Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
(ગ્રંથાગ્ર ૧૦૦૦)
પુત્રીની વાતનો રાજાએ સ્વીકાર કર્યો અને ત્યાર પછી પુષ્કલ રાજઋદ્ધિ સહિત ઈન્દ્રપુર નગરે જવા પ્રયાણ આદર્યું. તેનું આગમન સાંભળીને ઇન્દ્ર નરપતિએ ધ્વજાપતાકા અને વિચિત્ર શોભા વડે પોતાની નગરી શણગારી. હવે રાજપુત્રી આવી ગયા પછી તેને ઉતરવા માટે સુંદર પ્રાસાદ આપ્યો. ભોજન-દાન વગેરે કરાવ્યાં અને પોતાનું ગૌરવ વધે તેવી ઉચિત સત્કાર-વિધિ કરી. તેણે રાજાને વિનંતિ કરી કે, “આપના જે પુત્ર રાધા-વેધ કરશે, તે મને પરણશે. તેટલા માટે જ હું આવેલી છું.” રાજાએ કહ્યું કે, “હે પુત્રી ! આટલો કલેશ શા માટે કરે છે ? કારણ કે, મારા સર્વ પુત્રો એક એકથી અધિક ગુણવાળા છે. ત્યાર પછી યોગ્ય સ્થળે એકાંતરે એકાંતરે અવળા અવળા ભ્રમણ કરતાં ચક્રોની શ્રેણીયુક્ત, ઉપર શોભાયમાન પૂતળીયુક્ત એક મોટો સ્તંભ ખડો કરાવ્યો. એક મોટો અખાડો-મંડપ રચાવ્યો. તેમાં માંચડાઓ (સ્ટેજ) કરાવ્યા. ઉપર ચંદરવા બંધાવ્યા. હર્ષથી ઉલ્લાસ પામતા રાજા સિંહાસન પર બિરાજમાન થયા. નગર લોકો પણ હાજર થયા. ત્યાર પછી રાજાએ પોતાના પુત્રોને બોલાવ્યા. વરમાલા ગ્રહણ કરીને તે રાજપુત્રી પણ આવી પહોંચી. ત્યાર પછી રાજાએ શ્રીમાલી નામના મોટા પુત્રને આજ્ઞા કરી કે, “હે વત્સ ! મારા મનોવાંછિત સફલ કર. આપણા કુળને અજવાળ, આ મારા રાજ્યની ઉન્નતિ કર, જયપતાકા જિતી લે, શત્રુઓનું અપ્રિય કર, એવી રીતે રાજ્યલક્ષ્મી સાથે પ્રત્યક્ષ આનંદમૂર્તિ સમાન આ રાજપુત્રીને રાધા-વેધ કરીને જલ્દી પરણ.'
આ પ્રમાણે કહેવાયેલ રાજપુત્ર ક્ષોભ પામ્યો, તેની મુખકાંતિ ઉડી ગઈ, પરસેવાથી પલળી ગયો, શૂન્ય ચિત્તવાળો થયો, મુખ અને નેત્રદીન બની ગયાં, તેનો કચ્છ ઢીલો પડી ગયો. શરીરનું તે જ ઉડી ગયું. લક્ષ્મીશોભા પામ્યો નહિ, લજ્જા પામવાલાગ્યો, અભિમાન ઉતરી ગયું, નીચે જોવા લાગ્યો, પૌરુષને મૂકી ખંભિત થયો હોય તેમ, અથવા મજબૂત પણે જકડેલો હોય, તેવો થઈ ગયો, ફરી પિતાએ કહ્યું કે “હે પુત્ર ! ક્ષોભનો ત્યાગ કરીને ઈચ્છિત કાર્યની સિદ્ધિ કર.તારા સરખાને આટલું કાર્ય શા હિસાબમાં ગણાય ? હે પુત્ર ! સંક્ષોભ તો તેને થાય કે, જેઓ કળાઓમાં નિપુણ ન હોય, તમારા સરખા નિષ્કલંક કલાગુણને વરેલાને કેમ ક્ષોભ થાય ? આ પ્રમાણે ઉત્તેજિત કરાએલા તેણે કાર્યના અજાણ છતાં થોડી ધીઠાઈનું અવલંબન કરીને ધ્રુજતા હાથે ધનુષ્ય ગ્રહણ કરીને શરીરની સર્વ તાકાત એકઠી કરીને કોઈ પ્રકારે બાણ આરોપણ કરીને “ગમે ત્યાં બાણ જાય” એમ ધારી શ્રીમાલી પુત્રે બાણ છોડ્યું. તે બાણ સ્તંભ સાથે અથડાઈને ભાંગી ગયું, એટલે લોકો મોટો ઘોંઘાટ કરી હસવા લાગ્યા. આ પ્રમાણે કળાવિહીને બાકીના રાજપુત્રોએ જેમ તેમ ગમે ત્યાં બાણો છોડ્યાં, પરંતુ કોઈથી કાર્યસિદ્ધિ ન થઈ. આ સમયે રાજા ઘણો વિલખો બની ગયો. લજ્જાથી તેની આંખો બીડાઈ ગઈ, જાણે વજનો અગ્નિ શરીર પર પડ્યો હોય, તેમ મુખની છાયા ઉડી ગઈ અને આમણોદુમણો બની શોક કરવા લાગ્યો.
આ સમયે પ્રધાને રાજાને કહ્યું કે, - “હે દેવ ! ખેદ કરવો છોડી દો, હજુ તમારો એક પુત્ર બાકી છે, માટે અત્યારે તેની પણ પરીક્ષા કરો. રાજાએ પૂછયું કે, “કયો પુત્ર ?” ત્યારે
