Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૮૯
કરવા છતાં ધારેલો સમય ન મેળવી શક્યો. તે ઉદાયી રાજા આઠમ-ચૌદશના સર્વ પર્વ દિવસોમાં રાજયકાર્યો છોડીને એકાગ્ર ચિત્તથી પૌષધ કરતો હતો. અત્યંત ક્ષીણ જંઘાબલવાળા, સ્થાનાંતરમાં વિહાર કરવા અસમર્થ એવા ધર્મઘોષ નામના આચાર્ય ત્યાં સ્થિરવાસથી રહેતા હતા. “રાજાઓને સાધુ પાસે ઉપાશ્રયે જઈ પોસહ કરવામાં ઘણી મુશ્કેલીઓ ઉભી થાય છે'એમ ધારીને આચાર્ય પોતે પોસહ કરવાના દિવસોમાં રાજભવનમાં જતા હતા. રાજાએ પોતાના પરિવારને સૂચના આપી હતી કે, “રાત્રે કે દિવસે આવતા-જતા સાધુઓને રોકવા નહિ.” આ હકીકત પેલા દુષ્ટ અભિપ્રાયવાળા રાજપુત્રના જાણવામાં આવી કે, સાધુઓને રાજમહેલમાં રોક-ટોક વગર પ્રવેશ મળે છે. (૨૦) ત્યાર પછી રાજસેવાનો ત્યાગ કરીને ગુરુના ચિત્તને પ્રસન્ન કરીને અતિદઢ કપટથી વિનયોપચાર કરવા પૂર્વક દીક્ષા ગ્રહણ કરી. ભાવસાધુ માફક વિનયમાં રક્તબન્યો, જેથી તેનું નામ વિનય રત્ન પાડ્યું છેતરવાના પરિણામવાળા તેના દિવસો પસાર થાય છે અને રાજાને મારી નાખવાનો લાગ શોધી રહેલો છે. આચાર્ય પણ ગીતાર્થ સ્થિવ્રતવાળા જેનાં જ્ઞાતિ, કુલ, શીલ જાણેલાં છે, તેવા યોગ્ય થોડા સાધુને પોતાની સાથે રાજભવનમાં લાવે છે. પેલો વિનયરત્ન સાધુ હંમેશા રાજમહેલમાં આવવા તૈયાર હોવાનું જણાવતો, પણ નવો ધર્મ પામેલો હોવાથી આચાર્ય તેને આવતાં રોકતા હતા. કોઈક દિવસે બ્રીજા સાધુઓ ગ્લાન, પરોણા વગેરેના કાર્યોમાં રોકાયેલા હતા, ત્યારે સાથે જવા માટે તે કપટી સાધુ તૈયાર થઈ ગયો. આચાર્ય ઘણા દિવસોના દીક્ષિત થયેલા તેને સહાયક બનાવીને સંધ્યા-સમયે રાજભવનની અંદર પહોંચ્યા. રોગી જેમ ઔષધને તેમ કર્મરોગી ઉદાયી રાજાએ પૌષધ અંગીકાર કર્યો અને તે કાલને ઉચિત વંદનાદિક વિધિ કર્યો. સ્વાધ્યાય, ધ્યાન વગેરે કાર્યો કરી થાકી ગયેલા આચાર્ય તથા રાજા જ્યારે નિદ્રાધીન થયા, ત્યારે તે પાપી જાગ્યો અને ઉભો થઈ જેણે દીક્ષા-સમયથી છૂપાવીને ઓઘામાં ગુપ્ત રાખેલી, તે કંકલોહની છરી રાજાના કંઠ પ્રદેશમાં મારી પોતે ઉતાવળો ત્યાંથી નાસી છૂટ્યો. લોહીથી ખરડાયેલી તીક્ષ્ણ ધારવાળી તે છરી ગળાના બીજા ભાગ સુધી પહોંચી ગઈ અને તેનાથી રાજાનું ગળું ક્ષણવારમાં કપાઈ ગયું. (૩૦)
રાજા પુષ્ટ શરીરવાળા, હોવાથીતેમાંથી પુષ્કળ લોહીની ધારા વછૂટી ને આચાર્યના શરીરને પણ ભીંજવી નાખ્યું, એટલે તરત તેમની નિદ્રા ઉડી ગઈ. આ ઘણું જ ખરાબ કાર્ય થયું. નક્કી આ પેલા કુશિષ્યનું જ પાપકાર્ય છે, નહિતર અહિંથી તરત પલાયન કેમ થાય ? કયાં સમગ્ર કલ્યાણના એકહેતુભૂત જિનશાસનની પ્રભાવના ! અને તેના બદલે જેનો કોઈ ઉપાય નથી,તેવી આ શાસનની મલિનતા આવી પડી ! કહેલું છે કે – “આપણું દુર્જય હૃદય હર્ષ સાથે કંઈક કાર્યચિંતવે છે અને કાર્યારંભ કરતાં દેવયોગે તેનું પરિણામકાંઈ બીજું જ આવે છે !” તો હવે આ જિનશાસનનું દુરંત કલંક દૂર કરવા માટે મારે હવે નક્કી મારા પ્રાણોનો ત્યાગ કરવો જ ઉચિત છે.” તે કાલે ઉચિત એવા સર્વ જીવોને ખમાવવા ઇત્યાદિક આરાધનાકાર્યો કરીને ધીર ચિત્તવાળા તે આચાર્યો તે ' કંકલોહની છરી પોતાના કંઠ ઉપર મૂકી. જયારે
૧ કંકલહની છરીનો એવો સ્વભાવ છે કે, ગળા ઉપર મૂક્યા પછી આપોઆ૫ આરપાર નીચે ઉતરી જાય અને ગળું કપાઈ જાય.
