Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૨૦૯ તે પેલો દ્રમક સાધુનો જીવ મરીને સંપ્રતિ તરીકે ઉત્પન્ન થયો હતો. દશ દિવસનો વ્યવહાર પૂરો થયો, એટલે રાજ્યાભિષેક કરીને રાજયગાદીએ સ્થાપન કર્યો. મંત્રી વગેરેની વ્યવસ્થા કરી. અશોકઢી રાજા પરલોકવાસી થયો. પૂર્વોપાર્જિત પુણ્યના પ્રભાવથી દરરોજ દેહથી અને રાજયલક્ષ્મીથી વૃદ્ધિ પામતો તે અનુક્રમે યૌવનવય પામ્યો
હવે કોઈક સમયે અપ્રતિબદ્ધ વિહાર કરતા કરતા પવિત્ર ગુણવાળા ઘણા મુનિવરોના સમુદાયથી પરિવરેલા આર્યસુહસ્તી આચાર્યો પાટલિપુત્ર નગરના બહારના ઉદ્યાનમાં આવીને સ્થિરતા કરી. કોઈક સમયે મહેલના ઝરૂખામાં ઉભેલા રાજાએ રાજમાર્ગમાં ચતુર્વિધ સંઘ જેને અનુસરી રહેલ છે. જેમ આકાશમાં ગ્રહ અને તારાગણ વચ્ચે આહલાદક શરદનો ચંદ્ર શોભે, તેમ અનેક મુનિ પરિવાર વચ્ચે તે આર્યસુહસ્તિને જોયા. પોતે નીચે આવ્યો, “આમને મેં પૂર્વે ક્યાંય પણ જોયેલ છે' એમ મનમાં તર્ક-વિતર્ક કરતોહતો, એટલામાં મૂછ આવી ભૂમિ ઉપર ઢળી પડ્યો. ઠંડા પાણીથી છાંટ્યો, વીજંણાનો પવન નાખ્યો. એટલે મૂછ ઉતરી ગઈ. જાતિસ્મરણ પાન થયું. પૂર્વજન્મનો વૃત્તાન્ત જાણ્યો તરત જ અતિ હર્ષ પામેલ, રોમાંચિત ગાત્રવાળો થઈ, વંદન કરીને આચાર્ય ભગવંતને પૂછવા લાગ્યોકે “જિનવરના ધર્મનું ફલ કયું?” મુનિ પતિએ કહ્યું કે, “સ્વર્ગ કે મોક્ષ' એમ કહ્યું, એટલે “સામાયિકનું શું ફલ ?' તો કે પ્રકૃષ્ટપદ, ભાવથી સામાયિક પામ્યો હોય, તો સ્વર્ગ કે મોક્ષ ફલ આપનાર થાય અને જે અવ્યક્ત-દ્રવ્યચારિત્ર પામ્યો હોય, તો તેનું ફલ રાજ્યાદિક પ્રાપ્તિ થાય.” આ વાતની ખાત્રી થઈ, એટલે “એમ જ છે, આ વાતમાં સંશય નથી' એમ કહ્યું રાજાએ પૂછ્યું કે, “હે ભગવંત! મને ઓળખો છો ? આચાર્ય ભગવંતે ઉપયોગ મૂકીને કહ્યું કે, “બરાબર ઓળખ્યો અને ત્યાર પછી કૌશાંબીનો વૃત્તાન્ત સંભળાવ્યો કે, જે તને આહાર આપ્યો, રાત્રે વિસૂચિકા-ઝાડાનો રોગ થયો, જેવી રીતે મરણ થયું ઇત્યાદિ સર્વ કહ્યું, એટલે વિકસિત મુખ-કમલવાળો, હર્ષાશ્રુના પ્રવાહથી ભીંજાયેલા નેત્રવાળો, પૃથ્વીતલ વિષે લગાડેલા મસ્તકવાળો ફરી ફરી આચાર્ય ભગવંતને પ્રણામ કરવા લાગ્યો (૭૦).
ત્યાર પછી સજ્જળ મેઘમાલાના ગંભીર મનોહર શબ્દ સરખા સ્વાર્થી મિથ્યાત્વનું નિર્મથન કરતા આચાર્ય ભગવંતે જિનધર્મ કહેવાનું શરૂ કર્યું. જેમ દરિદ્ર મનુષ્યને નિધાન, જન્મથી અંધ મનુષ્યને ચંદ્રદર્શન, વ્યાધિથી પીડાયેલાને પરમઔષધ અને ભય પામેલાને શરણ મળે, અથવા સમુદ્રમાં ડૂબતાને છિદ્ર વગરનું નાવ મળે, તેની માફક પુણ્યના પ્રભાવથી જેની તુલનામાં કોઈ ન આવી શકે, તેવા પ્રકારનો જિનધર્મ પ્રાપ્ત થાય છે. તો “આ જિનધર્મની પ્રાપ્તિ થાય એટલે મનમાં શુદ્ધ શ્રદ્ધા ધારણ કરતા એવા ચતુર મનુષ્ય મોક્ષના અપૂર્વ ફલને આપનારી એવી દીક્ષા ગ્રહણ કરવી જોઇએ.” આ પ્રમાણે ઉપદેશ આપ્યો, એટલે તેના અંતે ભાલતલ પર અંજલિ સ્થાપન કરીને રાજાએ કહ્યું કે, “મારી પાસે એવી શક્તિ નથી કે, જેથી હું દીક્ષા લઈ શકે, (૭૫) તો “હવે હંમેશાં આપના ચરણકમલમાં ભમરાનું આચરણ કરનાર શિષ્ય થાઉં એવા પ્રકારનો મને આ અવસ્થાને ઉચિત આદેશ આપો.” “જો દીક્ષા ન લઈ શકે તો શ્રાવકનાં વ્રતો પ્રહણ કર, તેમ જ જિનચૈત્ય, સાધુ-શ્રાવકવર્ગનું હંમેશાં ઉદાર મનથી વાત્સલ્ય કર, પરમાર્થ-બંધુ એવા શ્રમણ સંઘ ભગવંત કે, જેઓ ગામ, ખાણ, નગર, શહેર,
