Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
બિચારી એકલી અમારા સુરત-ક્રીડાના પરિશ્રમને કેવી રીતે સહન કરી શકશે ?” એમ ધારીને તેઓ તેને રાહત આપવાની ઇચ્છાથી કોઈ બીજી સ્ત્રીને લાવ્યા.તેને દેખીને આગલી સ્ત્રીને ઇર્ષા થઈ અને તેના વાંક શોધવાલાગી. (૧૦૦) જળ લાવવા માટે બંને ઘડા હાથમાં લઈને કૂવા ઉપર ગઈ.બીજીને કહ્યું કે, “અરે ! આ કૂવાની અંદર જો, કંઈક દેખાય છે.” પેલી જેવા લાગી એટલે ધક્કો મારી કૂવામાં ધકેલી દીધી. ત્યાર પછી ઘરે આવી કહેવા લાગી કે તમારી પત્નીને શોધી લાવો.” પેલાઓ સમજી ગયા કે, “આણે તેને મારી નાખી છે, તેમાં શંકા નથી.' એવામાં પેલા આગળના બ્રાહ્મણના છોકરાના મનમાં ખટકો થયો કે, “આ પાપિણી મારી બેન લાગે છે, તેમાં ફેરફાર નથી.”
સંભળાય છેકે, સર્વજ્ઞ સર્વદર્શી એવા વીર ભગવંત કૌશાંબીમાં પધાર્યા છે, માટે હું ત્યાં જાઉં અને જઈને પૂછું કે, “જે તે હતી,તે જ તે છે કે ?' એવા વચનથી તે મને પૂછયું. એ પ્રમાણે વીર ભગવંતે નિરૂપણ કર્યા પછી પર્ષદા તીવ્ર વૈરાગ્ય પામી. અરે રે ! આ મોહનો વિકાર ભવ્ય પ્રાણીઓને ભવમાં કેટલી વિડંબના પમાડે છે ! અનાકુલ મનવાળા બ્રાહ્મણપુત્રે ચારિત્ર અંગીકાર કર્યું. બુદ્ધિ-વૈભવવાળા બીજા પણ અનેક જીવો બોધ પામ્યા. આ સમયે મૃગાવતી રાણીએ ઉભા થઈ, ભગવંતને વંદન કરી કહ્યું કે, “અવંતિ-નરેશને પૂછીને હું આપની પાસે ચારિત્ર અંગીકાર કરું.” જ્યાં મોટી સભાની વચ્ચે દરેક પર્ષદાઓ સમક્ષ મૃગાવતીને પ્રદ્યોત રાજાને પૂછયું, એટલે તે જ ક્ષણે તેનો ગાઢ રાગ હતો, તે એકદમ પાતળો થઈ ગયો અને તે લજ્જાથી લેવાઈ ગયો. પર્ષદામાં ભગવંત સમક્ષ હવે તેને ચારિત્ર લેતી રોકવા સમર્થ ન બન્યો. ચારિત્ર લેવાની અનુમતિ આપી. મૃગાવતીએ કુમારને પ્રદ્યોતને થાપણ તરીકે સાચવવા સોંપ્યો અને દીક્ષા અંગીકાર કરી. તે સમયે તે જ રાજાની અંગારવતી વગેરે આઠ રાણીઓએ પણ મૃગાવતી સાથે દીક્ષા અંગીકાર કરી.પછી પેલા દીક્ષિત થયેલા બ્રાહ્મણ પુત્રેશબર રાજાએ પલ્લીમાં પહોંચીને પાંચસોને પ્રતિબોધ્યા. ભગવંતે મૃગાવતી સાધ્વીને ચંદનબાળાને સોંપી તે ત્યાં સાધુની સામાચારી જાણીને તેમાં પાકટ પરિણતિવાળી બની.
(મૃગાવતીની કથા) હવે ભગવંત મહાવીર કોઈક વખત ક્યાંક વિહાર કરતા હતા, ત્યારે સૂર્ય અને ચંદ્રવિમાનના સ્વામીઓ પોતાના મૂલવિમાન સાથે ભગવંતને વંદન કરવા આવ્યા. બપોર પછી સમગ્ર આર્યાઓ પણ વંદન માટે આવી હતી. પાછા ફરવાનો સમય થઈ ગયો-એમ જાણીને બાકીની સાધ્વીઓ વસતિમાં આવી ગઈ, પરંતુ મૃગાવતી સાધ્વી અજવાળાના કારણે સૂર્યાસ્ત સમય ચૂકી ગઈ. ત્યાં રહેલી હતી અને જયારે સૂર્યચંદ્રનું દેખાવું બંધ થયું અને બંને વિમાનો દૂર દૂર દેશમાં પહોંચીગયાં, ત્યારે ઘોર અંધકાર વ્યાપી ગયો. આ સમયે મૃગાવતી વિલખી થઈ ગઈ અને જયારે ઉપાશ્રયે પહોંચી, તે સમયે આવશ્યક ક્રિયાઓ પૂર્ણ કરેલી એવી ગુરુણીજીએ કહ્યું કે- “નિર્મલ કુલમાં જન્મેલી, જગત-શિરોમણિ જિનેશ્વરની પાસેથી મેળવેલાં વ્રતોવાળી છે આણ્યે ! તમે રાત્રિ-વિહાર કેમ પામ્યાં ?”તો તે ચંદનબાલા સાધ્વીજીના ચરણકમલમાંપડીને પ્રવર્તિનીને ખમાવવા લાગી કે – “મારા આ અપરાધની ક્ષમા આપો, ફરી આવું
