Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૧૬૧ * હવે કોઈક દિવસે મધ્યાહ્ન સમયે આચાર્ય ભગવંત બહાર અંડિલ-ભૂમિએ અને સાધુઓ ભિક્ષા લેવા માટે ગયા હતા, તે વખતે વજને વસતિના રક્ષક તરીકે સ્થાપીને ગયા હતા. એકલા અને બાલપણાના કારણે કૌતુક ઉત્પન્ન થવાથી સાધુઓનાં ઓશીકે મૂકવાનાં વિટિયાઓને સાધુની વાચના-મંડળી તરીકે ગોઠવી વચ્ચે પોતે વાચના આપનાર તરીકે બેસીને પૂર્વની અંદર રહેલા અંગોની વાચના સમુદ્રના સંક્ષોભથી ઉત્પન્ન થયેલા અવાજ સમાન ગંભીર સ્વરથી આપવા લાગ્યા. થોડા સમય પછી બહારગયેલા ગુરુ મહારાજ આવી પહોંચ્યા અને વાચના આપવાનો મોટો શબ્દ સાંભળ્યો, એટલે વિચારવા લાગ્યા કે, “મુનિઓ ભિક્ષા લઈને જલ્દી આવી ગયા. નહિંતર આવો શબ્દ ક્યાંથી આવે ? લગાર સ્થિર બની શ્રવણ કરવા લાગ્યા, એટલે સમજાયું અરે, “આ સાધુનો શબ્દ નથી, પરંતુ વજના શબ્દો છે.” એટલે તેને ક્ષોભ થવાના ભયથી પાછા હટી ગયા. નિશીહિ નિસીપી આદિ શબ્દો મોટેથી બોલ્યા. (૨૦૦) વજ પોતે ઘણા દક્ષત્વ ગુણવાળા હોવાથી તે શબ્દ સાંભળતાં જ દરેકનાં વિટિયાં પોતપોતાના સ્થાનકે સ્થાપન કર્યા અને સામા આવીને ગુનો દંડ તેમના હાથમાંથી લીધો. ગુરુના પગની પ્રાર્થના કરી.સિંહગિરિ ગુરુ વિચારવા લાગ્યા કે, “આ બાળકમુનિ અતિશયવાળો શ્રતરત્નના ભંડાર સરખો છે.રખે કોઈ તેનો પરાભવ-આશાતના કરે, માટે આ સાધુલોકોને આના ગુણોનું ગૌરવ જણાવું કે જેથી તેના ગુણનો ઉચિત વિનય કરે.”
રાત્રિ-સમયે સર્વે સાધુઓ એકઠા થયા, ત્યારે ગુરુએ સાધુઓને આ પ્રમાણે કહ્યું કે, અમે બે ત્રણ દિવસ માટે બીજાગામે જવાના છીએ અને ત્યાં રોકાઈશું.” તો યોગ-વહન કરનારાઓ કહેવા લાગ્યાકે, “અમને વાચના કોણ આપશે. ર” ગુરુએ કહ્યું કે, “વજ વાચના આપશે.” સ્વભાવથી વિનયલક્ષ્મીના કુલગૃહ-સમાન ગુરુની આજ્ઞાને મસ્તકે ચડાવનારા એવા તે મુનિસિંહો ગુરુના વચનને “તહત્તિ કહી માનનારા છે. પ્રભાત-સમય થયો, એટલે વસતિ -પ્રમાર્જના કરી,કાલ-નિવેદન વગેરે વિનયવજસ્વામીનો કર્યો.સાધુઓએ સિંહગિરિ પછી તેના અનુગામી તરીકે યોગ્ય એવા તેને બેસવા માટે નિષદ્યા-ગુરુને વાચના આપતી વખતે બેસવાનું આસન રચ્યું વજ તે ઉપર સારી રીતે સ્થિર આસન જમાવીને બેઠા. જેવી રીતે સિંહગિરિનો વંદનાદિક વિનય સાચવતા હતા, તેવી જ રીતે તેઓ વજનો વિનય કરતા હતા વજ પણ દઢ પ્રયત્ન-પૂર્વક ક્રમ પૂર્વક વાચના આપવા લાગ્યા. તેમાં જેઓ અલ્પબુદ્ધિવાળા હતા.તેઓ પણતેમના પ્રભાવથી અઘરા આલાવા પણ જલ્દી મનમાં સ્થાપના કરવા લાગ્યા. સાધુઓ વિસ્મય મનવાળા થયા અને પહેલાં ભણેલા કેટલાક આલાવાનો અર્થ પૂછવા લાગ્યા. જેવો પ્રશ્ન કરે કે, તરત જ ઉત્તર મળી જાય. દક્ષતા ગુણવાળા દરેકને સંતોષવાળો પ્રત્યુત્તરઆપતા હતા. આનંદિત ચિત્તવાળા વાચના લેનારા સાધુઓકહેવા લાગ્યા કે, “જો ગુરુમહારાજ હજુ કેટલાક દિવસ ત્યાં રોકાય અને મોડા પધારે, તો આપણે આ શ્રુતસ્કંધ જલ્દી સમાપ્ત થાય.ગુરુમહારાજ પાસે તો લાંબા કાળે જે વાચના પ્રાપ્ત થાય, તે આ એક પોરિસીમાં આપે છે. આ કારણે તે સાધુઓને આ વજ ચિંતામણિરત્ન કરતાં પણ અધિક અત્યંત માનનીય થયા. વજના ગુણો જણાવીને ગરુ મહારાજના પાછા આવી ગયા. સાધુઓએ મનમાં સંકલ્પ કરી રાખેલો કે, “હવે બાકીનું શ્રુત આ ભણાવે તો બહુ સારું' ગુરુ મહારાજ બહારગામથી
