Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૬૨
ઉપદેશપદ-અનુવાદ માતા ! જો મારી સાથે સારો વર્તાવ નહીં રાખીશ, તો સારું નહિ થશે. હું તેવું કરીશ કે, જેથી તારે મારા પગે પડવું પડશે' એ પ્રમાણે સમય પસાર થઈ રહેલો હતો.
હવે કોઈક સમયે ચંદ્ર પૂર્ણ ખીલેલો હતો અને તેનો પ્રકાશ ફેલાયેલો હતો, તેવી રાત્રિમાં રોહો પિતાની સાથે એક શયામાં સૂતો હતો. એવામાં મધ્યરાત્રિએ જાગી ઉભા થઈ પોતાના પડછાયામાં પરપુરુષનો સંકલ્પ કરીને મોટા શબ્દ કરીને પિતાને જગાડ્યા અને કહ્યું કે, “હે પિતાજી ! દેખો દેખો, આ કોઈ બીજો પુરુષ જાય છે, એકદમ ઉઠીને ચાલ્યો” જેટલામાં તે નિદ્રા ઉડાડીને આંખથી જુવે છે, તેટલામાં તો કોઈ ન દેખાયો. એટલે પૂછ્યું કે - “હે વત્સ ! પેલો પરપુરુષ કયાં છે ?” ત્યારે રોહકેકહ્યું કે, “આ દિશા-ભાગમાંથી જલ્દી જલ્દી જતાં મેં જોયો. હે પિતાજી ! મારી વાત ખોટી ન માનશો.” એટલે ભારતે પોતાની સ્ત્રીને ખંડિત શીલવાળી જાણીને તેની સાથે સ્નેહથી બોલવું, વર્તવું છોડી દીધું હવે પતિનો સ્નેહ ઘટી જવાથી શોકવાળી તે સ્ત્રી પશ્ચાત્તાપ કરવા લાગી અને રોહાને કહેવા લાગી કે, “હે વત્સ ! આમ ન કરે.” ત્યારે રોહાએ કહ્યું કે, “મારી સાથે સારો વર્તાવ કેમ રાખતી નથી ?” ત્યારે તેણીએ કહ્યું કે, “હવેથી સારી રીતે વર્તીશ' કોઈ પ્રકારે તેમ કર કે, જેથી તારા પિતા સ્નેહાદરથી મને બોલાવે-ચાલે” રોહે તે વાત સ્વીકારી. તે પણ હવે રોહાને સારી રીતે ખાવાપીવા, કપડા વગેરેમાં સાચવવા લાગી. તે જ પ્રમાણે અજવાળી રાત્રિએ કોઈક સમયે સૂતેલો રોહો જાગીને પિતાને કહેવા લાગ્યો કે, “આ તે જ પુરુષ.” પિતાએ પૂછ્યું કે, “ક્યાં છે ?” ત્યારે પોતાનો પડછાયો બતાવીને કહે છે કે, “જુઓ, આ પુરુષ.” પિતા વિલખા મનવાળા થઈ પુછે છે કે, “પેલો આવો જ હતો ?” તેણે હા કહી “અહો ! બાળકોની વાતો કેવી હોય છે !” એમ વિચારી પત્ની ઉપર આગળ કરતાં વિશેષ ગાઢ રાગવાળો થયો. “હવે કદાચ આ માતા ખોરાકમાં ઝેર આપી દેશેતે ભયથી રોહો દરરોજ પિતાજી સાથે બેસી ભોજન કરતો. કોઈક સમયે પિતાજીની સાથે ઉજ્જયિની નગરીએ ગયો. ત્યાં ત્રણ-ચાર માર્ગોવાળી અને મોટા મકાનોથી શોભિત સર્વ નગરી દેખી અને સૂર્યાસ્ત થવાના લગભગ સમયે પોતાના ગામ તરફ ચાલ્યા. ક્ષિપ્રાનદી પાસે પહોંચ્યા, એટલે સારી રેતીવાળા કિનારા ઉપર પુત્રને રાખીને પિતા ભૂલેલી વસ્તુ લેવા પાછા શહેરમાં ગયા. તો રોહાએ દેખેલી નગરી તેમાં ચોક, ચૌટા, મહેલ ઘણી સુંદર રીતે રેતીમાં આલેખ્યા, તેમ જ ફરતો કોટ પણ ચિતર્યો. જિતશત્રુરાજા નગર બહાર ગયો હતો, તે ધૂળ ઉડવાના ભયથી એકલો પાછો ફર્યો. અશ્વસ્વાર થઈ જ્યારે તે પ્રદેશમાં આવ્યો, ત્યારે વેગથી આવતા રાજાને રોહાએ કહ્યું કે, “અહિંથી ન જાવ, શું રાજકુલ અને ઉંચો પ્રાસાદ દેખાતો નથી ?” રાજાએ કહ્યું કે, “રાજુકલ અહિં ક્યાં છે ?” ત્યારે શકુન થતાં, અતિશય ગુણવાળો રાજા આશ્ચર્ય પામ્યો. ત્યાર પછી રોહકે વિસ્તારથી ચીતરેલી નગરી, રાજકુલ વગેરે બતાવ્યાં. તું ક્યાંનો રહીશ છો ?”ત્યારે કહ્યું કે, “અહિ શિલાગામમાં રહું છું અને ભરતનો પુત્ર છું.કારણસર પિતા સાથે અહિં આવેલો છું, અત્યારે મારે ગામે જઈશ.” રાજાને એક ન્યુન પાંચસો મંત્રીઓ હતા, પરંતુ ચૂડામણિ સરખા બુદ્ધિશાળી એક મંત્રીની તે શોધ કરતો હતો (૩૦) ત્યાર પછી તેના પિતા કાર્ય પતાવીને ક્ષણવારમાં આવી ગયા, એટલે રોહક પિતાની સાથે પોતાના ગામે પહોંચી ગયો.
