Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
ઉપદેશપદ-અનુવાદ
૧૩૦
બતાવ્યું, એટલે તે તેમાં અનુરક્ત બન્યો. ઉદિતોદય રાજાને દૂત મોકલાવ્યો કે, ‘તારી દેવીને મોકલી આપ' જેથી તે દૂતનું અપમાન કરી તેને હાંકી કાઢ્યો. અપમાનને મનમાં અપમાન માનતો તે ધર્મરુચિ પુરિમતાલ નગરીને ઘેરો ઘાલીનેરહેલો છે. પરમધર્મ-રુચિવાળા ઉદિતોદય રાજા તે વખતે નગરને અવર-જવર વગરનું જાણી મનમાં અનુકંપાથી ચિંતવવા લાગ્યાકે, આવા મોટા સૈન્યના મરણથી સર્યું.' ઉદિતોદયરાજાએ ઉપવાસ અને બ્રહ્મચર્યનો નિયમ ગ્રહણ કર્યો. પૂર્વે આરાધેલ વૈશ્રમણ નાના દેવે સર્વ સૈન્ય પરિવાર સહિત ધર્મરુચિ રાજાને વારાણસી નગરીએ પહોંચાડી દીધો. ઉદિતોદયરાજાની આ પારિણામિકી બુદ્ધિ સમજવી.બીજાને કોઈ પણ પ્રકારની પીડા ઉપજાવ્યા વગર જેણે પોતાના આત્માનું રક્ષણ કર્યું. (૧૨)
ગાથાઅક્ષરાર્થ-ઉદિતોદય રાજા, શ્રીકાન્તા તેની ભાર્યા, પરિવ્રાજિકાએ પોતાના ધર્મનું કથન કર્યું. બીજા ધર્મરુચિ નામના રાજાને તે શ્રીકાન્તા તરફ અનુરાગવાળો કર્યો.તે રાજાએ પુરિમતાલ નગરીને ઘેરો ઘાલ્યો. ઉદિતોદય રાજાને લોકો તરફ અનુકંપા ઉત્પન્ન થઈ, વૈશ્રમણ દેવનું પ્રણિધાન કર્યું. તે દેવ હાજર થઈ તેના મનની ઇચ્છાપ્રમાણે તેને પોતાની નગરીમાં લાવી મૂકી દીધો. (૧૩૨)
શ્રેણી:કપુત્ર નંદિષણ
૧૩૩ - સમગ્ર ભૂમિમંડલને આનંદિતક૨ના૨ શ્વેત ચંદ્રકરણ સરખા યશવાળા નંદિષેણ નામના શ્રેણિક રાજાના પુત્ર હતા.વીતરાગ ભગવંતના કહેલા ધર્મને પામીને જેણે તણખલની જેમ નગરનો અને મનોહર રૂપવાળા, દેવલોકની શોભાને પણ ઝાંખી કરનાર એવા અંતઃપુરનો પણ ત્યાગ કર્યો અને દીક્ષા અંગીકાર કરી ક્ષાંતિ આદિ યતિ ધર્માદિ ગુણોનો આશ્રય બન્યો. અતિશય શ્રુતજ્ઞાનરૂપી મણિ માટે રોહણપર્વત સરખા શ્રુત-ચારિત્રને ધારણ કરનાર, અતિનિર્મલ જાતિ અનુકુલવાળા, વિનયાદિગુણાન્વિત કામવિકારોને જિતનાર એવા ઘણા મુનિવરોનો પરિવાર તેને થયો. હવે કર્મની વિચિત્ર ગતિથી કોઈક વખતે એક શિષ્ય વગર કારણે કામદેવના મનવાળોબન્યો અને પોતાના ગુરુને પોતાના મનનો સદ્ભાવ જણાવ્યો. ‘હવે જો કોઈ પ્રકારે ભગવંત વીર જિનેશ્વરરાજગૃહ નગરમાં પધારે, તો બહુ સારૂં. મેં ઘણી રાણીઓનો ત્યાગ કર્યો છે, તેનો અતિશય-પ્રભાવ દેખીને બીજા પણ જો સ્થિર થાય, તો આ શિષ્ય કેમ સ્થિર ન થાય ?' એમ જાણી ભગવંત ત્યાં પધાર્યા. શ્રેષ્ઠ હાથીની ખાંધ પર આરૂઢ થયેલા ઉપર ધારણ કરેલ છત્રવાળા, શ્વેત મનોહર ચામરથી વિજાતા, પોતાના સેન્યપરિવારયુક્ત, અંતઃપુર-સહિત શ્રેણિક રાજા તથા કુમારવર્ગ, શ્રીનંદિષેણ કુમાનર અંતઃપુર નગરથી ભગવંતને વંદન કરવા માટે નીકળ્યા. સમવસરણની અંદ૨ ભગવંતને વંદન કરીને પોતાના સ્થાનકે બેઠેલ. એવા પ્રકારની ગુરુએ ત્યાગ કરેલી દેવીઓને તે શિષ્ય દેખી. શ્વેતરંગનાં વસ્ત્રો પહેરેલ બ્રહ્મચર્યની નિર્મલતાના કારણે ગોપવેલા સર્વ ગાત્રવાળી પદ્મસરોવરમાં રહેલીહંસીઓ જેમ શોભે, તેમ ઉજ્જવલ વેષ ધારી નંદિષણનીદરેક પત્નીઓ શોભતી હતી. જેમણે આભૂષણોનો ત્યાગકરેલો છે, અંતઃપુરની શોભાને દૂર કરેલી છે - એવા મારા ગુરુ છે. ખરેખર મારા ગુરુ ધન્ય છે કે, આવી સ્ત્રીઓનો પણ જેમણે છતા સંયોગો
