Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૧૬૦
ઉપદેશપદ-અનુવાદ ક્રિયા માટે અનુચિત વયવાળા હોવાથી તેને સાધ્વી પાસે સ્થાપન કર્યો. ભણતી સાધ્વીઓ પાસે અગિયાર અંગો સાંભળીને તેણે પણ મુખપાઠકર્યા અને અર્થ પણ જાણી લીધા. એવી પદાનુસારી મતિવાળા છે કે, એક પદના અનુસારે સો પદોનું તેને હંમેશાં સ્મરણ થતું હતું
જ્યારે તે આઠ વરસના થયા, ત્યારે ગુરુએ વજને પોતાની પાસે રાખ્યા. (૧૭૫) વિહાર કરતા કરતા ઉજ્જયિની નગરીએ ગયા અને ત્યાં બહાર ઉદ્યાનમાં રોકાયા. કોઈક વખતે સખત ધારાવાળો અને સતત ન રોકાય તેવો મુશળધાર વરસાદ પડવા લાગ્યો. સાધુઓ ભિક્ષાચર્યા તેમજ બીજા પ્રયોજન માટે બહારજવા સમર્થ બની શકતા નથી. તે સમયે પૂર્વના પરિચિત તિર્યકર્જુભક દેવતાઓ તે માર્ગેથી જતા હતા. તેમને દેખીને એકદમ ઓળખ્યા-એટલે તેમના પ્રત્યે અનુકંપા ભક્તિ ઉત્પન્ન થઈ. તે વજસ્વામીના પરિણામની પરીક્ષા કરવા માટે વણિકનો વેષ વિકર્વીને સાર્થવાહનાં બળદગાડાં વગેરે વિદુર્વાને ત્યાં પડાવ નાખ્યો. નાના સાધુ વજમુનિને વંદન કરીને વિનંતિ કરી કે, “ભોજન-પાણી તૈયાર થઈ ગયાં છે, લાભ દેવા પધારો- એમ આમંત્રણ કર્યું. ગુરુએ તેને આજ્ઞા આપી, ત્યારે મંદ મંદ વરસાદ પડતો હતો, તેથી પાછા ફર્યા. ત્યાર પછી વરસાદ બંધ થયો, એટલે ઘણા આદરપૂર્વક તેમને શબ્દ કરીને બોલાવ્યા. વજસ્વામી પણ તે સ્થલે ગયા અને તીવ્ર ઉપયોગ મૂક્યો દ્રવ્ય, ક્ષેત્ર, કાળ અને ભાવ એમ ચાર પ્રકારે વિચારતા દ્રવ્યથી આ પુષ્પ-ફલ છે. ક્ષેત્રથી આ ઉજેણી નગરી છે, કાળથી ઘણા વરસાદવાળો ચોમાસાનો કાળ છે, ભાવથી ધરણી પર પગનો સ્પર્શ થવો અને નેત્ર મિચાવા બંનેથી રહિત હોવાથી આ મનુષ્યો નથી. અત્યંત હર્ષિત મનવાળા તેમને દેખ્યા. એટલે જાણ્યું કે, “આ દેવતાઓ છે.” પછી તેઓએ સ્પષ્ટ હકીકત કહી કે, “તમોને કૌતુકથી જોવા માટે અહીં આયા છીએ.” તે દેવોએ વૈક્રિયવિદ્યા આપી કે, જેના પ્રભાવથી દિવ્ય અને મનુષ્યો સંબંધી અનેક વિવિધ પ્રકારના રૂપો વિકર્વી શકાય ફરી પણ તેઓ જેઠ માસમાં સ્પંડિલ જવા માટે ગયા હતા. ત્યા આગળની જેમ ઘેબરનું નિમંત્રણ કર્યું. વળી દ્રવ્યાદિક ઉપયોગ મૂક્યો અને સાચો પરમાર્થ જાણ્યો, એટલે ભિક્ષા ન કલ્ય-એમ કહી નિષેધ કર્યોવહોર્યું નહિ. એટલે આકાશમાં કોઈને બાધા ન થાય તેવી રીતે ગમન થઈ શકે તેવી આકાશગામિની વિદ્યા આપી એ વિદ્યાના પ્રભાવથી આકાશમાં છેક માનુષોત્તર પર્વત સુધી જાય, તો વચ્ચે ચાહે તેવા બળવાન દેવો કે દાનવોના સમૂહો આવે, તો પણ ગમન સ્કૂલના ન પામે.
આવી રીતે બાલ્યકાળમાં પણ વજમુનિ અનેક આશ્ચર્ય-સ્થાન ઉત્પન્ન કરતા ગુરુની સાથે ગામો, નગરો અને ખાણોથી શોભાયમાન પૃથ્વીમાં વિચરતા હતા. સાધ્વીના ઉપાશ્રયમાં રહીને તેણે જે એક પદના અનુસારે સો પદનું સ્મરણ કરી અગિયાર અંગો ગ્રહણ કર્યા હતાં, તે સાધુ પાસે એકદમ વિશેષ સ્પષ્ટ થયાં. ઉપાશ્રયમાં જે કોઈ સાધુ પૂર્વગત શ્રુત ભણતા હતા, તેને પણ કાનથી સાંભળીને જલ્દી વગર કલેશે-સહેલાઈથી ભણી ગયા.અને લગભગ બહુશ્રુત થઈ ગયા.તેને ભણાવનાર ગુરુ “આટલું શ્રુત ભણેલા છે' એમ જાણતા ન હોવાથી “આ આલાવો ગોખ, આ સૂત્રભણ” એમ ગોખતા જાય અને વળી બીજા સાધુઓ પૂર્વગત શ્રુત ભણતા હોય, તેમાં પણ ઉપયોગ રાખી તે પણ ભણી જતા હતા.
