Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
ઉપદેશપદ-અનુવાદ
૧૧૬
આવી પહોંચ્યો. કેટલાક કમળ આકારના ખાતરને દેખીને વિસ્મયથી કહેવા લાગ્યાકે, ‘આ ચોરની કુશળતા અને ધીઠાઈ કેવા પ્રકારની છે કે, જે પ્રાણ સંકટવાળા સ્થાનમાં પ્રવેશ કરવા છતાં પણ આવો આકાર તૈયાર કર્યો ! ખરેખર કોઈ ઉસ્તાદ-નિષ્ણાત ચોર જણાય છે. તે સાંભળીને ચોર ઘણો ખુશ થયો. વચમાં પોતાની ખાંધ ઉપર ખેતીના ઉપયોગી કોશ, ઘુંસરૂં વગેરે નાખીને ખાતર જોવા એક ખેડૂત પણ આવ્યો. દેખીને તેણે કહ્યુ ...કે - ‘અભ્યાસીને શું દુષ્કર હોય ?' તે શબ્દો ચોરે પણ સાંભળ્યા મનમાં ખીજાયો. ચોર તેને મારવાનાં શસ્ત્રો લઈ તેની પાછળ પાછળ ખેતરમાં ગયો. મસ્તકના વાળથી ખેડૂતને પકડ્યો. કહ્યું કે, 'તને મારી નાખીશ.' ખેડૂતે મારી નાખવાનું કારણ પૂછ્યું. ત્યારે જણાવ્યું કે, મેં કરેલા ખાતરના પદ્માકારની તેં અવગણના કરી તેથી.' પછી ખેડૂતે કહ્યું, ‘ક્ષણવાર મને છૂટો કર, તને કૌતુક બતાવું.' એમ કહી એક વસ્ત્ર પાથર્યું. પોતાનું વચન સત્ય કરી બતાવવા માટે વાવવાના બીજની એક મુષ્ટિ ધારણ કરનારખેડૂતે ચોરને કહ્યું કે - ‘હવે તું કહે કે - ‘આ ધાન્યનાં બીજો કેટલા કેટલા આંગળના આંતરે ઉંચા નીચે પડખાના મુખે વાવું કે નાખું,તું કહે તે પ્રમાણે તારી ઇચ્છા પ્રમાણે બીજો અહીં પાડું.' ચોરે કહ્યાપ્રમાણે બીજો પાડ્યાં, જેથી ચોર ખુશ થઈને પાછો ચાલ્યો ગયો. (૧૨૨)
વણકર
૧૨૩ એવી રીતે વણકર પણ સૂતરના દડા દેખી કે હાથમાં લઈ તેનું માનતાંતણાઓનું પ્રમાણ, તેમ જ વણવાના વસ્ત્રોનું પ્રમાણ કેટલું થશે ? તે બરાબર જાણી શકે છે. તથા કડછીથી પીરસતો હોશિયાર રસોયો પણ મોટી પંક્તિમાં બેઠેલા જમનારાઓને પોતાના અભ્યાસથી એક સરખું પીરસે છે, પણ ન્યૂનાધિક નહિં. (૧૨૩)
મોતીપરોવનાર
-
૧૨૪ - મોતી પરોવનાર મોતી ઉછાળીને પોતાને વારંવાર પરોવવાનો મહાવરો હોવાથી સુવ્વરના કંઠકેશમાં એટલે કે તેનો અક્કડવાળ સોય માફકઉભો રાખી તેમાં મોતીનો પ્રવેશ કરાવે છે. મોતી પરોવનારા પોતાની હથોટી-દ૨૨ોજના અભ્યાસના કારણે વાળને નીચેથી પકડી વાળનું મુખ ઉંચુ રાખી મોતી અદ્ધર એવી રીતે નાખે કે, તેના છિદ્રમાં નક્કી વાળ પરોવાઈ જાય. તેમ જ હોંશિયાર ઘીનો વેપારી પોતાના દ૨૨ોજના મહાવારથી ઘીના ગાડવામાં ગાડા ઉપર ઉભો રહી ઘીની ધાર એવી રીતે નાખે કે, સીધી બહાર વેરાયા વગર ઘીના ભાજનના મુખમાં જ પડે. (૧૨૪)
તરનાર
૧૨૫ - તરવાનું જાણનારા તારુઓ વહાણનો ત્યાગ કરીને, નદી સરોવર વગેરે મોટા જળાશયોમાં બૂડ્યા વગર તરે છે,તેમ જ તેવા પ્રકારના અભ્યાસથી આકાશમાં પણ તરે છે. તેમ જ ફાટેલા વસ્રને તૂણનારા બીજો કોઈ પણ માણસ સાંધો ન દેખી શકે તેમ, જલ્દી
