Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૨ ૧૮
ઉપદેશપદ-અનુવાદ આશ્ચર્યકારી ધર્મોપદેશ આરંભ્યો.
આ બાજુ સુભદ્રા સાર્થવાહીને ઘણા ભોગો ભોગવનાર સુકુમાલ નામનો પુત્ર હતો. અવંતિદેશમાં અતિસુકુમાલપણાનો અભાવ હોવાથી તે કુમારનું મૂલનામ ઉડી ગયું અને તેનું “અવંતિસુમાલ' એવું નામ સર્વ સ્થાનમાં પ્રસિદ્ધિ પામ્યું. સમાન યૌવનવંતી, સમાન ધનવાળા માતા પિતાના કુટુંબવાળી, સમાન લાવણ્ય ગુણવાળી, સમાન દેહ પ્રમાણ-યુક્ત એવી બત્રીશ. કન્યાઓ સાથે મહાવિભૂતિથી તેનાં લગ્ન કર્યા. અતિ પ્રસન્ન વદન-કમળવાળી પુણ્યના સમૂહથી પ્રાપ્ત થઈ શકે તેવી આ પત્નીઓ સાથે તે દોગંદક દેવના યુગલની જેમ ઘણા લોકોને અનુમત એવા વિષય-સુખને અનુભવતો હતો. ઘરનાં સર્વ કાર્યની ચિંતા માતા કરતાં હતાં. કોઈક સમયે આર્ય સુહસ્તિસૂરિ રાત્રિના પ્રથમ પહોરમાં વસતિના એક પ્રદેશમાં રહેલા નલિની ગુલ્મ વિમાનના વૃત્તાન્તને નવીન મેઘ સમાન મનોહર શબ્દો વડે કરીને તે પ્રદેશના દિશા-ભાગો પૂરાય તેમ પરાવર્તન કરવા લાગ્યા. તે વખતે પોતાના મહેલમાં રહેલા તે અવંતિસુકમાલ તે નલિની ગુલ્મ નામનું અધ્યયન શ્રવણ કરીને વિસ્મય પામેલા મનવાળો વિચારવા લાગ્યો કે, “આ કોઈ કિન્નર દેવતા ગાય છે કે શું?” કુમારે ચિંતવ્યું કે, “મેં આ પ્રમાણે ક્યાંઈક દેખેલું છે' એમ વિચારતા તેને એકદમ જાતિસ્મરણ જ્ઞાન થયું. તેને કોઈ ન દેખે તેવી રીતે સુસ્તી ગુરુ પાસે પહોંચ્યો. તેમણે ઓળખ્યો કે, “આ ભદ્રાનો પુત્ર અવંતિસુકમાલ છે.” ચરણમાં પ્રણામ કરીને “હે ભગવંત ! આ વિમાનનો વૃત્તાન્ત જાણવો અહિં દુષ્કર ગણાય, તો આપે તેને કેવી રીતે જાણ્યો ?” હે ભાગ્યશાળી ! જિનેશ્વરના વચનથી.” “હે ભગવંત ! હું તે જ વિમાનમાંથી અહિં આવેલો છું. તે સ્થાન યાદ આવતાં અહિં મારી સર્વ ઇન્દ્રિયો અને શરીર રોક્યા છે.અહિંના કોઈ પદાર્થ પર મને રતિ થતી નથી. વિષ્ટાની કોઠીમાં રહેલો કૃમિ કદાચિત મનુષ્યપણું પામે અને ફરી તે જ પૂર્વના સ્થાનમાં જાય તો અધિક દુઃખ અનુભવે તે પ્રમાણે હું દેવલોકથી અહિં આવેલો છું, ત્યાંનું ચરિત્ર વગેરે સંભારી ને અત્યંત ઉગ મનવાળો હું લગાર પણ શાંતિ અનુભવી શકતો નથી. તો મારા પર આપ કૃપા કરો અને મને પ્રવજ્યા આપી આપના હસ્તે જ મને અનશન-દાન કરો. (૨૫) ત્યારે ગુરુએ કહ્યું કે, “સારથવાહી ભદ્રા, પરિવાર અને તારી સ્ત્રીઓને પૂછ.' અતિશય ઉત્સુક બનેલો હું પૂછવા જેટલો પણ વિલંબ સહી શકું તેમ નથી કાલાનુવર્તન-કાલવિલંબ કરવો તથા સૂત્ર પરિણતિ પ્રમાણથી “આ સ્વયં સાધુવેષ અંગીકાર કરનાર રખે ન થાય.” એમ ધારીને તે જ ક્ષણે તેને દીક્ષા આપી,તથા નિરાગાર અનશન પણ શુદ્ધ ઉપયોગવાળા એવા મહાન સુહસ્તી ગુરુએ પોતે જ કરાવ્યું કાંટાળા કંથારી વૃક્ષવાળા ઝાડી સ્થલમાં તે સમયે તેણે ગમન કર્યું. ધારેલા સ્થળમાં બેઠો. તેની પાછળ પાછળ કાંટાથી વિંધાએલા પગના લોહીની ગંધથી તત્કાળ જન્મ આપેલા પોતાનાં બચ્ચાં સહિત એક શિયાલણી આવી અને તેને જોયો. ખૂબ ભૂખી થયેલી તે શિયાળ એક જાનુભાગમાં ચોંટી અને ખાવા લાગી.બીજી જાંઘમાં તેનાં બચ્ચાં તેનું માંસ ખાવા લાગ્યાં. રાત્રિના બીજાપહોંરમાં, ત્રીજા પહોરમાં અને ચોથા પહોરમાં અનુક્રમે બંને સાથળોમાં, ઉદર પ્રદેશમાં માંસ કરડવા લાગી. તે અવંતિસુકમાલ મહાત્મા મેરુ માફક અડોલપણે પોતાની સમાધિમાં સ્થિર રહ્યા. હવે તે પોતાના આત્મા અને દેહને ભિન્ન માનતા
