Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૧૬૬
ઉપદેશપદ-અનુવાદ અતિશય દેખવાની ઇચ્છાવાળી બની અને વિચારવા લાગી કે, “હું તેમનાં દર્શન જલ્દી કેમ કરું ?” પુત્રીએ પિતાને વિનંતિ કરી કે, “સૌભાગ્યશાળીઓમાં શિરોમણિ સમાન એવા વજસ્વામીને જ મને આપો,તે સિવાય મારું હવે જીવતર નથી ત્યાર પછી તેને સર્વ પ્રકારના અલંકારોથી વિભૂષિત કરી અને વળી સાથે અનેક ધનની કોટિઓ તેમને આપવા માટે ગ્રહણ કરી. અનુક્રમે વજસ્વામી જ્યાં હતા, ત્યાં પુત્રી સહિત શેઠ પહોંચ્યા. તેમણે વિસ્તારથી ધર્મ સંભળાવ્યો. લોકો કહેવા લાગ્યા કે, “ભલે દેવતાઓનું સૌભાગ્યકદાચ અધિક હશે પરંતુ દેવતાઓનું રૂપ તો આના કરતાં ચડિયાતું નહિ હશે. ત્રણે લોકમાં આની સમાન બીજા કોઈ દેવ, અસુર કે વિદ્યાધરની રૂપલક્ષ્મી નહીં હોય.” સભાનું માનસ જાણીને ભગવાન વજસ્વામીએ તે જ ક્ષણે આગળ પોતાને દેવ તરફથી મળેલી વૈક્રિય વિદ્યાના બળથી હજાર પાંખડીવાળું સુવર્ણમય સુંદર કાંતિવાળું નિર્મળ કમળ વિકુવ્યું. તેમ જ વિજળીના ઢગલાસમાન તેજસ્વી, નિર્મલ લાવણ્યના સમુદ્ર હોય તેવુંરૂપ વિકવ્યું. રૂપથી આશ્ચર્યપામેલા લોકો એમ બોલવા લાગ્યા કે, “આમનું સ્વાભાવિક રૂપ તો આવું છે, પરંતુ આ રૂપ દેખીને સ્ત્રીલોકોને પ્રાર્થના લાયક રખે થવાય, તે કારણે પ્રથમ પોતાનું અસલ રૂપ ન બતાવ્યું. રાજા પણ કહેવા લાગ્યા કે, “અહો ! આમનું આવું અતિશયવાળું રૂપ છે.” એટલે રાજા પાસે સાધુપણાના ગુણોની પ્રરૂપણા કરી કે, “તપગુણના પ્રભાવે લબ્ધિ પ્રાપ્ત કરેલા અનગારો અસંખ્યાત સંખ્યા પ્રમાણે વૈક્રિયરૂપ બનાવી જેબૂદ્વીપ વગેરે દ્વીપોમાં ભરી શકવાની તેમની તેટલી તાકાત હોય છે, તો આમાં તમને કેમ આટલું આશ્ચર્ય જણાય છે ? તે સમયે ધન શ્રેષ્ઠીએ વજસ્વામીને વિનંતિ કરી કે, “જગતની સર્વ સ્ત્રીઓનાં રૂપને જિતનાર આ મારી પુત્રી નક્કી સર્વ સ્ત્રીઓના સૌભાગ્યાતિશયના અહંકારને દૂર કરનારી છે, માટે તેની સાથે પાણિગ્રહણ કરો. કારણ કે, મહાબુદ્ધિશાળી પુરુષો ઉચિત ક્રમનું પાલન કરનારા હોય છે.”
(વજસ્વામી દ્વારા શ્રેષ્ઠ પુત્રીને પ્રતિબોધ) વજસ્વામી ભગવંતે “વિષયો ઝેરની ઉપમાવાળા છે.” એ પ્રમાણે ઉપદેશ આપતાં જણાવ્યું કે – વિષયો ઝેરની સરખા વિષમ દુ:ખ આપનાર થાય છે.સોયા પરચોટેલ માંસજેમ મરણ આપનાર થાય છે. માછલાં પકડવા માટે જળમાં અણિયાલા સોયા પર ખાવાનો લોટ કે માંસ ચોંટાડી જળમાં નાખે, એટલે માછલાંઓ ખાવાની લાલચે આવે અને મોંમાં સોયો પરોવાઈ જાય. એટલે માછીમારો તેને પકડી મારી નાખે, તેમ વિષયો ભોગવ્યા પછી જીવનને છેવટે દુર્ગતિનાં દુઃખો સહન કરવાં પડે છે. તથા શ્મશાનમાં, પ્રપંચની બહુલતાવાળા કેટલાંકો પકડીને આહૂતિ આપે, તેમ વિષયોની લાલચે ખેંચાયેલો આત્મા કર્મના પ્રપંચમાં સપડાઈ મૃત્યુ પામી દુર્ગતિગામી બને છે. તીક્ષ્ણ ધારવાળીતરવારોનાં બનાવેલા પાંજરાઘર સમાન વિષયો સર્વાગોને છેદનારા થાય છે. વિષયો કિંપાકફળના પાકસમાન મુખને મીઠાશભાવ આપનારા થાય છે, પણ તે ફળ કે તેના પાકને ખાનારાનાં આંતરડાં એવા ચીરાય છે, કે તેને મરણશરણ થયા વિના છૂટકો થતો નથી, તેમ વિષયો ભોગવતી વખતે મીઠા, સુંદર, અનૂકૂળ લાગે છે, પરંતુ તેના સેવનના કારણે ઉપાર્જન કરેલા પાપકર્મો જયારે તિર્યંચ-નારકી ગતિમાં ઉદયમાં
