Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૭૩
આપ્યો. શેઠે પણ લોકોનાં નેત્રોને અતિશય આનંદ આપનાર તે સમયને યોગ્ય એવો જન્મ મહોત્સવ ઉજવ્યો. જ્યારે તેવો પવિત્ર શુભ દિવસ આવ્યો, ત્યારેતેની માતાને અભયનો દોહલો થયેલો હોવાથી પુત્રનું ‘અભય’ એવું નામ સ્થાપન કર્યું. ત્યાર પછી શુક્લપક્ષના ચંદ્રબિંબની માફક તે વૃદ્ધિ પામવા લાગ્યો અને આઠ વરસનો થયો,ત્યારે ઘણી સુંદર બુદ્ધિના વૈભવવાળો થયો. કોઈક સમયે તેવા પ્રસંગે અભયે પૂછ્યું કે, ‘હે માતાજી ! મારા પિતાજી ક્યાં વસે છે ?' માતાએ કહ્યું કે, ‘રાજગૃહમાં શ્રેણિક નામના રાજા છે.' ત્યારે માતાને કહ્યું કે, ‘હે માતાજી ! અહિં રહેવું તે યોગ્ય નથી.' પછી સારા સથવારા સાથે પિતાના નગર અને ઘર તરફ ચાલ્યો, અનુક્રમે રાજગૃહ નગરની બહાર પહોંચ્યો, ત્યાં પડાવ નાખી, માતાને બહાર રાખી, અભય પોતે નગરની અંદર ગયો. તે સમયે રાજાને અતિ અદ્ભુત બુદ્ધિવાળા મંત્રીની જરૂર હતી, તે મેળવવા માટે શ્રેણિક રાજાએ પોતાની આંગળીનું મુદ્રારત્ન એક અત્યંત ઊંડા સુકાયેલ સે૨વાળા જલરહિત કૂવામાં નાખ્યું સમગ્ર લોકને રાજાએ જણાવ્યું કે, જે કોઈ કિનારા પર રહી હાથથી આ મુદ્રારત્નને ગ્રહણ કરશે, તેને તેની ઇચ્છા પ્રમાણે વૃત્તિઆજીવિકા દાન આપીશ.' હવે લોકો વિવિધ ઉપાય અને પ્રયોગ કરીને લેવા મથે છે, પરંતુ તેને લેવા માટે કોઈ તેવા ઉપાય મનમાં સ્ફુરાયમાન થતો નથી. (૫) અભયકુમાર ત્યાં પહોંચ્યો અને પૂછ્યું કે, ‘અહીં શું છે ?'ત્યારેલોકોએ સર્વ વૃત્તાન્ત કહ્યો કે, જે રાજાએ કહેલ હતો. અભયને તરત જ તેને ગ્રહણ કરવા યોગ્ય ઉપાય મનમાં સ્ફુરાયમાન થયો, એકદમ મુદ્રારત્ન ઉપર લીલું ગાયનું છાણ નંખાવ્યું. છાણની અંદર તરત જ મુદ્રારત્ન ચોટી ગયું એટલે ત્યાં સળગતો ઘાસનો પૂળો ફેંક્યા. તેની ઉષ્ણાથી સર્વ છાણ સુકાઈ ગયું. કૂવાના કાંઠા ઉપર ઉભા રહી બીજા કૂવાની પાણીની નીક આ કૂવા પાસે લાવી તેના જળથી આ ખાલી નિર્જલ કૂવો ભરી દીધો. તે આવેલા જળથી પેલો ગાયના છાણનો પિંડ એકદમ ઉપર તરી આવ્યો. જ્યારે બરાબર ઉપરના પ્રદેશમાં આવ્યો. ત્યારે અભયે કિનારા ઉપર ઉભા રહીને તેને ગ્રહણ કર્યો. તેમાં ચોટેલું મુદ્રારત્ન છૂટું પાડીને રાજપુરુષોને આપ્યું. તે કાર્ય સોંપેલ રાજપુરુષો તેને રાજા પાસે લઈ ગયા. રાજા પાસે જઈ તેને ચરણમાં નમસ્કાર કર્યો. રાજાએ પુછ્યું કે હે વત્સ ! તું કોણ છે ?' તેણે કહ્યું કે, ‘તમારો પુત્ર છું.’ ‘કેવી રીતે અને ક્યાંથી આવ્યો છે ?’ ત્યારે બેન્નાતટ નગર સંબંધી પૂર્વનો વૃત્તાન્ત જણાવ્યો. હર્ષાશ્રુથી ભરેલા નેત્રવાળા, પોતાના વત્સને ખોળામાં બેસારીને રોમાંચિત થયેલ દેહવાળા રાજા ફરી ફરી તેને આલિંગન કરવા લાગ્યો. પૂછયુ કે, ‘તારી માતા ક્યાં છે ?' ત્યારે અભયે કહ્યું કે, ‘નગરની બહાર.' એટલે રાજા તેનો નગરપ્રવેશ કરાવવા માટે પરિવારસહિત સામે ગયો. રાજા અહિં જાતે લેવા આવે છે - એ વૃત્તાન્ત જાણીને નંદાએ પોતે શરીર-શણગાર સજ્યો, પરંતુ અભયે તેનો નિષેધ કરતાં કહ્યું કે, ‘હે માતાજી ! સારા કુલમાં જન્મેલી સ્ત્રીઓ પતિના વિરહમાં અતિ સુંદર વસ્ત્રાભૂષણ ધારણ કરતી નથી, પણ સાદો વેષ પહેરે છે. તરત જ પુત્રનું વચન માન્ય કરીને જે આગળ વસ્ત્રો પહેરતી હતી, તે જ વેષ ધારણ કર્યો. મોટા મહોત્સવ સહિત વિવિધ રંગની ધ્વજાઓ પતાકાઓ જેમાં ફરકીરહેલી છે, નગરની શોભાઓ જેમાં કરેલી છે-એવા નગરમાં માતા સહિત અભયનો પ્રવેશ કરાવ્યો. રાજાની પરમકૃપા પ્રાપ્ત કરી અને સર્વે મંત્રીઓમાં મુખ્ય
