમકલ્પના નગરીમાં મહાવીર ભગવંતની પાસે નીચે આવ્યા અને તેમની આગળ નાટક કરવા માટે વૈક્રિયરૂપ વિકવ્યું. ગણધર ભગવંતે પૃચ્છા કરી. (૨૭૪)
એ સંબંધી છ ગાથાથી વિચાર કરે છે -
૨૭૫ થી ૨૮૦ - પાટલ વૃક્ષના પુષ્પની સુગંધ સમાન ઉત્તમ શીલ વડે જ્યાં લોકો મનોહર હતા, લોચન અને મનને હરણ કરનાર અને સુંદર ભોગો વડે દેવ-સમૂહની પણ જ્યાંના લોકો હરીફાઈ કરતા હતા, એવા પાટલિપુત્ર નગરમાં સારી રીતે આહુતિ આપેલ દુર્વિનયરૂપ કાષ્ઠને બાળવામાં અગ્નિ સરખો હુતાશન નામનો વિપ્ર હતો તેને દુઃશીલ લોકોના માનસના વિકલ્પો રૂપી ભ્રમ-પંક્તિ માટે અગ્નિશિખા સરખી, વિનયરૂપી માણિક્યનું ભાન એવી જવલનશિખા નામની ભાર્યા હતી. કુલના સમુચિત રીતી રીવાજોનું પાલન કરતા અને શ્રાવકધર્મમાં તત્પર એવા તે બંનેના દિવસો પસાર થતા હતા, ત્યારે કેટલાક દિવસો પછી તેમનું સુખ સ્વરૂપવાળા અનુક્રમે જ્વલન અને દહન નામના બે પુત્રો થયા. ઉંમર લાયક થયા, એટલે માત-પિતાનાં સર્વ કાર્યોમાં તેના ચિત્તને અનુસરનારા થયા. સમગ્ર ભવ્યજીવો રૂપી કમળોને વિકસિત કરનાર સૂર્ય સરખા ધર્મઘોષસૂરિ વિહારકરતા કરતા પધાર્યા અને મુનિઓને યોગ્ય એવા સ્થાનમાં રોકાયા. એટલે ઉત્પન્ન થયેલા અતિહર્ષ પૂર્વક નગરલોકોએ તે ભગવંતને વંદના કરી અને ભવરૂપી કેદખાનામાંથી બહાર કાઢનાર એવો ઘણો ધર્મ શ્રવણ કર્યો. ત્યાર પછી પોતાના આસનનો ત્યાગ કરીને હુતાશને કહ્યું કે, “હે ભગવંત ! ભવથી ભય પામેલા મનવાળો હું આખા કુટુંબ-સહિત દીક્ષા લેવાની અભિલાષાવાળો છું અને તે આપના ચરણકમળમાં જ અંગીકાર કરીશ ગુરુએ કહ્યું કે, “હે સૌમ્ય ! આમાં વિલંબ કરવો યોગ્ય નથી.” આ પ્રમાણે ગુરુનું મન જાણીને જિનમંદિરમાં પૂજાદિક કાર્યો કરાવ્યા. સકુટુંબ-પરિવાર આ હુતાશને આશ્ચર્ય ઉત્પન્ન થાય, તેવા પ્રકારની પ્રવજ્યા અંગીકાર કરી અને સર્વ આસવાર બંધ કર્યા. અતિ ઉગ્ર ભવ-વૈરાગ્યવાળા કુટુંબને ઘોર તપ કરાવે છે, તેમ જ શુદ્ધ પરિણામયુક્ત વજના ચણા ચાવવા સમાન પ્રવજ્યાનું પાલન કરતા હતા. પરંતુ દહન, જવલન સાધુને માયાથી સર્વ ક્રિયામાં છેતરતો હતો. “અરે ! આ હું હમણાં આવું છું' ઇત્યાદિ માયાસ્થાનને કહીને માયા આચરતો હતો, પરંતુ વિપરીત પદાર્થની પ્રરૂપણા કરતો ન હતો. એ પ્રમાણે પ્રાયઃ તેનો જન્મ પ્રમાદમાં ગયો. કોઈ દિવસ પણ ગુરુ પાસે માયાશલ્યની આલોચના પ્રાયશ્ચિત ન કર્યા. સંલેખના વગેરે વિધિ સહિત અનશન કરીને મૃત્યુ પામી સૌધર્મદેવલોકમાં ઉત્પન્ન થયો. સરળભાવથી જવલન પણ તેવા પ્રકારની ક્રિયાઓમાં તત્પર બનેલો તે જ દેવલોકમા દેવપણું પામ્યો, ઇન્દ્રમહારાજને બાહ્ય, મધ્યમ અને અત્યંતર એમ ત્રણ પર્ષદાઓ હોય છે. તેમનાં અનુક્રમે વણા, ચંડા અને સમિતા એવાં ત્રણ નામો છે. અત્યંતર પર્ષદા સાથે વિચારણા કરે અને બીજી સાથે તેનો દઢનિર્ણય કરે. વિકલ્પ વગર કરવાનું જ એવો કાર્યનો આદેશ ત્રીજી પર્ષદામાં નક્કી થાય. સમિતા મધ્યપર્ષદાને બોલાવીને બંને સાથે
