Book Title: Updeshpad Mahagranth
Author(s): Haribhadrasuri, Munichandrasuri, Hemsagarsuri, Ratnatrayvijay
Publisher: Ranjanvijay Jain Pustakalay
View full book text
________________
૪૬
ઉપદેશપદ-અનુવાદ
ઘણી મોટી ડાળીઓવાળું વૃક્ષ જોયું. ‘આ વડવૃક્ષ કોઈક દેવથી અધિષ્ઠિત હશે' એમ વિચારીને અભયકુમારે ઉપવાસ કરવા પૂર્વક વિવિધ પ્રકારનાં પુષ્પો અને ધૂપવડે વૃક્ષની અધિવાસના કરી. અભયકુમારની બુદ્ધિ અને ભક્તિથી રંજિત થયેલા વૃક્ષવાસી દેવે રાત્રે સુતેલા અભયને કહ્યું કે,‘હે મહાનુભાવ ! આ વૃક્ષને છેદીશ નહિં. તું ઘરે જા. હું પુષ્પો, ફલો, અને સર્વ ઋતુઓ સાથે ભેગી થાય એવા વૃક્ષોવાળા બગીચામાં એક સ્તંભવાળો પ્રાસાદ તૈયાર કરાવી આપું છું.' આ પ્રમાણે પ્રતિષેધ પામેલો અભયસુથાર સાથે પોતાના ઘરે ગયો, દેવે પણ આરામ સહિત તેવો મહેલ બનાવ્યો. ત્યાં દેવીની સાથે વિચિત્ર ક્રીડા કરતા અને રતિસાગરમાં ડૂબેલા રાજાના દિવસો આનંદમાં પસાર થતા હતા.
હવે તે નગરમાં નિવાસ કરનાર ચંડાલના મુખીની પત્નીને ગર્ભના કારણે આમ્રફલ ખાવાનો દોહલો થયો દોહલો પૂર્ણ ન થવાથી દ૨૨ોજ તેનાં સર્વ અંગો દુર્બલ થવા લાગ્યાં. પત્નીને તેવા પ્રકારની દુર્બલ થયેલી દેખીને પતિએ પૂછ્યું કે, ‘હે પ્રિયે ! તમે મનમાં શું ચિંતા છે ?' ‘પાકેલ આમ્રફલ ખાવાનો દોહલો થયો છે' એમ જણાવ્યું. ત્યારે ચંડાલે કહ્યું કે, ‘તે માટે અત્યારે અકાલ કહેવાય. જો કે અકાલ છે, તો પણ હે પ્રિયે ! કોઈ પ્રકારે તને મેળવી આપીશ, માટે ધીરજ રાખ. રાજાને સર્વ ઋતુનાં ફળ ઉત્પન્ન થાય તેવો બગીચો છે- એમ સાંભળેલું છે. તે બીગચાની બહાર ઊભા રહેલા તેણે પાકેલા આમ્રફલવાળું વૃક્ષ જોયું એટલે રાત્રે અવનામિની વિદ્યાના પ્રભાવથી વૃક્ષ-ડાળી નમાવીને આમ્રફલ ગ્રહણ કર્યાં. ફરી ઉન્નામિની વિદ્યાથી શાખાને વિસર્જન કરીને હર્ષ પામેલા પતિએ પત્નીને આમ્રફલ અર્પણ કર્યાં. દોહલો પૂર્ણ થવાથી તે ગર્ભને વહન કરવા લાગી. હવે એક બીજા વૃક્ષો તરફ નજર કરતા રાજાએ આગલા દિવસે દેખેલાં ફળોની લંબ આજે ખાલી દેખીને રખેવાળ પુરુષને પૂછયું કે, ‘અરે ! અહિંથી આમ્રફળની લંબ કોણે તોડી ?' તેઓએ કહ્યું કે- ‘હે દેવ ! અહીં કોઈ બીજો પુરુષ આવેલો નથી, બીજું આવતા-જતા પુરુષનાં પગલાં પૃથ્વીતલમાં પણ પડેલા દેખાતાં નથી. માટે હે દેવ ! આ પણ એક આશ્ચર્ય જણાય છે. આ કોઈ મનુષ્ય સિવાયનું સામર્થ્ય જણાય છે.’ આમાં બીજું શું કરી શકાય ? એમ વિચારીને રાજાએ અભયને કહ્યું કે ‘હે પુત્ર ! આવા પ્રકારના કાર્ય કરનાર ચોરને જલ્દી પકડી લાવ. આજે ફલોનું હરણ કર્યું, તો આવતી કાલે સ્ત્રીનું પણ હરણ કરી જાય.' ત્યાર પછી ભૂમિતલ સુધી મસ્તક નમાવીને એટલે પિતાજીને નમસ્કારકરીને, ‘મહાકૃપા’ એમ કહીને અભયકુમાર ત્રણ માર્ગો, ચાર માર્ગો ઉપર ચોરને શોધવા માટે પ્રયત્ન કરવા લાગ્યો. કેટલાક દિવસો પસાર થવા છતાં ચોરની માહિતી મળતી નથી, એટલે અભયકુમાર મનમાં વધારે ચિંતા કરવા લાગ્યો. દરમ્યાન નગર બહાર ઇન્દ્ર-મહોત્સવમાં નટે પોતાની કળા બતાવવા માટે ખેલ શરુ કર્યો, તેમાં નગરના ઘણા લોકો એકઠા થયા હતા. ત્યાં અભય પણ ગયો અનેતેના ભાવ જાણવા માટે કહ્યું કે, ‘હે લોકો ! જ્યાં સુધી નટ ન આવે, ત્યાં સુધી હું એક કથાનક સંભળાવું, તે સાંભળો. લોકોએ કહ્યું કે, ‘હે નાથ ! ભલે કહો.'
