Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૨૧૨
ઉપદેશપદ-અનુવાદ કુસુમપુર નગરમાં ગયા. ત્યારે સાધુઓ આવી પહોંચ્યા અને બીજા સ્થાને ઉતર્યા અને સુહસ્તસૂરિએ વસુભૂતિ નામના શેઠને પ્રતિબોધ કર્યો (૧૨).
તે બોધિ પામ્યો, એટલે આચાર્ય મહારાજને વિનંતિ કરી કે, “હે ભગવત ! મારા ઘરના લોકોને પ્રતિબોધ કરવા માટે મારા ઘરે ધર્મકથા કરો.” કોઈ વખત કથા કરતા હતા ત્યારે મહાગિરિ ત્યાં ભિક્ષા માટે પધાર્યા - એટલે આદર અને સંભ્રમથી આર્ય સુહસ્તિી એકદમ ઉભા થઈ ગયા. એટલે ખુશ થયેલા શ્રેષ્ઠી એ પૂછયું કે “હે ભગવંત ! આ કોણ છે કે, જેથી આપ ઉભા થઈ ગયા ? ત્યારે તેમણે કહ્યું કે, તે અમારા ગુરુ છે અને ઘણી ઉત્કૃષ્ટ ક્રિયાકરનારા છે. જે ફેંકી દેવા લાયક-ત્યાંગ કરવા લાયક અન્ન કે જળ હોય, તે જ ગ્રહણ કરનારા છે, પંરતુ બીજું નહિ. એ વગેરે ગુણના ભંડાર તે શ્રમણસિંહનો વૃત્તાન્ત અતિવિસ્તારથી કહીને સમય થયો, એટલે પોતાની વસતિમાં આવી પહોંચ્યા, ત્યાર પછી બીજા દિવસે વસુભૂતિ શેઠે પોતાના સ્વજનોને સમજાવ્યું કે, ભોજન કે પાણી તમારે અનાદરવાળા બનીને એકબીજા ઇચ્છતા ન હોય તેમ વ્યવહાર કરતાં આપવું. જયારે ગુરુના ગુરુ કોઈ પ્રકારે ભિક્ષા માટે આવે અને ઘરમાં પધારે, ત્યારે તેઓ તે પ્રમાણે કરવા લાગ્યા. આર્ય મહાગિરિ વિચારવા લાગ્યાકે, “આ સ્વાભાવિકપણે આમ અનાદર કરતા નથી એટલે વહોર્યા વગર જ તેઓ વસતિમાં પાછા ફર્યા. સંધ્યા સમયે આર્યસુહસ્તીને કહ્યું કે, “હે આર્ય ! તેં મારા માટે આજે અનેષણા કેમ કરી?” “કેવી રીતે ?” એમ બ્રાન્તિપૂર્વક પૂછયું, ત્યારે જણાવ્યું કે, “શેઠને ઘરે તમે ઉભા થઈ ગયા, મારા કલ્પ-વિષયક વૃત્તાન્ત જણાવ્યો. ત્યાર પછી કુસુમપુરથી ઉજેણી નગરીએ જીવંતસ્વામીની પ્રતિમાને વંદનકરવા માટે પરિમિત સાધુ સાથે શ્રી આર્ય મહાગિરિ પધાર્યા. ત્યાં જિનબિંબને અભિવંદન કરી સાધુ-સંઘને પ્રતિબોધી ત્યાંથી દશાર્ણદેશમાં એલગચ્છ નામના નગરે ગયા. ત્યાં તે મહાત્મા અનશન-વિધિપૂર્વક અંતિમ આરાધના કરવા માટે ગયા. પહેલાં તે નગર દશાર્ણપુર નામથી પ્રસિદ્ધ હતું, તે અત્યારે “એલગચ્છ' નામથી ઓળખાય છે.
(રાત્રિભોજન ભાંગનારની કથા) ત્યાં કોઈક દુષ્ટ અભિપ્રાયવાળા કુલપુત્રે એક શ્રાવિકા સાથે લગ્ન કર્યું. શ્રાવિકા સૂર્યાસ્ત સમયે હંમેશાં ચોવિહારનું પ્રત્યાખ્યાન કરતી હતી, ત્યારે તેનો ભર્તાર તેની મશ્કરી કરતો કે, “શું કોઈ રાત્રે ભોજન કરે છે ? નિરર્થક પચ્ચકખાણ કરતી તું આત્માને કલેશ પમાડે છે. બુદ્ધિધનવાળા નિષ્ફલ કાર્યારંભ કરનારા હોતા નથી.” કોઈક દિવસે તેના ભતરિ કહ્યું કે, “જો આમાં ધર્મ હોય તો મને પણ રાત્રિભોજનનાં પચ્ચકખાણ હો.” શ્રાવિકાએ પતિને કહ્યું કે, તમે તે ગ્રહણ ન કરશો. કારણ કે, તમે પાલન કરી શકવાના નથી અને ભાંગી નાખશો.” પેલાએ કહ્યું કે, “હે ભોળી ! કોઈ વખત મને રાત્રે ભોજન કરતા દેખ્યો છે ?” એટલે ક્રોધ પામેલી પ્રવચનદેવીએ તેની પરીક્ષા કરવા માટે બહેનનો વેષ ધારણ કરી ખાવાનું ભાણું લાવીને ત્યાં હાજર કર્યું, એટલે તે તરત ભોજન કરવા લાગ્યો. ભાર્યાએ કહ્યું કે, “તમે જાતે સ્વમુખેથી પખાણ કર્યું અને હવે ભાંગવા તૈયાર થયા છો. !” પતિએ જયાં કહ્યું કે, “આવા નકામા ખોટા પ્રલાપ કરવાથી સર્યું.” એમ બોલતાં જ દેવીએ પગની લાત મારી, તેની બે
